Ο Kengo Kuma, ένας από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς Ιάπωνες αρχιτέκτονες, γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου 1956 στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο και αποφοίτησε το 1979. Για κάποιο διάστημα εργάστηκε στη Nihon Sekkei και στην TODA Corporation και στη συνέχεια, το 1985, μεταπήδησε στη Νέα Υόρκη για να εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο Columbia ως επισκέπτης ερευνητής για ένα έτος. Το έργο του δημοφιλούς αρχιτέκτονα, χαρακτηρίζεται από την προσήλωση του στην αναζωογόνηση των παραδοσιακών ιαπωνικών αξιών και εθίμων συνδυάζοντάς τα με τη μοντερνιστική προσέγγιση της σημερινής εποχής.
Θα λέγαμε, ότι η κύρια περιοχή εστίασης του Kuma είναι τα υλικά και η συναισθηματική τους σύνδεση με τις ιαπωνικές παραδόσεις, καθώς και ο σεβασμός προς τη φύση. Δεν είναι τυχαίο, ότι πρόσφατα βρέθηκε στη χώρα μας προσκεκλημένος από τη LAMDA Development και την Πρεσβεία της Ιαπωνίας στα πλαίσια του «2024: Έτος Πολιτισμού και Τουρισμού Ιαπωνίας-Ελλάδας», ως ομιλητής της εκδήλωσης με θέμα «H επανασύνδεση της Αρχιτεκτονικής με τη Φύση». Η ομιλία του Kengo Kuma, πραγματοποιήθηκε στις 16.09.2024 στο The Ellinikon Experience Centre.
Ο Kuma, όπως προκύπτει από το έργο του αλλά και από πολλές συνεντεύξεις, αντλεί έμπνευση από το περιβάλλον και υποστηρίζει ότι τα κτήρια που προσπαθούν να επιβληθούν σε αυτό, είναι πολύ διαφορετικά από εκείνα που προσπαθούν να μετριάσουν αυτήν την «απομόνωση» και η διαφορά είναι αντιληπτή σε όλους όσοι τα βιώνουν. Χαριτολογώντας, έχει επίσης δηλώσει ότι: «Το σούσι είναι μια καλή παρομοίωση για μένα όσον αφορά στην αρχιτεκτονική. Η σημασία του τέλειου σούσι έγκειται στην επιλογή των καλύτερων τοπικών υλικών, την κατάλληλη εποχή.»
Στα πιο δύσκολα χρόνια της πρώιμης καριέρας του, που υπήρξαν και τα πιο διαμορφωτικά του έργου του, ήταν η περίοδος όταν η αγορά ακινήτων της Ιαπωνίας «έσκασε» στα τέλη του 1991 και οι προμήθειες σχεδιασμού στην πρωτεύουσα εξαντλήθηκαν. Στράφηκε λοιπόν σε έργα μικρής κλίμακας στο Tōhoku και το Shikoku, αγροτικές περιοχές των οποίων οι ορεινές τοπογραφίες τις είχαν απομονώσει από την πολιτιστική και οικονομική πρόοδο που προέρχονταν από το Τόκιο. Ο Kuma συνεργάστηκε στενά με ντόπιους τεχνίτες και καλλιέργησε τόσο πολύ αυτή τη σχέση-συνεργασία που απέκτησε μια μεγάλη εκτίμηση για την αρχιτεκτονική του. Αυτό εξάλλου είναι εμφανές σε πολλά έργα του από τη δεκαετία του 1990, συμπεριλαμβανομένου του Water/Glass (1995), ενός ξενώνα με θέα στον κόλπο Atami. Ένα έργο εμπνευσμένο από τον ενθουσιασμό του Γερμανού αρχιτέκτονα Bruno Taut για την «πλαισίωση της φύσης με τη φύση». Ο Kuma κάλυψε μια εκτεταμένη βεράντα με ένα λεπτό στρώμα νερού για να ενισχύσει την οπτική συνέχεια μεταξύ της κτηριακής δομής και του ωκεανού.
Η μέθοδός του να αναμειγνύει την υψηλή τεχνολογία με τους καθιερωμένους, παραδοσιακούς κατασκευαστικούς τρόπους, κέρδισε γρήγορα τον διεθνή θαυμασμό και έκανε σύντομα μια μεγάλη διαδρομή από την Ιαπωνία μέχρι την Κίνα και τη Δύση. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα πτυχή που σχετίζεται με τα έργα του Kuma, είναι το έντονο ενδιαφέρον του για τη χειραγώγηση του φυσικού φωτός μέσω της υλικότητας, το οποίο διατηρεί σχεδόν σε όλα του τα έργα. Τείνει να χρησιμοποιεί υλικά που χρησιμοποιούνται από καιρό στις ιαπωνικές οικοδομικές παραδόσεις, όπως κεραμικό, πέτρα, μπαμπού και ξύλο, ως την κύρια μορφή οπτικής έκφρασης στα κτίριά του. Υποστηρίζει την ιδέα της αρμονίας, που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αισθητηριακής εμπειρίας που συμπληρώνουν το φως, η ακουστική ακόμα και το άρωμα. Και κατά κάποιο τρόπο, η πορεία του χαρακτηρίζεται από μία κριτικά πολιτική κατεύθυνση, καθώς όταν, η φυσική καταστροφή που προκλήθηκε από τον σεισμό του Tōhoku το 2011 και το τσουνάμι ενίσχυσαν την κριτική του Kuma για την «ακραία ανισορροπία» μεταξύ των κτιρίων και της φύσης στην πατρίδα του, κάλεσε με τόλμη, για μεγαλύτερη ταπεινοφροσύνη μεταξύ των αρχιτεκτόνων, παρακαλώντας τους να επιτύχουν μια ισορροπία μεταξύ μορφής και υλικού στα σχέδιά τους.
Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση