Σε άλλες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα σε έργα του Francis Bacon, συναντάμε κομμάτια σφαγμένων ζώων, που πλαισιώνουν ενδεχομένως την ζωγραφική καταγραφή ενός εφιάλτη ή καλύτερα ενός αιχμηρού σχόλιου του σπουδαίου εικαστικού. Από την άλλη, μεταξύ αρκετών ακόμα έργων του, ο Andy Warhol, με τον πίνακα Campell’s Soup Cans, κάνει μια ξεκάθαρη αναφορά στην υπερκαταναλωτική κοινωνία της Αμερικής.
Η απεικόνιση του φαγητού και των βρώσιμων υλικών, συχνά λειτουργούν στην τέχνη και ως πολιτικά ή θρησκευτικά σύμβολα, ακόμα και ως χαρακτηριστικές απεικονίσεις της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου και όχι μόνο, που αφορούν στον πλούτο και τις κοινωνικές τάξεις. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις που καταδεικνύουν την αμαρτία της απληστίας, ή ακόμα και την παραβατική συμπεριφορά που μπορεί να προέρθει από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Πάντα βέβαια θα υπάρχουν και οι πιο «αθώες» απεικονίσεις με συνθέσεις φρούτων και λαχανικών. Ας δούμε κάποια παραδείγματα έργων, με διαφορετικά μηνύματα αλλά αναμφισβήτητα σπουδαία.
1. Mound of Butter του Antoine Vollon Το σημαντικό έργο του Γάλλου ρεαλιστή ζωγράφου και ένα από τα σπουδαιότερα της The National Gallery of Art, Washington D.C., παρουσιάζει έναν τεράστιο «λόφο» βουτύρου. Τον 19ο αιώνα οι απεικονίσεις φαγητού και οι σκηνές της προετοιμασίας του στην κουζίνα, υπήρξαν πολύ δημοφιλείς. Ελάχιστοι ζωγράφοι της εκείνης της περιόδου, μπόρεσαν να αποδώσουν τόσο καλά όσο ο Vollon τις λεπτομέρειες και το φως στην εικονογράφηση παρόμοιων εικόνων. Ο συγγραφέας Alexander Dumas, ένας από τους μεγαλύτερους θαυμαστές τους, είχε συγκεντρώσει μεγάλο μέρος του έργου του.
2. Vertumnus του Giuseppe Arcimboldo Ίσως ο πιο τολμηρός τρόπος να ζωγραφίσει κάποιος το πορτραίτο ενός σπουδαίου προσώπου, στη συγκεκριμένη περίπτωση του αυτοκράτορα της Αγίας Ρώμης, Rudolf II. Ο Arcimboldo ήταν γνωστός για την αίσθηση του χιούμορ του και δεν φοβόταν να ξεπεράσει λίγο τα όρια, ακόμα και σε αυτή την περίπτωση όμως, θα ήταν πολύ δύσκολο να φανταστείς κάποιον καλλιτέχνη να ζωγραφίσει έναν ισχυρό άνδρα που το πρόσωπο του απεικονιζόταν μέσα από μια σύνθεση φρούτων. Βέβαια, ο αυτοκράτορας πιθανόν γνώριζε καλά το χιουμοριστικά ασεβές στυλ του ζωγράφου και σίγουρα περίμενε ένα αντίστοιχο αποτέλεσμα. Ο πίνακας εκτίθεται στο Skokloster Castle της Σουηδίας.
3. Campbell’s Soup Cans του Andy Warhol Εκτίθεται μόνιμα στο MoMa της Νέας Υόρκης και αποτελεί ένα ορόσημο της ποπ αρτ. Μια σαφής κυνική αναφορά-σχόλιο στην καταναλωτική κουλτούρα και τη μαζική παραγωγή. Παράλληλα μια από τις διασημότερες εικόνες του Warhol. Η εμβληματική σειρά αποτελείται από 32 καμβάδες συνολικά που όλοι απεικονίζουν μια διαφορετική γεύση της σούπας Campbell.
4. Still Life with Ham, Lobster and Fruits του Jan Davidsz. de Heem Μέλος μιας εξαιρετικά παραγωγικής οικογένειας καλλιτεχνών που εκτείνεται σε πολλές γενιές, ο ζωγράφος με διπλή καταγωγή, Ολλανδός και Φλαμανδός, είχε συχνά στη θεματολογία του συνθέσεις με φαγητό. Στον συγκεκριμένο πίνακα, απεικονίζεται ουσιαστικά ένα εξωφρενικά «χλιδάτο» συμπόσιο. Ένα είδος γεύματος που με αυτό θα γιόρταζε ένας σουλτάνος ή κάποιος βασιλιάς. Πρόκειται για έναν εντυπωσιακό και μεγάλων διαστάσεων, επιβλητικό πίνακα που εκτίθεται στο μουσείο Boijmans Van Beuningen στο Ρότερνταμ.
5. The Potato Eaters του Vincent Van Gogh Ο σπουδαίος Ολλανδός ζωγράφος, απεικονίζει ένα δείπνο με πατάτες, ενώ τα πρόσωπα των συνδαιτημόνων έχουν αλλοιωθεί από τις δραματικές σκιάσεις από τη μικρή λάμπα, μοναδική πηγή φωτισμού στο φτωχικό τραπέζι. Ουσιαστικά ένα στιγμιότυπο από την ζωή των αγροτών, όπως ήταν στην πραγματικότητα εκείνης της εποχής και μάλιστα στην Ολλανδία, το βασικό στοιχείο της διατροφής τους ήταν οι πατάτες. Ο Van Gogh θεωρούσε το συγκεκριμένο έργο του, ένα από τα σπουδαιότερα που είχε κάνει, ενώ παράλληλα υπήρξε αντικείμενο διαμάχης μεταξύ θαυμαστών και επικριτών. Παράλληλα έχουν υπάρξει αρκετές φορές, προσπάθειες κλοπής του. Εκτίθεται μόνιμα στομουσείο Van Gogh του Amsterdam.
6. Figure with Meat του Francis Bacon Αυτός ο πίνακας έκανε πάταγο τον 20ο αιώνα και συνοψίζει την ασέβεια, τη διαμάχη και τη νοοτροπία «δεν φοβάμαι να προσβάλω» που διατηρούσαν σύγχρονοι καλλιτέχνες όπως ο Μπέικον εκείνη την εποχή. Για να κατανοήσουμε τη σπουδαιότητα του, ίσως χρειάζεται να πάμε λίγο πίσω ιστορικά. Όταν το 1650, ο Diego Velázquez δημιούργησε το πορτρέτο του Πάπα Innocent X. και έπειτα να προσέξουμε λίγο περισσότερο την ιερατική φιγούρα του Bacon, που θυμίζει τη θρησκευτική μορφή του Velázquez που απεικονίζει το πάπα. Η κύρια διαφορά τους, εστιάζεται στο ότι αντί για έναν αξιοπρεπή άγιο άνθρωπο, η εκδοχή του Bacon είναι παρουσιάζει σε ελεύθερη ερμηνεία, ένα ζωντανό-πτώμα, που κρατά με το ζόρι το θρόνο του, ο οποίος φαίνεται να στηρίζεται στο κουφάρι μιας νεκρής αγελάδας. Εκτίθεται μόνιμα στο The Art Institute of Chicago.
7. Apples and Oranges του Paul Cézanne Ένας από τους πιο διάσημους πίνακες νεκρής φύσης με φρούτα, του μαέστρου του είδους Cézanne, που εκτίθεται στο περίφημο Musée d`Orsay, στο Παρίσι. Ένα έργο καθώς και ένας ζωγράφος με βαθιά επιρροή στη χρήση χρώματος και σκιάσεων, μια και αυτός ο εμβληματικός πίνακας, θεωρείται και είναι, ένα από τα αριστουργήματα της συνολικής του πορείας. Το ίδιο το μουσείο, αποκαλεί το έργο ως την «πιο σημαντική νεκρή φύση που παρήχθη από καλλιτέχνη στα τέλη της δεκαετίας του 1890».
Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση