Marimekko: Η εταιρεία υφασμάτων, συνώνυμη της χαράς και της ποπ κουλτούρας

11 Ιουλίου 2024
Στέλιος Πενταρβάνης
Από την αρχή της πριν από 70 χρόνια, η Φινλανδική επωνυμία υποστήριξε την ελεύθερη, μποέμ έκφραση και την τολμηρή αυτοπεποίθηση
  • MARIMEKKO: Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΦΑΣΜΑΤΩΝ, ΣΥΝΩΝΥΜΗ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΠ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ | Objects of Desire

Η Marimekko, η φινλανδική φημίζεται για τα υφάσματα της που τυπώνονται με μοτίβα μεγάλου μεγέθους και μάλιστα δημιουργήθηκε σε μια εποχή που η Φινλανδία ανακτούσε την αυτονομία της και σφυρηλατούσε μια νέα εθνική ταυτότητα στα μεταπολεμικά χρόνια. Εξέφρασε ξεκάθαρα αισιοδοξία και πρόβαλε από την πρώτη στιγμή την μποέμικη φιλοσοφία της. Ξεκίνησε ως μια εταιρεία εκτύπωσης υφασμάτων από τον Viljo Ratia, όμως η σύζυγος του Armi, είχε μεγάλα όνειρα και φιλοδοξίες για την Printex  και λίγο αργότερα Marimekko. Tο δημιουργικό της πνεύμα, στόχευε στο μέλλον και πρότεινε τη συνεργασία με νέους καλλιτέχνες για τον σχεδιασμό νέων μοτίβων και μάλιστα, σε υφάσματα που στο μεγαλύτερο μέρος του τυπώνονταν στο χέρι, η χειροποίητη αυτή διαδικασία, συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του 1973.

Τα τολμηρά υφάσματα της Marmekko θαυμάζονται μεν από τους Φινλανδούς, αλλά δεν γνωρίζουν πως να χρησιμοποιήσουν αυτά τα νέα εντυπωσιακά μοτίβα. Μία λύση υπήρχε για τους Armi και Viljo, να οργανώσουν μια επίδειξη μόδας για να δείξουν πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα υφάσματα τους για την κατασκευή ρούχων. Η πρώτη συλλογή μόδας της Marimekko, η οποία χρησιμοποιεί μοτίβα εκτύπωσης από διαφορετικούς Φινλανδούς καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένης της Maija Isola, σχεδιάστηκε από τη Riitta Immonen. Παρουσιάστηκε σε ένα ξενοδοχείο του Ελσίνκι την άνοιξη του 1951 και το κοινό μαγεύτηκε από τα πολύχρωμα μοτίβα και τα καθαρά κοψίματα των πατρόν, με αποτέλεσμα τα ρούχα να πωληθούν όλα, σχεδόν την ίδια μέρα.

Η αδιαμφισβήτητη αισθητική της Marimekko είναι αδιαίρετη από το περιπετειώδες πνεύμα της Armi Ratia, ο οποία συνίδρυσε τη μάρκα το 1951 με τον Viljo. Οι φωτογραφίες της εκείνης της εποχής, μας δείχνουν ξεκάθαρα την προσωπικότητα της και τον μποέμ χαρακτήρα που προσέδωσε στη φίρμα. Για παράδειγμα, εμφανίζετε σε μια φωτογραφία της δεκαετίας του 1960, ξαπλωμένη σε μια αιώρα στην εξοχική τους κατοικία, διαβάζοντας τα Γράμματα του Scott Fitzgerald, ενώ γύρω της υπάρχουν αντίτυπα της Elle και της Vogue. Το μεγάλο καλλιτεχνικό εύρος των ενδιαφερόντων του ζεύγους και ειδικότερα της Armi η οποία είχε και η ίδια σπουδάσει σχέδιο υφάσματος στην Κεντρική Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών του Ελσίνκι, συνδυάστηκε φυσικά και με την αγάπη τους για το Bauhaus και το θαυμασμό για τους μεγάλους Φινλανδούς αρχιτέκτονες, εκπροσώπους του μοντερνισμού, όπως ο Alvar Aalto, Eliel Saarinen και Eero Saarinen. Μάλιστα, το ελεύθερο πνεύμα της Armi, απέρριπτε τις έννοιες της ταξικής κοινωνίας  και των παραδοσιακών ρόλων των φύλων.

Το υπάρχον λογότυπο της Marimekko, δημιουργήθηκε το 1954 με χρήση μιας κλασικής γραμματοσειράς της γραφομηχανής Olivetti. Τόσες δεκαετίες μετά, εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά ισχυρό και αντιπροσωπευτικό της φίρμας. Παράλληλα, κάθε τόσο, κάποια νέα σχεδιάστρια θα προστεθεί στο δημιουργικό εταιρεία, χαρίζοντας με τη σειρά της, νέο αέρα στις συλλογές ρούχων αλλά και στα μοτίβα των υφασμάτων. Η κατάκτηση του κόσμου ξεκίνησε το 1958, όταν η Marimekko άνοιξε το δρόμο για επιτυχία και πέραν του Ατλαντικού, καθώς το περίπτερο στην παγκόσμια έκθεση των Βρυξελλών, γνώρισε τεράστια επιτυχία. Δύο χρόνια αργότερα, το παγκόσμιο σύμβολο του στυλ, η Ζακλίν Κένεντι, αγόρασε επτά φορέματα Marimekko ταυτόχρονα. Η συγκεκριμένη αγορά έγινε πρωτοσέλιδο στον τύπο της εποχής και η σύζυγος του Κένεντι, εμφανίστηκε σε συνεντεύξεις και εξώφυλλα με τα αποκτήματα της. Στη συνέχεια, όλα τα μεγάλα περιοδικά μόδας, άρχισαν να εμφανίζουν κομμάτια της συλλογής στα φωτογραφικά editorial τους.


Η Maija Isola, συνεργάτης της φίρμας στο σχεδιασμό υφασμάτων, ξεκίνησε προς το 1964, να παρουσιάζει τολμηρά μέχρι και σήμερα floral μοτίβα μεγάλου μεγέθους, παρότι δεν ήταν το αγαπημένο στυλ της Armi. Όπως φαίνεται όμως, το Φινλαδικό ζεύγος, είχε στην ομάδα του μια εξίσου πρωτοποριακή δημιουργό, που στα 38 χρόνια συνεργασίας τους, παρουσίασε περισσότερα από 500 σχέδια, αποδεικνύοντας ότι τα εμβληματικά μοτίβα, ήταν απλά η δεύτερη φύση της ως δημιουργού. Στην πορεία όλων αυτών των χρόνων, η Marimekko, έχει καταγράψει πολλές επιτυχίες. Για παράδειγμα, με τη συνεργασία της σχεδιάστριας Annika Rimala, μια συλλογή ρούχων που θα συνδυάζονταν με παντελόνια τζιν, για ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλλου, ηλικίας και κιλών. Αργότερα, σε συνεργασία με την σχεδιάστρια Pentti Rita, παρουσιάστηκε μια εντυπωσιακή σειρά καθημερινών ρούχων που εκτός από το κοινό, λάτρεψαν και τα περιοδικά από την Κίνα μέχρι την Αυστραλία, με αποτέλεσμα να τα εντάξουν στα φωτογραφικά τους αφιερώματα. Στο δημιουργικό team, θα ενταχθούν και παρουσιάσουν τις ιδέες τους, ο γιος του ζεύγους Ristomatti Ratia, ο Ιάπωνας σχεδιαστής Fujiwo Ishimoto και αργότερα ο Katsuji Wakisawa. Ο Ishimoto, θα υπογράψει πολλά δημοφιλή μοτίβα και θα αποδειχθεί μια μεγάλη δύναμη στην ομάδα. Ένα από τα πιο δημοφιλή του print, το Maisema (τοπία), δείχνει πώς οι αποχρώσεις του χρώματος και του φωτός στη φινλανδική φύση αλλάζουν με τις εποχές. Η επιρροή της φύσης μπορεί να γίνει σαφώς αισθητή σε όλα σχεδόν τα σχέδια μοτίβων του.

Το 1979 η απώλεια της Armi Ratia, δημιούργησε ένα τεράστιο κενό. Έξι χρόνια αργότερα, η Amer Group εξαγόρασε την εταιρεία, αλλά 5-6 χρόνια αργότερα ομολόγησε ότι υπήρχε τεράστιο πρόβλημα. Το 1991, η επιχειρηματίας Kirsti Parakkanen, εξαγοράζει εκ νέου την Marimekko και δεν περνάει μεγάλο χρονικό διάστημα που η εταιρεία αρχίζει να ανακάμπτει. Πολλές νέες συνεργασίες με σχεδιαστές ρούχων και υφασμάτων, ανδρικές συλλογές, συλλογές πλεκτών και δεκάδες επιδείξεις, ανανεώνουν το ενδιαφέρον του κοινού στο μέγιστο βαθμό. Σύντομα και η σχεδιάστρια Mika Piirainen, ενώνεται με τη Φινλανδική φίρμα και δημιουργεί μια σχεδιαστική παρακαταθήκη, στην οποία συνδυάζει νέα prints αλλά και επιλογές από τα αρχεία της εταιρείας στις συλλογές που παρουσιάζει. Στη συνέχεια πολλοί ακόμα σχεδιαστές εντάσσονται στο δυναμικό της Marimekko, που ως εταιρεία ψάχνει ήδη νέους τρόπους εκτύπωσης των μοτίβων.


Από το 2007, πλειοψηφικός ιδιοκτήτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, έγινε ο Mika Ihamuotila, ο οποίος μετέτρεψε την Marimekko σε μια απολύτως διεθνή εταιρεία. Εκτός από υφάσματα και ρούχα, οι συλλογές περιλαμβάνουν πια και αντικείμενα για το σπίτι. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν δεκάδες καταστήματα σε όλο τον κόσμο, ενώ η Ιαπωνία έχει αγκαλιάσει περισσότερο ίσως από οποιαδήποτε άλλη χώρα τη συγκεκριμένη υπογραφή. Παράλληλα δεκάδες συνεργασίες με άλλα διεθνή brand της μόδας παρουσιάζονται κάθε τόσο, ενώ οι συλλογές της φίρμας παρουσιάζονται σχεδόν σε όλες τις κυριότερες εβδομάδες μόδας. Η νέα τεχνολογία κυριαρχεί στην παραγωγή της εκτύπωσης, νέες πρωτοποριακές φυσικές ίνες δημιουργούνται και στις συνεργασίες εμφανίζονται μέχρι και αεροπορικές εταιρείες. Από το 2015 τα ηνία της εταιρείας έχει αναλάβει η Tiina Alahuhta-Kasko ενώ εκείνα του δημιουργικού η σχεδιάστρια Satu Maaranen.  

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση