Επανεκκίνηση για τις κριτικές μας...και ορισμένες σκέψεις

19 Μαΐου 2021
Πάνος Δεληγιάννης
Δύο εβδομάδες μετά το restart της εστίασης ξεκινούν και πάλι οι κριτικές μας στο FNL. Με αφορμή αυτό σας θυμίζω ένα edito που επαναλαμβάνουμε κάθε δυο-τρία χρόνια και σας ενημερώνουμε για μια μικρή, αλλά απαραίτητη αναπροσαρμογή στην κλίμακα της βαθμολογίας μας.
  • ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΜΑΣ...ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ | Editor's Note

Θα ξεκινήσω από την νέα κλίμακα βαθμολογίας. Μετά από μια δεκαετία κριτικών και βαθμολογήσεων στο FNL κρίναμε σκόπιμο να αναπροσαρμόσουμε λίγο την κλίμακα ή μάλλον την αντιστοιχία βαθμών και ποιότητας, λεκτικής αξιολόγησης αν προτιμάτε. Η νέα κλίμακα βαθμολογίας είναι αυτή που ακολουθεί και θα τη βρίσκετε σαν επεξήγηση κάτω από κάθε κριτική εστιατορίου (ή κρασιού). Προσθέτουμε επίσης το σύμβολο "βελάκι προς τα πάνω" δεξιά από τον βαθμό, όταν αυτό εμφανίζεται, συμβολίζει εστιατόριο που είναι κοντά στο να ανέβει το επόμενο βαθμολογικό σκαλοπάτι.

όταν εμφανίζεται το σύμβολο "βελάκι προς τα πάνω" δεξιά από τον βαθμό, σημαίνει εστιατόριο που είναι κοντά στο να ανέβει το επόμενο βαθμολογικό σκαλοπάτι

Σε ότι αφορά στα εστιατόρια, σας θυμίζω ότι η κριτική που δημοσιεύουμε είναι μια «φωτογραφία» της στιγμής και δεν έχει σχέση με την συνολικότερη κρίση που εκφράζουμε κάθε χρόνο στα FNL Best Restaurant Awards. Σε επόμενο άρθρο μας θα επανέλθουμε και θα θυμίσουμε τα κριτήρια και τα αστέρια των FNL Best Restaurant Awards και τις αλλαγές που θα έχουμε από τα ερχόμενα βραβεία.

0-4: κακό

4,5-5: μέτριο

5,5: αποδεκτό

6-6,5: καλό

7-7,5: πολύ καλό

8-8,5: εξαιρετικό

9-9,5-10: άριστο

Και συνεχίζω με το παλαιότερο και πάντα επίκαιρο, κατά τη γνώμη μου, edito:

Υπάρχει αντικειμενικά καλό; Το φαγητό δεν είναι θέμα γούστου; Με ποια κριτήρια μπορεί κάποιος να κάνει κριτική; Μόνο το κοινό μπορεί να κρίνει;

Καμιά φορά μου φαίνεται απίστευτο πόσα ερωτήματα εγείρονται ακόμη στην Ελλάδα σε ότι αφορά στην κριτική γενικώς… είναι προφανές ότι είμαστε ακόμη ανώριμοι απέναντί της και μάλλον φύσει επιφυλακτικοί, συνωμοσιολάγνοι και φυσικά ξερόλες! Ο μέσος Έλληνας πελάτης είναι σαφές ότι ξέρει καλύτερα από τον κάθε ειδικό το κάθε τι, είτε αυτό είναι κινηματογραφικό έργο, είτε εστιατόριο, είτε δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Και φυσικά ο μέσος Έλληνας δημιουργός είναι συνήθως έτοιμος να καλοδεχθεί κάθε καλή (άρα σωστή κατ’ αυτόν) κριτική και να απορρίψει κάθε αρνητική.

Σε ορισμένους χώρους η κριτική έχει γίνει περισσότερο αποδεκτή όπως ο κινηματογράφος. Δεν αμφιβάλλω βέβαια ούτε για μια στιγμή ότι αυτό οφείλεται κυρίως στην απόσταση που υπάρχει συνήθως μεταξύ κριτή και κρινόμενου. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως σε αυτά με τα οποία ασχολούμαστε εμείς, στο FNL - το κρασί και τα εστιατόρια δηλαδή- η κριτική μετρά μεν χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά δεν έχει πετύχει όμως ακόμη την διείσδυση που θα περίμενε κανείς.

Είναι εντυπωσιακό πόσοι σεφ στέκονται άναυδοι, απορημένοι ή εξοργισμένοι απέναντι σε μια αρνητική κρίση για τη δουλειά τους. Είναι βλέπετε πεπεισμένοι ότι είναι οι καλύτεροι οπότε όποιος έχει αντίθετη άποψη μάλλον την έχει εκ του πονηρού ή από ασχετοσύνη! Εξίσου εντυπωσιακό είναι το πόσο συγχέει ο μέσος καταναλωτής το «μου αρέσει» με το «καλό», το προσωπικό γούστο με την κριτική άποψη.

Για το φαγητό έχουμε όλοι γνώμη και είναι απολύτως φυσικό κάτι τέτοιο! Όλοι τρώμε και σε όλους αρέσουν ή δεν αρέσουν πράγματα. Όλοι λοιπόν είμαστε κριτικοί; Προφανώς όχι. Ένας κριτικός (οποιουδήποτε είδους) πρέπει να μπορεί να ξεπεράσει το προσωπικό του γούστο, πρέπει να έχει σαφή, αντικειμενικά κριτήρια ώστε να μπορεί να αποφαίνεται για το «καλό» ή το «κακό» όσο πιο αντικειμενικά γίνεται. Ασφαλώς υπεισέρχεται ένας παράγοντας υποκειμενισμού, προφανώς όλοι μας λειτουργούμε μέσα σε ένα πλαίσιο τρέχουσας αισθητικής που υπαγορεύει ορισμένα από τα ποιοτικά κριτήρια για αυτό και οι κριτικές δεν μπορούν να έχουν πάντα διαχρονική αξία.

Ποιο είναι το ζητούμενο μιας κριτικής εστιατορίου όμως… για να επικεντρώσουμε και κάπου.

Ο αναγνώστης-πελάτης την χρειάζεται για να αποφασίσει αν θα πάει ή όχι σε ένα εστιατόριο, και ειδικά σε καιρούς δύσκολους όπου budget και χρόνος είναι περιορισμένα, η ανάγκη αυτή είναι ακόμη ισχυρότερη. Είναι προφανές ότι ο κάθε αναγνώστης δεν είναι δυνατόν να συμφωνεί πάντα με τον κάθε κριτικό. Δεν είναι αυτό το ζητούμενο, το ζητούμενο είναι να μπορεί ο τελευταίος να τον καθοδηγεί ακόμη και στην διαφωνία, να έχει δηλαδή μια σταθερή άποψη ώστε ο καθένας να μπορεί να διαπιστώσει τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας μαζί του προκειμένου να μπορέσει τελικά να αποφασίσει για λογαριασμό του. Άλλωστε είπαμε, η κριτική πρέπει να είναι όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη, το προσωπικό γούστο όμως είναι άκρως υποκειμενικό, όπως και το τι μπορεί να θέλει κανείς μια δεδομένη στιγμή.

Μια κριτική όμως δεν απευθύνεται μόνο στον πελάτη.

Στο δικό μου το μυαλό τουλάχιστον απευθύνεται και στον δημιουργό και τον επιχειρηματία. Μια κακή κριτική ή οι παρατηρήσεις μιας θετικής είναι τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Καμιά φορά μπορεί να βοηθήσουν προς την σωστή κατεύθυνση.

Τελειώνοντας να πω ότι έχω βαρεθεί να ακούω και να διαβάζω ότι κριτής μπορεί να είναι μόνο το κοινό!

Η δημοφιλία είναι ένα πράγμα, η ποιότητα ένα άλλο. Είναι προφανές ότι τα δύο δεν συμβαδίζουν πάντα για πάρα πολλούς λόγους όπως βέβαια είναι εξίσου προφανές ότι ένα γεμάτο μαγαζί επί μακρό χρονικό διάστημα έχει ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά που «μιλάνε» στην καρδιά του κοινού όσο και αν ενδεχομένως τα απορρίπτουν οι ειδικοί. Άλλωστε αυτό το βλέπουμε να συμβαίνει με τα πάντα… από τον κινηματογράφο και την μουσική μέχρι την τέχνη και την μόδα.

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση