Το γαστρονομικό Παρίσι για αρχάριους

Συναντώ, πιο συχνά απ’ όσο θα έπρεπε, κόσμο που επιστρέφει απογοητευμένος γευστικά από το Παρίσι, με εμπειρίες αρνητικές τόσο για το φαγητό όσο και για το σέρβις. Επειδή το Παρίσι είναι αναμφίβολα ένας σπουδαίος γαστρονομικός προορισμός, θα προσπαθήσω στο κείμενο που ακολουθεί να δώσω μερικές συμβουλές που θα βοηθήσουν κάποιον που δεν είναι απαραίτητα εξοικειωμένος με τα γαλλικά γαστρονομικά ήθη και έθιμα να αποκομίσει μία αληθινή εικόνα της γαλλικής εστίασης και, με λίγη τύχη, να περάσει καλά ακόμα κι αν είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεται τη γαλλική πρωτεύουσα.

Οι προσδοκίες που έχουμε ως Έλληνες από ένα εστιατόριο δεν είναι ίδιες με εκείνες του μέσου Γάλλου και αυτό είναι αφετηρία διαφόρων παρεξηγήσεων. Η πιο βασική διαφορά είναι η εξής: ο Γάλλος πηγαίνει στο εστιατόριο για το φαγητό και όχι για να «διασκεδάσει». Είναι ο λόγος που σε κανένα εστιατόριο ―πλην εξαιρέσεων τύπου bar-restaurant― δεν παίζεται μουσική ενώ σπανίως έως και ποτέ δεν θα δείτε μεγάλες παρέες με πάνω από 6 άτομα. Στη Γαλλία οι «παρέες» συναθροίζονται σε σπίτια, σε αντίθεση με την Ελλάδα που μαζεύονται σε ταβέρνες (με τα σπίτια να είναι ερμητικά κλειστά!). Αυτό σημαίνει πως στη Γαλλία τα εστιατόρια ―ειδικά εκείνα που δίνουν σημασία στην ποιότητα του φαγητού― είναι στημένα με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι σε πολλές άλλες χώρες.

Βασικά, ισχύει η νοοτροπία του «αυτό προσφέρω, κι αν σ’ αρέσει», που απέχει έτη φωτός από την ελληνική εστίαση όπου ο «πελάτης έχει πάντα δίκιο» (όσο παράλογος κι αν είναι) και όπου το σέρβις, αν δεν είναι απόλυτα δουλοπρεπές και συνεχώς στην υπηρεσία του πελάτη, δεν θεωρείται καλό. Στη Γαλλία, από το café της γειτονιάς μέχρι τα τριάστερα του οδηγού Μισελέν, περνώντας από τις μεγάλες μπρασερί και τα οικογενειακά μπιστρό, υπάρχει ένας πολύ συγκεκριμένος τρόπος εξυπηρέτησης του πελάτη, γιατί αυτό που προέχει είναι να «βγει η δουλειά». Όλοι οι χώροι εστίασης της Γαλλίας λειτουργούν με σύστημα και, μάλιστα, μία από τις απολαύσεις του ξένου επισκέπτη είναι, όσο τρώει να παρατηρεί πώς λειτουργεί αυτός ο καλοκουρδισμένος μηχανισμός. 

Για τους ίδιους λόγους οι αλλαγές στα πιάτα (ακόμα και στον τρόπο ψησίματος μιας μπριζόλας που οι Γάλλοι την τρώνε όπως τη βλέπετε) δεν αντιμετωπίζονται ιδιαιτέρως θετικά (για να το θέσω κομψά), και μιας και μιλάμε για το ψήσιμο της μπριζόλας ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: πολλά εστιατόρια αρνούνται να σερβίρουν καλοψημένες κοπές κρέατος γιατί το κρέας σκληραίνει και δεν θέλουν να τους γυρίσει μπούμερανγκ η χάρη που κάνουν στον πελάτη να το παραψήσουν. Όλα αυτά οι πελάτες τα γνωρίζουν και συμπεριφέρονται ανάλογα.

Πέρα, λοιπόν, από το σέρβις που μπορεί να μοιάζει απότομο και υπεροπτικό ενώ στην πραγματικότητα (τις περισσότερες φορές) δεν είναι, η άλλη συγκλονιστική για τις ελληνικές συνήθειες ιδιαιτερότητα πολλών γαλλικών εστιατορίων είναι η ανύπαρκτη απόσταση μεταξύ των καθισμάτων των πελατών. Θα συμβεί να σας ζητήσουν να καθίσετε ακριβώς δίπλα σε κάποιον ξένο (ίσως και να στριμωχτείτε) αφού τα τραπέζια απέχουν μεταξύ τους μερικά εκατοστά. Θα δείτε ζευγάρια καθισμένα αντικριστά και δίπλα-δίπλα το ένα στο άλλο σαν να ήταν μία παρέα. Λένε τα δικά τους ακούγοντας αναπόφευκτα και τους διπλανούς σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Είναι και αυτό μία ιδιαιτερότητα της γαλλικής εστίασης που δεν αφορά βέβαια τα ακριβά εστιατόρια. Από την άλλη, συχνά δημιουργούνται όμορφες γνωριμίες (είπαμε: δεν υπάρχει μουσική!). 

Οι προτάσεις που ακολουθούν περιορίζονται γευστικά στην παραδοσιακή γαλλική κουζίνα και δεν αφορούν τα εστιατόρια με γεύσεις από άλλες χώρες (που είναι πολλά και εξαιρετικά), τα γαλλικά εστιατόρια με ασιατικές επιρροές (μόδα που σαρώνει την πόλη, ελπίζω παροδική), τα wine bars (άλλο κεφάλαιο και αυτό) ή τα άπειρα, ακόμα και εξεζητημένα, fast food που έχουν ανοίξει παντού με τις γνωστές παγκοσμιοποιημένες γεύσεις. Είναι, επίσης, προτάσεις με ονόματα γνωστά και καθιερωμένα, σταθερές αξίες της παριζιάνικης εστιατορικής σκηνής.

Επειδή το Παρίσι έχει συνεκτικό αστικό ιστό (είναι μία πόλη που μπορείτε να τη διασχίσετε και με τα πόδια), ακόμα κι αν την επισκέπτεστε για λίγες μόνο μέρες, αυτές αρκούν για να πάρετε μία καλή εικόνα της γαλλικής γαστρονομίας. Το πρώτο σας βήμα πρέπει να είναι μία επίσκεψη σε ένα κλασικό γαλλικό φούρνο (boulangerie/ pâtisserie) που, όπως στην Ελλάδα, είναι πανταχού παρόντες. Συνήθως διαθέτουν μεγάλη γκάμα από παραδοσιακά γαλλικά γλυκά σε τιμές πολύ προσιτές, καθώς και διάφορα αλμυρά όπως κις και σάντουιτς για ένα γρήγορο μεσημεριανό. Με λίγη τύχη και προσοχή θα πέσετε σε ένα καλό, παραδοσιακό φούρνο. Μπορείτε να αγοράσετε μία baguette/μπαγκέτ (ζητήστε την παραδοσιακή/tradition) και να κατευθυνθείτε σε μια fromagerie (φρομαζερί) για τυριά ή σε μια charcuterie (σαρκυτερί) για αλλαντικά. Οι περισσότερες charcuterie είναι ταυτόχρονα και traiteur (τρετέρ), δηλαδή προσφέρουν έτοιμα φαγητά για το σπίτι, συνήθως από πιο ακριβές και πολύτιμες πρώτες ύλες και σε υψηλότερες τιμές απ’ ότι τα σούπερ μάρκετ, αλλά είναι και πολύ ανώτερης ποιότητας.

Οι charcuteries αποτελούν σπουδαία γαστρονομική παράδοση της Γαλλίας γιατί αξιοποιούν εκείνα τα κομμάτια των ζώων με τα οποία κανείς δεν θέλει πλέον να ασχοληθεί και στα οποία οι Γάλλοι έχουν φοβερή παράδοση. Πέρα από τα αμέτρητα σαλαμικά, στις charcuteries θα βρείτε πολλές εμβληματικές προετοιμασίες όπως το fromage de tête, ένα είδος πατέ με διάφορα κομμάτια από το κεφάλι του χοίρου ή του αγριόχοιρου (μάγουλα, γλώσσα, ρύγχος…) με καρότα, εσαλότ και μυρωδικά δεμένα σε ζελέ ή το pâté en croûte (πατέ τυλιγμένο σε σφολιάτα) και το αναπόδραστο όσο και εξαιρετικά νόστιμο rillettes/ριγέτ (ψιλοκομμένο κρέας χοιρινού ή χήνας που θα απλώσετε επάνω στο ψωμί σας). Αν μένετε σε ενοικιαζόμενο χώρο με κουζίνα μπορείτε να πάρετε για το σπίτι και κάποια σπεσιαλιτέ που θέλει ζέσταμα όπως για παράδειγμα τα εκπληκτικά πόδια χοίρου πανέ (πωλούν και τα αυτιά και την ουρά!). Επίσης, αν σας αρέσει το ζαμπόν, εδώ είναι που πρέπει να δοκιμάσετε ένα κορυφαίας ποιότητας αυθεντικό jambon de Paris. Εν ολίγοις, μία επίσκεψη σε μία charcuterie επιβάλλεται ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως πρέπει να καθίσετε σε ένα παγκάκι στο πάρκο κάνοντας πικνίκ! Επίσης, οι περισσότερες charcuteries και fromageries μπορούν να συσκευάσουν για εσάς σε κενό αέρος ό,τι τους ζητήσετε ώστε να το φέρετε μαζί σας στην Ελλάδα. (Διευθύνσεις στο τέλος του άρθρου).

Περιδιαβαίνοντας τους δρόμους του Παρισιού θα παρατηρήσετε το εξής φαινόμενο: κάθε μεσημέρι γύρω στις 12:00 όλα τα εστιατόρια αρχίζουν να γεμίζουν με κόσμο γιατί στη Γαλλία, ακόμα και σήμερα, όλοι σταματούν να εργάζονται για να γευματίσουν. Οι πιο χαμηλόμισθοι θα τη βγάλουν με ένα σάντουιτς από τον φούρνο (θα δείτε να σχηματίζονται ουρές), άλλοι τρώνε κανονικά σε εστιατόριο. Είναι μία ευκαιρία και για τον τουρίστα να εκμεταλλευτεί τα μενού με χαμηλές τιμές που προτείνουν τα καφέ/μπιστρό σε όλες τις γειτονιές και να ζήσει για λίγη ώρα στον παλμό της πόλης. Μην περιμένετε υψηλή γαστρονομία και εύκολα μάλιστα μπορεί να κακοπέσετε, αλλά είναι μία γρήγορη και φτηνή λύση για το μεσημεριανό σας, ειδικά εάν σχεδιάζετε κάτι πιο σοβαρό για το βράδυ. (Ένα παραδοσιακό street food των Γάλλων είναι οι κρέπες, για τις οποίες χρησιμοποιούν διαφορετικά αλεύρια ανάλογα με το αν είναι αλμυρές ή γλυκιές. Η καντίνα-crêperie που βρίσκεται στην είσοδο του μετρό Odeon κάνει πολύ καλές κρέπες. Ειρήσθω εν παρόδω, κάποτε οι μισοί κρεπατζήδες του Παρισιού ήταν Έλληνες, το ίδιο και οι καστανάδες!).

Δείπνο ή / και μεσημεριανό στο Παρίσι

Πάμε, λοιπόν, στο βραδινό φαγητό, το πιο σημαντικό της επίσκεψής σας. Στη Γαλλία υπάρχουν χονδρικά τριών ειδών εστιατόρια: τα bistrots, οι brasseries και τα εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας με δημιουργική κουζίνα. Εάν είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεστε το Παρίσι πιθανόν να θελήσετε να επικεντρωθείτε στις δύο πρώτες κατηγορίες αφήνοντας τα «μεγάλα τραπέζια/grandes tables», που λένε οι Γάλλοι, για μία επόμενη φορά… Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορώ να μη σας πω ένα «μυστικό» που αφορά τα εστιατόρια αυτά, που είναι ότι σχεδόν όλα προτείνουν, τα μεσημέρια και μόνο καθημερινές, μενού σε ενδιαφέρουσες τιμές όπου μπορεί κάποιος να γευματίσει πολύ καλά παίρνοντας μία ιδέα της κουζίνας του εστιατορίου. Η ποιότητα των πιάτων δεν είναι σε καμία περίπτωση υποδεέστερη των βραδινών, απλά τα μενού είναι πιο μικρά και δεν περιέχουν τις πολύ ακριβές πρώτες ύλες. Για παράδειγμα, το υψηλής γαστρονομίας εστιατόριο Maison Rostang με σεφ τον Nicolas Baumann (2 αστέρια Μισελέν) προτείνει το μεσημέρι τέσσερα πιάτα στα 105€, με αγκινάρα, λούτσο λίμνης (ένα από τα πιάτα-σπεσιαλιτέ του εστιατορίου), κοτόπουλο από τη Bresse και γλυκό (πέρυσι που το επισκέφθηκα ήταν άψογο). Το βράδυ, αντιθέτως, το πιο φτηνό μενού του είναι στα 248€ με 7 πιάτα.

Τα σύνορα μεταξύ μπιστρό και μπρασερί είναι καμιά φορά θολά, αλλά στην πραγματικότητα είναι δύο διαφορετικά εστιατορικά εγχειρήματα, τόσο στην πράξη όσο και ιστορικά. Τα μπιστρό είναι κατά κανόνα μικρά και ζεστά, οι μπρασερί μεγάλες και θορυβώδεις. Επίσης, πολύ σημαντική διαφορά, οι μπρασερί είναι κάτι σαν all-day restaurants για τα γαλλικά δεδομένα και μένουν ανοιχτά σερβίροντας φαγητό έως αργά το βράδυ. Είναι, εξάλλου, εκ παραδόσεως τα εστιατόρια των Παριζιάνων για μετά το θέατρο. Επίσης, παραδοσιακά τα μπιστρό διαθέτουν και μπάρα, ιδανικά παλιά και ταλαιπωρημένη με επικάλυψη ψευδάργυρου όπου (ενίοτε μόνο θεωρητικά) μπορείς να πιεις ένα ποτήρι κρασί στα όρθια.

Λατρεύω και τα δύο είδη εστιατορίων γιατί ενσαρκώνουν την πεμπτουσία της γαλλικής γαστρονομικής παράδοσης και κάθε φορά που επισκέπτομαι το Παρίσι όλο και κάποιο καινούργιο μπιστρό θα ανακαλύψω ανάμεσα στα τόσα που υπάρχουν, αφαιρώντας μου χρόνο από πιο «σοβαρές» γαστρονομικές εξερευνήσεις. Εκτιμώ πως, παρά την αναπόφευκτη τυποποίηση ή και βιομηχανοποίηση κάποιων γεύσεων (ειδικά στις μπρασερί), το ποιοτικό επίπεδο είναι γενικά καλύτερο από ποτέ, ίσως γιατί ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και οι κριτικές εστιατορίων εύκολα προσβάσιμες. 

Η λέξη brasserie (στη φωτό η Floderer που προτείνεται πιο κάτω) σημαίνει ζυθοποιείο και οι πρώτες μπρασερί τη δεκαετία του 1860 ήταν ακριβώς αυτό: χώροι παραγωγής και κατανάλωσης μπίρας που ανήκαν κυρίως σε αλσατούς ζυθοποιούς. Σιγά-σιγά άρχισαν να προτείνουν και φαγητό, βασικά τη σπεσιαλιτέ της πατρίδας τους, τη choucroute/σουκρούτ, δηλαδή ψιλοκομμένο λάχανο τουρσί με λουκάνικα, βραστές πατάτες και διάφορες κοπές βρασμένου χοιρινού κρέατος (πολύ πιο νόστιμο απ’ ό,τι ακούγεται, τρώγεται με καυτερή μουστάρδα συνοδεία μπίρας ή αλσατικού ρίσλινγκ), και γι’ αυτό ακόμα και σήμερα όλες οι σοβαρές μπρασερί έχουν σουκρούτ στο μενού τους. Οι περισσότερες βρίσκονται μέσα σε κτίρια με αυθεντική διακόσμιση αρ νουβό ή αρ ντεκό που από μόνη της κάνει την επίσκεψη επιβεβλημένη. Οι μπρασερί Vaudeville, Bofinger, Mollard, Le Grand Colbert, Floderer, TerminusNord και La Coupole είναι μερικές, μόνο, από τις ιστορικές μπρασερί του Παρισιού. Θα βρείτε πολλά από τα κλασικά πιάτα τής γαλλικής κουζίνας, τις περισσότερες φορές σε πολύ καλή εκτέλεση. Ένα είδος, ωστόσο, για το οποίο οι μπρασερί έχουν αποκτήσει ειδικότητα είναι τα στρείδια και τα θαλασσινά. Μη χάσετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε ολόφρεσκα θαλασσινά από τον Ατλαντικό στους μεγάλους δίσκους που προτείνουν για ένα ή περισσότερα άτομα, με στρείδια διαφόρων μεγεθών και προελεύσεων, αχιβάδες, αστακό και καραβίδες, γαρίδες, μύδια και καβούρια (δοκιμάστε τον νόστιμο αραχνοκάβουρα araignée/αρενιέ αν υπάρχει). Θα υπολογίζετε γύρω στα 90€/άτομο για ένα πλούσιο σε είδη και ποσότητα πλατό με θαλασσινά.

Μία εκδοχή των μπρασερί είναι τα bouillons, τα οποία τον 19^ο αιώνα ήταν οι καντίνες των εργατών, με πολύ φτηνό φαγητό (bouillon = ζωμός). To πρώτο άνοιξε το 1855 και τάιζε ταυτόχρονα 500 άτομα! Συνάντησε μεγάλη επιτυχία και σύντομα άνοιξαν πολλά άλλα «μπουγιόν» που έγιναν προορισμός για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Το 1893 υπήρχαν 400 σε όλο το Παρίσι. Μερικά έχουν διασωθεί ακριβώς όπως ήταν, και ένα από αυτά, το Bouillon Chartier Montparnasse, συνεχίζει να προτείνει φαγητά σε τιμές απίστευτα χαμηλές συνεχίζοντας την παράδοση (ορεκτικά από 1€ και κυρίως πιάτα από 7€!). Βέβαια οι πελάτες, που κάθονται στην ουρά στο πεζοδρόμιο γιατί κρατήσεις δεν δέχονται, προέρχονται πλέον απ’ όλα τα μέρη της γης. Αξίζει ωστόσο να το επισκεφθείτε γιατί πέραν των άλλων έχει πανέμορφο αυθεντικό ντεκόρ art nouveau του 1903. Ένα άλλο bouillon που επίσης είναι πανέμορφο και σώζεται ανέπαφο και διατηρητέο αλλά με τιμές πιο σύγχρονες (δέχεται και κρατήσεις), είναι το Bouillon Racine δύο βήματα από τη Σορβόννη, με παραδοσιακή κουζίνα και αυτό.

Τηρουμένων των αναλογιών, στη Γαλλία το bistrot είναι ό,τι η ταβέρνα στην Ελλάδα: πας για να φας και να περάσεις καλά σε ένα ζεστό, φιλικό, οικείο και ανεπίσημο περιβάλλον. Τα μπιστρό του Παρισιού πέρασαν από μία φάση απαξίωσης πριν από 30-40 χρόνια γιατί είχαν μείνει κολλημένα σε ορισμένες όχι και τόσο καλές πρακτικές, στη συνέχεια πολλά από αυτά πέρασαν στα χέρια φτασμένων μαγείρων που λάνσαραν τη μόδα των νεο-μπιστρό όπου εισήγαγαν στοιχεία δημιουργικής κουζίνας φτάνοντας κάποιες φορές στα άκρα και τώρα βρισκόμαστε σε μία φάση ωριμότητας με εντυπωσιακά πολλές προτάσεις εξαιρετικών μπιστρό με συναρπαστικές αλλά προσγειωμένες γεύσεις. Θα χρειαζόταν ολόκληρο βιβλίο-οδηγός για να σας προτείνω όλα τα καλά παριζιάνικα μπιστρό, εξάλλου υπάρχουν πολλοί οδηγοί στην αγορά, με τον καλύτερο να παραμένει κατά τη γνώμη μου ο Guide Lebey που είναι διαθέσιμος δωρεάν στο ίντερνετ, αλλά μόνο στα γαλλικά.

Τα μπιστρό συγκεντρώνουν μαζεμένα όλα τα κλισέ της γαλλικής γαστρονομικής κουλτούρας και πολλά από αυτά είναι περίφημα ως προορισμοί ηθοποιών, πολιτικών, ροκ σταρ κ.λπ. με ανάλογες τιμές (βλ. L’Ami Louis, Allard κ.ά.). Δεν σημαίνει ότι δεν είναι καλά αλλά είναι ακριβά για άλλους λόγους. Τα προτεινόμενα  μπιστρό, πιο κάτω, είναι από τα αγαπημένα μου, όχι ιδιαίτερα τουριστικά και με τιμές λογικές.

Bon appétit!

ΥΓ: Οι κρατήσεις είναι πλέον απαραίτητες σε όλα τα εστιατόρια, μικρά και μεγάλα. Από το τηλέφωνο ή μέσα από τις ιστοσελίδες των ίδιων των εστιατορίων, συχνά με την καταπληκτική εφαρμογή Zenchef που δεν ζητά προκαταβολή παρά την τελευταία στιγμή. Αν δεν έχετε κάνει κράτηση, πιο εύκολα θα βρείτε τραπέζι στις μεγάλες μπρασερί.

Προτάσεις για Bistrots

La Poule au Pot

9 rue Vauvilliers, 1^ο

To εστιατόριο αυτό είναι σημαντικό γιατί εδώ ένας τριάστερος μάγειρας της σύγχρονης γαλλικής κουζίνας, ο Jean-François Piège, αποτίνει φόρο τιμής στη παραδοσιακή γαλλική κουζίνα έχοντας ασχοληθεί μαζί της όσο λίγοι άλλοι μάγειροι. Το 2020 είχε εκδώσει το βιβλίο Le Grand Livre de la Cuisine Française που είχαμε παρουσιάσει στο FnL ενώ μόλις πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε και το Encyclopédie culinaire des territoires de France. Το La Poule au Pot («Κότα στο Τσουκάλι») είναι ένας πανέμορφος χώρος με πιάτα άψογης εκτέλεσης (αλλά και σχετικά ακριβό για τη κατηγορία του).

Chez Dumonet-Restaurant Josephine

117 rue du Cherche-Midi 6^ο

Αυτό το ήσυχο εστιατόριο της γειτονιάς είναι τόσο παλιομοδίτικο που μάλλον υπερήφανα δεν διατηρεί ιστοσελίδα. Τουρνεντό ροσίνι, κονφί πάπιας, μεθυστικά μανιτάρια μορχέλες που κολυμπούν σε ένα πέλαγος κρέμας γάλακτος είναι μερικές από τις σπεσιαλιτέ του. Από την πρόσοψή του και μόνο αντιλαμβάνεσαι πως πίσω από τις κουρτίνες της γιαγιάς η πελατεία θα είναι των ήντα και πάνω. Ακριβούτσικο αλλά και μοναδικό.

Le Bon Georges

45 rue Saint-Georges, 9^ο

Τι μικροσκοπικό αυτό εστιατόριο που είναι ιδιαίτερα δημοφιλές διαθέτει απίθανα κρέατα και μια παραδεισένια λίστα κρασιών. Άλλα λόγια δεν χρειάζονται, αν είστε οινόφιλος είναι must. Ο ιδιοκτήτης, πρώην επικοινωνιολόγος, είναι τρελαμένος με το κρασί και τη γεύση και τα δίνει όλα.

Auberge Pyrénées Cévennes

100 rue de la Folie-Méricourt, 11^ο

Αν και κλειστό για ανακαίνιση μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, δεν μπορώ να μην συμπεριλάβω στη λίστα μου αυτό το παραδοσιακό-μέχρι-θανάτου εστιατόριο με τα καρό τραπεζομάντηλα και τη διακόσμηση σε στυλ παράγκα του κυνηγού. Φημίζεται για την καλύτερη blanquette de veau του Παρισιού και για το σπιτικό pâté en croûte.

Auberge Bressane

16 avenue de la Motte-Picquet, 7^ο

Η αστική γαλλική κουζίνα σε όλο της μεγαλείο, με μεγαλοαστούς πελάτες σε μία από τις ακριβές συνοικίες του Παρισιού κοντά στον πύργο του Άιφελ. Ζεστός και όμορφος χώρος με κάπως μεσαιωνική αισθητική, πλούσιες γεύσεις με πολλές βουργουνδέζικες επιρροές. Φημίζεται για τα σουφλέ του, γλυκά και αλμυρά.

L’Opportun

62 boulevard Edgar Quinet, 14^ο

Κλασικό μπιστρό με σπεσιαλιτέ της Λυόν, όπου όσες φορές κι αν έχω πάει το σέρβις ήταν αγενές. Είναι μία από τις χάρες του, όπως και το στριμωξίδι! Θα πιείτε Μποζολέ ανάμεσα σε Γάλλους ―τουρίστες δεν έχω δει ποτέ― και θα απολαύσετε μαζί τους νεφρά, γλυκάδια και ταρτάρ. Dépaysement assuré που λένε οι Γάλλοι (θα αισθανθείτε αληθινά πως βρίσκεστε σε άλλη χώρα).

Chez René

14 boulevard Saint-Germain, 5^ο

Πανέμορφο μικρό μπιστρό με πολύ προσιτές τιμές και έξοχα προετοιμασμένες κλασικές σπεσιαλιτέ όπως céleri rémoulade (η γαλλική εκδοχή του coleslaw), κόκκαλο με μεδούλι και καρέ αρνιού στο φούρνο. To μενού από μόνο του είναι ένα vintage ποίημα. Απολύτως συνιστώμενο, θα μπορούσε να πρωταγωνιστεί στο Emily in Paris…

Polidor

41 rue Monsieur Le Prince 6^ο

Το πιο διαχρονικά φοιτητικό στέκι του Quartier Latin είναι το Polidor (έτος ίδρυσης: 1845), που πρέπει να κατέχει και ρεκόρ αναφορών σε οδηγούς εστιατορίων σε όλες τις γλώσσες του κόσμου. Και όμως, κατορθώνει ακόμα και σήμερα να διατηρεί μια περίεργη αυθεντικότητα κι ας είναι οι μισοί, τουλάχιστον, πελάτες του ξένοι. Πάμφθηνο, με μενού στα 25€, έχει και το εξής καλό: μπορείτε να αγοράσετε μία φιάλη κρασί από τη διπλανή, ιδίων συμφερόντων κάβα (La Cave du Polidor) και να την απολαύσετε με το φαγητό σας (η κάβα λειτουργεί και ως wine bar με φαγητό δικό της). Υποδειγματική είναι η tarte tatin (ζεστή μηλόπιτα) του Polidor.

Le Severo

8 rue des Plantes, 14^ο

Όταν ο σκυθρωπός χασάπης William Bernet άνοιξε το 1987 τη… χασαποταβέρνα Le Severo σε μία άσχετη γειτονιά του 14^ου, δεν περίμενα ποτέ πως 40 χρόνια αργότερα θα ήταν ακόμα εκεί και μάλιστα με… υποκαταστήματα στο Τόκυο. Δεν είναι ακριβώς μπιστρό, αλλά… Το μαγαζί διαθέτει μόνο κρέας, τελεία και παύλα. Και τι κρέας! Φανταστικό! Ένας μάγειρας, δέκα τραπέζια, σπουδαία κόκκινα κρασιά, πατάτες τηγανιτές, μανιτάρια… Τι άλλο να ζητήσει κανείς από τη ζωή;

Προτάσεις για Brasseries & Bouillons

·  Bofinger

5-6 rue de la Bastille, 4^ο

·  Floderer

7 cour des Petites Ecuries, 10^ο

·  La Coupole(φωτό επάνω)

102 boulevard de Montparnasse, 14^ο

·  La Lorraine

2 place des Ternes, 8^ο

·  Le Grand Colbert

2 rue Vivienne, 2^ο

·  Mollard

115 rue Saint-Lazard, 8^ο

·  Le Terminus Nord

23 rue de Dunkerque, 10

·  Vaudeville

29 rue Vivienne, 2^ο

·  Bouillon Chartier 

59 boulevard du Montparnasse, 6^ο

·  Bouillon Racine

3 rue Racine, 6^ο

Προτάσεις για παραδοσιακές Fromageries

Quatrehomme

·  62 rue de Sèvres, 7^ο

·  4 rue du Rendez-Vous, 12^ο

·  32 rue de l’Espérance, 13^ο

·  9 rue du Poteau, 18^ο

Laurent Dubois

·  97-99 rue Saint-Antoine, 4^ο

·  47 Ter boulevard Saint-Germain,5^ο

·  2 rue de Lourmel, 15^ο

Προτάσεις για Charcuteries / Traiteurs

Maison Verot

·  3 rue Notre-Dame des Champs, 6^ο

·  38 rue de Bretagne, 3^ο

·  49 rue Saint-Antoine 4^ο 

·  35 boulevard Haussmann (Galeries Lafayette Gourmet), 9^ο 

·  7 rue Lecourbe 15^ο

Cul de Cochon

·  98 rue Montorgueil, 2^ο

Lastre sans Apostrophe

·  188 rue de Grenelle, 7^ο

Maison Thielen

·  21 rue des Martyrs, 9^ο

Pascal Joly

·  89 rue Cambronne, 15^ο

Arnaud Nicolas

·  125 rue Caulaincourt, 18^ο

Jeanine et Christiane

·  8 rue du Surmelin, 20^ο

Άλλες προτάσεις

·  Αξίζει να επισκεφθείτε το «παντοπωλείο» La Grande Épicerie de Paris (μέρος του πολυκαταστήματος Le Bon Marché) όπου ο,τιδήποτε βρίσκεται στα ράφια του είναι κορυφαίας ποιότητας. Ένα σούπερ μάρκετ είναι, αλλά καθώς ανήκει στον όμιλο LVMH, είναι καθ΄ εικόνα και καθ’ ομοίωση του ομίλου. Εργένηδες της πανάκριβης γειτονιάς αγοράζουν το βραδινό τους δίπλα σε Άραβες που σηκώνουν το μισό μαγαζί με τη λιμουζίνα να περιμένει απ’ έξω. Στο υπόγειο έχει μία πολύ καλή κάβα με λογικές γενικά τιμές και στον 1^ο όροφο εξαιρετικές προτάσεις art de la table. (Μιας και είστε στη γειτονιά αξίζει να πεταχτείτε απέναντι στο πρόσφατα ανακαινισμένο ξενοδοχείο Lutetia ―το μοναδικό palace της αριστερής όχθης, στον πόλεμο ήταν το γενικό επιτελείο των Γερμανών― για ένα πανάκριβο κοκτέιλ στο όμορφο μπαρ του και μετά να περπατήσετε τη rue du Bac προς τη boulevard Saint-Germain, γιατί ο δρόμος αυτός έχει πολύ ωραία καταστήματα και έξοχα ζαχαροπλαστεία).

·  Στο ισόγειο της Gallerie Lafayette στη γειτονιά της Όπερας έχει ένα μεγάλο «food court» με πολλά υποκαταστήματα ζαχαροπλαστείων, traiteur, ντελικατέσσεν κ.λπ. Εντυπωσιακό. Αν μπορείτε να αντέξετε τη μισή Κίνα δίπλα σας be my guest.

·  Λαϊκές αγορές: καταπληκτικές! Θα δείτε όλο τον πλούτο αυτής της κατ’ εξοχήν γεωργικής χώρας, με απίθανα φρούτα και λαχανικά και όχι μόνο. Όλες οι γειτονιές έχουν λαϊκή δύο φορές την εβδομάδα (7:00 – 14:30). Περίφημη είναι εκείνη της place Monge (Τετάρτη, Παρασκευή, Κυριακή).

·  Εμπορικοί δρόμοι (rues Commerçantes): όπου παραδοσιακά υπάρχει πληθώρα εξειδικευμένων καταστημάτων διατροφής, αξίζουν μία βόλτα. Είναι πάρα πολλοί, ανάμεσα στους καλύτερους είναι οι εξής: rue Cler 7^ο, rue Levis 17^ο, rue Mouffetard 5^ο, rue Montorgueil 1^ο, rue Poncelet 17^ο, rue de Seine/Buci 6^ο, rue Poteau 18^ο, rue des Belles-Feuilles 16^ο. Τα περισσότερα καταστήματα κλείνουν το μεσημέρι μεταξύ 1μμ και 4μμ και το βράδυ στις 7:30μμ.