8+1 ιστορικά εστιατόρια στην Αθήνα που άντεξαν στο χρόνο

Εικόνες μιας άλλης εποχής και δαντέλα παλιάς, πολύ παλιάς Αθήνας. Μπορεί η εστιατορική σκηνή της πρωτεύουσας να εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες αφίξεις, μπορεί οι σύγχρονες τάσεις στη γεύση να διαδέχονται η μια την άλλη και η μοντέρνα εποχή να διψάει σταθερά για πρωτοποριακά concept στη γαστρονομία, αλλά η διαχρονικότητα ορισμένων θρυλικών μαγαζιών που σημάδεψαν την εποχή τους και δεν έχασαν την αξία τους στον χρόνο, παραμένει νοσταλγικά επίκαιρη και σημαντική. Το κλασικό όταν έχει το γνήσιο της υπογραφής ξεχειλίζει από γοητεία, ενώ αν πάρουμε ως δεδομένο ότι η πολιτιστική ταυτότητα μιας πόλης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με τα εστιατόρια της, σκέφτηκα να σας θυμίσω τα δικά μου αγαπημένα ιστορικότερα στέκια της.

Σημειώστε απλά στο μυαλό σας όταν τραβήχθηκε -το 1977- η φωτογραφία παρουσίασης του άρθρου, από την Ακαδημίας, όλα τα παρακάτω εστιατόρια λειτουργούσαν ήδη, αφού το νεότερο εξ αυτών γεννήθηκε το 1975, ενώ θα φτάσουμε και μέχρι το μακρινό 1864. Αξίζουν τον σεβασμό και την προσοχή μας.

1. Ράτκα (1975)

Ήταν Οκτώβριος του 1975 όταν η Ράτκα Λάλοβσκα άνοιξε στην οδό Χάρητος, ένα πολύ γουστόζικο μαγαζί που έφερε παρισινό αέρα και ξεκίνησε ως μπαρ με το όνομα «Μοντπαρνάς». Αργότερα έβαλε και φαγητό ενώ πήρε μοιραία το μικρό όνομα της θρυλικής ιδιοκτήτριας του. Ωστόσο ποτέ δε μπήκε ταμπέλα. Ούτε άνοιξε τα Σαββατοκύριακα. Πρόκειται για ένα εν ζωή μυθικό στέκι που φιλοξένησε στη σάλα του από από καλλιτέχνες, διανοούμενους, πολιτικούς και επιχειρηματίες μέχρι αμέτρητους φανταστικούς θαμώνες που λάτρεψαν την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία και αισθητική μιας γυναίκας, η οποία αν και θα μπορούσε να γεμίζει καθημερινά τα τραπέζια του εστιατορίου της μόνο την ελίτ, εκείνη πάντα προτιμούσε να μιξάρει το κοινό της και με όσες ωραίες φυσιογνωμίες της έκαναν κλικ. Και ας είχαν να πιουν μόνο ένα ποτήρι κρασί. Μεταξύ άλλων θα δοκιμάσετε σούσι, φιλέτο στη πλάκα και μαρέγκα μόκα, αλλά οι συγκινήσεις στη Ράτκα δεν έρχονται πάντως από το φαγητό. 

Χάρητος 30-32 τηλ. 210 7290746

2. Σπύρος και Βασίλης (1975)

Ο Βασίλης Πολυμέρης έρχεται από την Κέρκυρα στην Αθήνα το 1963 και αφού δουλεύει για πολλά φεγγάρια μαζί με τον αδερφό του Σπύρο στο περίφημο Abreuvoir, αποφασίζουν να ανοίξουν ένα γαλλικό εστιατόριο που θα γινόταν ένα από τα διαχρονικότερα μαγαζιά της Αθήνας. Ο Νίκος Κούνδουρος το κάνει αμέσως στέκι του, ο Γιάννης Μόραλης ρίχνει ιδέες για να ραφιναριστεί η αισθητική του και ένα σωρό άνθρωποι των γραμμάτων, των τεχνών και του πολιτικού κόσμου το κάνουν για πολλά χρόνια δεύτερο σπίτι τους. Πλέον το πιλοτάρει ο γιος του Βασίλη, Γιώργος Πολυμέρης, συνεχίζοντας να είναι αρκετά ενδιαφέρον και γοητευτικό, με κλασικές αξίες στο μενού του το steak tartare με χρυσαφένιες τηγανητές πατάτες και οι κρέπες του.

3. Abreuvoir (1965) 

Όταν ο Σπύρος Κώτσης με τη σύζυγο του Γιάννα, ανοίξανε στις 18 Μαρτίου του 1965 τη πόρτα του Abreuvoir στο κοινό, η Ξενοκράτους ήταν…χωματόδρομος και το Κολωνάκι δεν είχε καμία σχέση με αυτό που ξέρουμε σήμερα. Σκεφτείτε τι αίσθηση έκανε τότε ένα υπερπολυτελές και τολμηρό για την εποχή εστιατόριο με γαλλικές γεύσεις σε μια πρωτεύουσα που δεν είχε τη παραμικρή ιδέα από fine dining. Έτσι η ιστορία το καταγράφει ως το πρώτο γαστρονομικό εστιατόριο της Αθήνας. Πενήντα έξι χρόνια μετά σερβίρει σχεδόν το ίδιο μενού, ενώ πλέον στα χέρια της νέας γενιάς έχουν γίνει αισθητικές επεμβάσεις που το «φρέσκαραν» χωρίς να χάσει όμως τη παλιά του δαντέλα. Και ποιοι δεν έχουν περάσει από τα τραπέζια του για steak tartare, βατραχοπόδαρα και entrecôte με cafe de Paris. Αρχηγοί κρατών, πρωθυπουργοί, γαλαζοαίματοι, μεγάλες προσωπικότητες του διεθνούς jet set, εφοπλιστές κ.α. Κατά τη γνώμη μου διανύει μάλιστα και γευστικά τη καλύτερη περίοδο του, παραμένοντας το πιο φορμαρισμένο εστιατόριο με πεντανόστιμη κλασική γαλλική κουζίνα στη πόλη όπου η διαχρονικότητα αποκτά την ουσιαστική διάσταση. Timeless. 

Ξενοκράτους 51, Κολωνάκι τηλ. 210 7229106

4. Βυζαντινό στο Hilton (1963)

Έχει μετρήσει μέχρι σήμερα πενήντα οχτώ χρόνια σερί στην πλάτη του το Βυζαντινό στο Hilton και μπορεί την τελευταία δεκαετία να έχασε αρκετή από τη λάμψη του «τότε» και τις παλιές δόξες, αλλά το τίμησαν κατά καιρούς περσόνες μεγάλου διαμετρήματος σαν τον Φρανκ Σινάτρα και τον Αριστοτέλη Ωνάση, ενώ μέχρι και σήμερα θα δείτε να κάθονται στα τραπέζια του πολλές γνώριμες φιγούρες από τον πολιτικό και επιχειρηματικό κόσμο της χώρας. Αν αγαπάτε τα πλουσιοπάροχα πρωινά πρόκειται για ένα από τα στέκια που θα το απολαύσετε δεόντως. Ειδικά εκείνο το πρώτο της νέας χρονιάς, είναι πλέον θεσμός. 

Βασιλίσσης Σοφίας 46, Hilton τηλ. 210 7281400

5. Blue Pine (1961) 

Από τη all time classic σκηνή με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και το προφιτερόλ που γυρίστηκε στη σάλα του μέχρι τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που έφερε τηλέφωνο στο μαγαζί για να κλείνει εύκολα τραπέζι γιατί μια φορά που πήγε δεν μπόρεσε να βρει, στο Blue Pine αισθάνεσαι όντως λες και σταμάτησε το ρολόι ακριβώς την ίδια ώρα που χτύπησε για πρώτη φορά. Αλλαγές στο χώρο δεν έχουν γίνει ποτέ. Ξεκίνησε ως ζαχαροπλαστείο καφέ και steak house, ενώ το 1992 ο Σωτήρης Κώτσης που είχε θητεύσει στο Abreuvoir έστρεψε εντελώς το τιμόνι της κουζίνας του σε γαλλικές γεύσεις. Το φαγητό δεν είναι αψεγάδιαστο αλλά στη περίπτωση του αυτό έρχεται κάπως σε δεύτερη μοίρα. 

Τσαλδάρη 37, Κηφισιά τηλ. 2108077745

6. Μαγεμένος Αυλός (1961) 

Ξεκίνησε ως ζαχαροπλαστείο μια και και ο κοσμοπολίτης δημιουργός του, Γιώργος Πολυχρόνης, λάτρευε τα γλυκά, αλλά σχετικά σύντομα εξελίχθηκε σε αστικό εστιατόριο. Ήταν το στέκι του Μάνου Χατζιδάκι, μια και βρισκόταν σε απόσταση αναπνοής από το σπίτι του. Το είχε σαν γραφείο του, ένα πράγμα. Έτσι συνδέθηκε με το όνομα του μεγάλου συνθέτη, αλλά από τα τραπέζια του πέρασαν κορυφαίες προσωπικότητες της εποχής. Και τι δεν έχουν ακούσει αυτοί οι τοίχοι: από τον Γκάτσο να απαγγέλει στίχους και τον Χορν να κάνει πρόβες τα λόγια του, μέχρι πολιτικούς, επιχειρηματίες και ανθρώπους της διπλανής πόρτας να δοκιμάζουν μεταξύ άλλων ίσως το πρώτο σνίτσελ βιεννουά στην Αθήνα και φιλέτο Κοζάκ υπό τον ήχο βιολιών. Ακόμη και σήμερα σχεδόν το ίδιο μενού σερβίρουν. 

Αμύντα 4, Παγκράτι τηλ. 210 7223195

7. Οικονόμου (1930)

Βρίσκεται στο ίδιο κτήριο που χρονολογείται από το 1918 και υπήρξε το σπίτι του Γιάννη Οικονόμου, η ταβέρνα όμως λεγόταν Ζέφυρος και ξεκίνησε να λειτουργεί ως μαγέρικο το 1930. Περνώντας από χίλια κύματα και αλλάζοντας χέρια είχε την τύχη να πέσει σε ανθρώπους που όχι απλώς σεβάστηκαν την ιστορικότητα της αλλά δεν έκαναν ούτε μισό βήμα πίσω στην κληρονομιά που παρέλαβαν. Έτσι στη ταβέρνα του Οικονόμου θα δοκιμάσετε αρκετά από τα παραδοσιακά φαγητά που σέρβιραν και τότε. Φημίζεται - και καλά κάνει - για τα πεντανόστιμα λαδερά της, ενώ θα παρατηρήσετε ότι ο κύριος Κώστας χαιρετάει τους πιο πολλούς πελάτες ονομαστικά. Κι αυτό λέει πολλά. 

Τρώων 41 και Κυδαντιδών, Άνω Πετράλωνα τηλ. 2103467555

8. Δίπορτο (1875) 

Από το μαρμαρένιο νεροχύτη και τα αιωνόβια παρκαρισμένα βαρέλια του κρασιού μέχρι το ψυγείο Ιζόλα το ντεκόρ σε μια από τις ιστορικότερες ταβέρνες της Αθήνας με φήμη που ξεπερνάει κατά πολύ τα σύνορα της χώρας, είναι ευτυχώς αγυάλιστο. Ένα υπόγειο της ιστορίας. Από εκεί λέγεται μάλιστα πως ο Κώστας Βάρναλης εμπνεύστηκε και τους Μοιραίους του. Το φαγητό στο Δίπορτο είναι πάναπλο και πολύ νόστιμο: όσπρια, φάβα, ταπεινά ψαράκια στο τηγάνι, χόρτα, τέτοια πράγματα. Βάλσαμο στη ψυχή για μια στο τόσο. 

Σωκράτους 9 και Θεάτρου τηλ. 210 3211463

9. Τα μπακαλιαράκια του Δαμίγου (1864) 

Η μακροβιότερη ταβέρνα της Αθήνας, στην οποία τα τελευταία σενιαρίσματα πρέπει να έγιναν στις αρχές του 1930 από τον Γιώργο Δαμίγο, που παρέλαβε το μαγαζί από τους γονείς της γυναίκας του. Υπήρξε για πολλά φεγγάρια το σημείο συνάντησης των αστέρων του ελληνικού κινηματογράφου αλλά και πολιτικών της εποχής, ενώ μέχρι και τώρα παραμένει ξακουστή για τα μπακαλιαράκια της. 

Κυδαθηναίων 41, Πλάκα τηλ. 210 3225084