Wines of Athens: Σαββατιανά με τη γοητεία της συνέργειας

09 Δεκεμβρίου 2021
Θάλεια Τσιχλάκη
Δοκιμάζοντας τα «κρασιά της διπλανής πόρτας». Εντυπώσεις από μια γευσιγνωσία που επεφύλασσε πολλές ευχάριστες εκπλήξεις
  • WINES OF ATHENS: ΣΑΒΒΑΤΙΑΝΑ ΜΕ ΤΗ ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑΣ | Θέματα

Η ζωή με τις ανατροπές της, μού έχει αποδείξει επανειλημμένως πως ακόμα και για όσα νόμιζα ότι γνωρίζω αρκετά, πάντα υπάρχει κάτι παραπάνω να μάθω. Έτσι συνέβη και με το Σαββατιανό. Έχοντας προλάβει εποχές που η δυναμική της ποικιλίας αυτής ήταν ακόμα ανεξερεύνητη κι αμφισβητήσιμη, πίστεψα πως την τελευταία εικοσιπενταετία, με τις σύγχρονες οινοποιήσεις, έφτασε το summum των δυνατοτήτων της.

Όμως και ο κοντινός μας αμπελώνας των Μεσογείων – μόλις στα εικοσιπέντε χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας – και το Σαββατιανό, η γηγενής ποικιλία της περιοχής, αποδεικνύουν καθημερινά πως πάντα θα υπάρχει κάτι ακόμα για να μας αποκαλυφθεί.

Τις προάλλες βρέθηκα στην Παλλήνη στη γευσιγνωσία του Wines of Athens. Ήταν η πρώτη φορά που επισκεπτόμουν το πετρόχτιστο Μουσείο Οίνου και η πρώτη μου φορά που θα δοκίμαζα, συγκεντρωμένα, τα κρασιά των πέντε οινοπαραγωγών της Αττικής (Οινοποιία Αναστασίας Φράγκου, Οινοποιείο Παπαγιαννάκου, Μικροοινοποιία Μυλώνα, Αμπελώνες Μάρκου, Κτήμα Γ. Κοκοτού), μιας σύμπραξης στην οποία έχει αναφερθεί παλαιότερα συνάδελφος στο FnL. Αρχικά, δυσκολεύτηκα να προσδιορίσω αν οφειλόταν στο ψιλόβροχο ή στη γειτνίαση με τους αμπελώνες, αλλά για κάποια στιγμή ο χώρος, η ήρεμη ατμόσφαιρα που επικρατούσε και ο τρόπος που είχαν στηθεί τα τραπέζια των οινοποιών μου θύμισαν «δορυφορικές» γευσιγνωσίες σε πύργους γύρω από το Μπορντό.


Τα περισσότερα κρασιά που δοκίμασα κατάφερναν να εκφράσουν, με πλούσια αρώματα και λεπτή γεύση, το αττικό terroir με το ξηροθερμικό του κλίμα του. Στα περισσότερα ήταν αισθητές οι διαφορές ανάμεσα σε αμπελοτόπια με διαφορετικό μικροκλίμα ή οι διαφορές έκφρασης ανάμεσα στα κρασιά πολύ καλής οινικής χρονιάς (2019) και σε εκείνα της πιο δύσκολης, με τον θερινό καύσωνα (2021), την οποία οι περισσότεροι παραγωγοί δεν είχαν ακόμα εμφιαλώσει.

Θα σταθώ σε μερικά που ξεχώρισα.  Προτιμώ, όμως, αντί να τα βαφτίσω «καλύτερα» να τα αναφέρω ως «αυτά που ένας οινόφιλος θα ήθελε να έχει δοκιμάσει», άλλοτε συγκριτικά, όπως το Σαββατιανό της Οινοποιίας Αναστασίας Φράγκου, στις τρεις πραγματικά διαφορετικές χρονιές του (‘21, ‘19 και ‘18) ή μεμονωμένα, όπως τα δύο του Παπαγιαννάκου: το εκφραστικό Naturally Σαββατιανό του 2021, με αυτόχθονες ζύμες και χωρίς προσθήκη θειώδους, και το πιο πολύπλοκο single vineyard Σαββατιανό Vientzi του 2018, από παλαιά αμπέλια με χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις και με επιλογή των σταφυλιών, στο οποίο υπερτερούν τα ορυκτά στοιχεία και ενώ η ευχάριστη οξύτητά του συνηγορεί υπέρ της δυνατότητας περαιτείρω παλαίωσης. Τα πιο νευρώδη κρασιά της Μικροοϊνοποιίας Μυλωνά μου άρεσε πολύ το Σαββατιανό του ’20, με τα δροσερά του αρώματα τροπικών φρούτων και ροδάκινου. Ο φρέσκος και τραγανός του χαρακτήρας αποδεικνύει τέλεια το δυναμικό της ποικιλίας και το τι μπορεί να περιμένει κανείς από αυτήν.

Μου άρεσαν επίσης οι Κλέφτες, ένα κρασί διακριτικά φυσικής οινοποίησης (natural), χωρίς θειώδη, από τους Αμπελώνες Μάρκου, με ωραία αρώματα λευκόσαρκων φρούτων, περγαμόντου, κίτρου, γκρέιπφρουτ, μέτριο σώμα και μεσαία οξύτητα, που έδειξε πως και το σαββατιανό είναι μια από τις ελληνικές ποικιλίες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για φυσικά κρασιά με χαρακτήρα και διάρκεια. Παρότι δεν είμαι θιασώτρια των σαββατιανών σε βαρέλι χάρηκα τη λεπτότητα του Barrel Fermented Σαββατιανό του Κτήματος Κοκοτού, το οποίο κατά 80% ζυμώνει και παλαιώνει σε βαρέλια ακακίας (Robinia pseudoacacia) που επιτρέπουν στο κρασί να εκφράζει καθαρότερα το φρούτο του (ροδάκινο, βερίκοκο και λάιμ εδώ) και του δίνουν πιο μέτριο σώμα και ισορροπημένη οξύτητα.

Οι new age ρετσίνες της Αττικής

Το 1979 οι ρετσίνες της Αττικής (και της Βοιωτίας και της Εύβοιας), πέρα από το « οίνοι με Ονομασία κατά Παράδοση», απέκτησαν το δικαίωμα να φέρουν και γεωγραφική ένδειξη καταγωγής. Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια και εκείνο το εκείνο το μακρινό «κατά παράδοση», που στην ουσία απλώς επέτρεπε/ κατοχύρωνε το δικαίωμα της χρήσης ρητίνης στο κρασί έχασε, πιστεύω, το όποιο αρνητικό του πρόσημο. Οι new age ρετσίνες αποκόπηκαν εντελώς από τις κακοδαιμονίες της παράδοσης κι έγιναν γοητευτικά και απολύτως ανταγωνιστικά κρασιά, με δικό τους στιλ και όχι ένα, μάλιστα. Σε άλλες ανακαλύπτουμε αποξηραμένα άνθη και φλούδες εσπεριδοειδών (από πορτοκάλια, μανταρίνια μέχρι νεράντζια και κουμκουάτ) και σε άλλες μέλι και κηρήθρα. Δεν είναι πια όπως παλιά, υψηλόβαθμες και μονοδιάστατες.

Εκείνη τη μέρα δοκίμασα κομψές και πολύπλοκες, όπως το Σχινόπευκο, τη βοτανική ρετσίνα των Αμπελώνων Μάρκου, που η ρητίνη της φέρνει στο νου τα δεντρολίβανα και τους σκίνους στις πλαγιές του Υμηττού. Η Retsina του Παπαγιαννάκου μπορεί να θεωρηθεί πια κλασική, ξανθοκίτρινη, με ήπια αρώματα πεύκου και λεπτές νότες λεμονιού. Στην πιο στακάτη σε οξύτητα Ρετσίνα της Μικροοοινοποίας Μυλωνά από την Κερατέα, στην οποία η ευγενική παρουσία ρητίνης από τα Χαλέπια πεύκα της Κερατέας χάρισε ευδιάκριτα αρώματα της μαστίχας και τροπικών φρούτων. Η κομψή single vineyard Ρετσίνα από το οινοποιείο της Αναστασίας Φράγκου με τα χαρακτηριστικά αρώματα εξωτικών φρούτων, που μπλέκονται όμορφα με αυτά της ρετσίνας επίσης είναι σε ένα ενδιαφέρον λευκό κρασί ιδεώδες για ψάρια και θαλασσινά.

Είναι ευοίωνο να βλέπεις πως πέντε παραγωγοί της Αττικής, εν τη ενώσει τους, κατάφεραν να συνυπάρχουν και να αντιπαραθέτουν τα διαφορετικά τους στιλ, χωρίς να φοβούνται ο ένας τη διαφορετικότητα του άλλου. Όπως λένε κι οι Γάλλοι «όλα χρειάζονται για να γίνει ένας κόσμος» (il faut de tout pour faire un monde) ή, για να το πω διαφορετικά, όλοι οι καλοί χωράνε!

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση