Οι low profile της Νάουσας

Από το 1996 που πρωτοεμφιαλώθηκε η Ράμνιστα, μέχρι σήμερα που κυκλοφορεί ο τρύγος του 2012, έχουν περάσει αισίως 20 χρόνια και 16 εμφιαλώσεις της δημοφιλούς ετικέτας του κτήματος Κυρ Γιάννη. Και δράττομαι της ευκαιρίας, μιας πρόσφατης δοκιμής της τρέχουσας χρονιάς του 2012, την οποία απόλαυσα σε μια χαλαρή, χειμωνιάτικη βραδιά, για να θυμίσω ξανά, αφενός πως το κτήμα Κυρ Γιάννη έχει φτιάξει ένα θεσπέσιο, απαλό σα χάδι κρασί, με ασυναγώνιστη φινέτσα, συμπύκνωση και εκρηκτική δύναμη, που, χωρίς υπερβολή, είναι ικανό να σταθεί ανάμεσα στα μεγαλύτερα ερυθρά κρασιά παγκοσμίως. Κι αφετέρου, με αφορμή τη Ράμνιστα που οι περισσότεροι γνωρίζουν, να πω δυο καλά λόγια (μόνο καλά, γιατί ο έρωτας είναι τυφλός), για κάποια από τα λιγότερο γνωστά Ξινόμαυρα της Νάουσας, που τραβώντας έναν παράλληλο δρόμο, έχουν μια αξιοθαύμαστη ενηλικίωση, κι από ατίθασοι κι αδέξιοι teenagers μεταμορφώνονται σε πρωτοκλασάτες φυσιογνωμίες.

Με μέσο όρο παλαίωσης πέριξ της δεκαετίας, κάποιες Νάουσες μένουν πιστές στο κλασικό και ρουστίκ χαρακτήρα, κι άλλες είναι πιο μοντέρνες και στυλιζαρισμένες, όμως, μηδεμιάς εξαιρουμένης, διαθέτουν τη σφραγίδα του Ξινόμαυρου, την αρωματική και γευστική τυπικότητα που κάνει την κραταιά βορειοελλαδίτισσα να σαγηνεύει και να ξεχωρίζει από κάθε άλλη ερυθρή ποικιλία στον κόσμο. Και μπορεί να μη ξέρω ποιά θα γίνει η επόμενη αγαπημένη σας, ξέρω όμως πως για να βρεις τον δρόμο σου στο κόσμο του κρασιού, πρέπει απαραιτήτως να διαβείς το μονοπάτι της Νάουσας, που είναι εξάλλου η μια από τις τρεις σημαντικότερες οινοπαραγωγούς περιοχές ΠΟΠ της Ελλάδας.

Το να είναι "σιτεμένες" οι τανίνες τους, να βγάζουν πρώτα από όλα το φρούτο και δευτερευόντως το χαρακτηριστικό άρωμα της ντομάτας, αλλά και να έχουν πετύχει μια ικανοποιητική συμπύκνωση, είναι προσόντα που βρίσκω σχεδόν σε κάθε τρύγο της εκφραστικότατης Νάουσας του Καρυδά, του Παλιοκαλιά του Δαλαμάρα (που ωστόσο πετάει τανικές σπίθες) και της γοητευτικά πικάντικης Νάουσας της Αργατίας. Μου αρέσει να τα απολαμβάνω μαζί με χωριάτικα κοκόρια με πικάντικες σάλτσες, με μουσακάδες, μακαρονάδες με κιμά και κρεατόπιτες με φέτα. Αυθεντικές, μαλακές και μελωμένες οι Νάουσες του Κόκκινου, του Κτήματος Χρυσοχόου και του Φουντή, διαθέτουν αρχοντιά και μπρίο, απευθύνονται στους λάτρεις των oldstyle Ξινόμαυρων, αλλά είναι έντεχνες και καλοδουλεμένες. Με αυτές προτιμώ πλατώ με τυριά όπως γραβιέρες και κασέρια μεσαίας παλαίωσης, ραγού με μανιτάρια του δάσους, πικάντικα κοκκινιστά με ελιές και κάπαρη, τυρόπιτες αφράτες και φυσικά κυνήγι με γλυκές σάλτσες με δαμάσκηνα και κυδώνια.


Με ανάλογα πιάτα θα πλαισιώσετε και μια από τις πιο παλιομοδίτικες εκδοχές της, αυτήν που παράγει o Συνεταιρισμός Βαένι - για σκεφτείτε εδώ και το ενδεχόμενο του στιφάδου.... Στον αντίποδα αυτής, μια σύγχρονη εκδοχή της Νάουσας, φτιάχνεται από τον Απόστολο Θυμιόπουλο, με το brand name "Γη και Ουρανός", και κάνει πολύ επιτυχημένη, διεθνή καριέρα. Με την εντυπωσιακή φινέτσα του και την "ελεύθερη" έκφραση του φρούτου, χωρίς ιδιαίτερες παρεμβάσεις από βαρέλι, είναι η καλύτερη επιλογή για να συνοδεύσετε ροστ μπιφ, φιλέτα και ώριμα κίτρινα τυριά.

 Το κομψό Chateau Pegasus του Μαρκοβίτη θα το επέλεγα για να εισάγω έναν αλλοδαπό ουρανίσκο στον γοητευτικό κόσμο του Ξινόμαυρου. Είναι όσο ρουστίκ και τυπικό πρέπει κι όσο βατό χρειάζεται για να καλοπιάσει όσους δεν είναι μυημένοι στις δυσκολίες του Ξινόμαυρου (βλ. σκληρές τανίνες, μέτριο σώμα, έντονες οξύτητες και χαρακτηριστικά αρώματα ντομάτας, δαμάσκηνου, πιπεριού και πατέ ελιάς). Δυο ακόμα θαυμάσιες Νάουσες, με ωραίο, ελαφρύτερο στυλ, - που όμως δεν πρόκειται να ξενίσουν τους σκληροπυρηνικούς λάτρεις  του Ξινόμαυρου - είναι η κομψή Νάουσα του Διαμαντάκου και η πιο ρουστίκ, του Μελιτζανή.  Φρουτώδεις, ντοματένιες, απαλές, με μαλακές αλλά παρούσες τανίνες που ταράζουν τα νερά, και με μεγάλη διάρκεια στο στόμα, είναι κρασιά που θα συνοδεύσουν φίνα μαγειρεμένα κρεατικά, όπως ένα αιμάσσον φιλέτο με σως μπεαρνέζ, μια ζουμερή entrecôte, ένα πατέ συκωτιού. Ακόμα πιο ανάλαφρη και καθημερινή είναι η Νάουσα του Τσάνταλη, ενώ τέλος, η ρουστίκ Νάουσα Μέρχαλι του Κελεσίδη διαθέτει ελαφράδα κι έναν έντονα καπνιστό χαρακτήρα. 

Ξεκίνησα το άρθρο με Μπουτάρη και με Μπουτάρη θα κλείσω. Η Νάουσα του Μπουτάρη είναι  ίσως το πιο γνωστό Ξινόμαυρο, στο οποίο η πρόσβαση είναι πανεύκολη, όμως παρόλο που πρόκειται για μια mainstreamετικέτα, το κρασί αυτό είναι αληθινό valueformoney και, ως επίλογος, είναι η τρανή απόδειξη πως η Νάουσα θα πρέπει να θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα terroir της Ευρώπης.

P.S. Η πιο high class Νάουσα του Μπουτάρη, είναι το "1879 Legacy", ένα single vineyard, τυπικό κι απολαυστικό Ξινόμαυρο.