Σάμος, γλυκές αμαρτίες

Ο οινοποιητικός συνεταιρισμός της Σάμου παράγει πολλά θαυμάσια κρασιά, γι’ αυτό δεν υπάρχει καμια αμφιβολία. Το θέμα είναι, ποιο να προτιμήσει κανείς, ειδικά ανάμεσα στα γλυκά κρασιά, που μοιάζουν πολύ μεταξύ τους.

Ανέκαθεν θεωρούσα πως τρία είναι εκείνα που ξεχωρίζουν από την πολύπλοκη γκάμμα του συνεταιρισμού: το Samos Vin Doux, που είναι ένα μιστέλι, το Άνθεμις, που είναι κατά βάση ένα παλαιωμένο vin doux και το Νέκταρ που είναι ένα λιαστό κρασί και το μόνο που επιδέχεται περαιτέρω παλαίωση στη φιάλη.

Ο τρόπος με τον οποίο οινοποιείται το Samos Vin Doux, εξασφαλίζει την πλήρη διατήρηση των πρωτογενών αρωματικών συστατικών του μοσχάτου σταφυλιού, που ανήκει στο πολύ κλειστό κλαμπ των «αρωματικών ποικιλιών», των ποικιλιών εκείνων τα ιδιόμορφα και μοναδικά αρώματα των οποίων καθορίζουν πλήρως τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του κρασιού. Για να γίνει, λοιπόν, ένα Samos Vin Doux, μόλις πατηθούν τα σταφύλια και αρχίσει η ζύμωση, πριν αυτή προλάβει να εξελιχθεί και αφού το γλεύκος έχει αποκτήσει μόλις 1% αλκοόλ σε όγκο, ο οινολόγος προσθέτει καθαρή αλκοόλη (γύρω στο 15% του συνολικού όγκου) με αποτέλεσμα να διακοπεί η ζύμωση. Θα μπορούσαμε δηλαδή να πούμε, δίχως πολύ μεγάλη υπερβολή, πως πρόκειται για ένα χυμό σταφυλιού με οινόπνευμα. Είναι ένα εξαιρετικό προϊόν που αξίζει να απολαύσει κανείς όσο είναι νέο, ώστε να χαρεί τα αρώματα του μοσχάτου σταφυλιού και δεν παλιώνει στη φιάλη. Αντίθετα, ωριμάζει πολύ όμορφα μέσα σε μεγάλα δρύινα βαρέλια στα επισκέψημα κελλάρια του συνεταιρισμού και μας δίνει το Anthemis, ένα από τα καλύτερα κρασιά της Σάμου.

Όμως, από τα τρία αυτά κρασιά το Νέκταρ είναι εκείνο που είναι και το πιο δύσκολο στην παραγωγή του: οι οινολόγοι απλώνουν τα σταφύλια στον ήλιο για 10-15 ημέρες, ώστε να εξατμιστεί ένα μεγάλο ποσοστό του νερού που περιέχουν και μετά τα συνθλίβουν και ζυμώνουν τον χυμό για πολλούς μήνες, μέσα σε βαρέλια. Το αποτέλεσμα είναι ένα πολύπλοκο κρασί που επιδέχεται παλαίωση στη φιάλη που μπορεί να ξεπεράσει και τα 100 χρόνια (εφόσον είναι καλή η χρονιά). Το λιάσιμο των σταφυλιών ενέχει πολλούς κινδύνους πρώτος μεταξύ των οποίων η ανάπτυξη της πτητικής οξύτητας (που θυμίζει την ξινίλα του ξιδιού). Όταν τύχει, όμως, και όλα πάνε πρίμα, το αποτέλεσμα πραγματικά δεν «παίζεται» και έτσι ήταν, φαίνεται, με την εσοδεία του 2008, που τόσο εντυπωσίασε τους κριτές στο διαγωνισμό των Βρυξελλών (και το οποίο δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα στην ελληνική αγορά).

Το επίτευγμα της Σάμου στο συγκεκριμένο διαγωνισμό είναι τεράστιο αν αναλογιστούμε πως απέναντί του είχε, όχι μόνο ομοειδή μοσχάτα κρασιά αλλά τους οδοστρωτήρες γεύσεις eiswein, icewine, trockenbeerenauslese και διάφορα άλλα vendanges tardives που πάντοτε σαρώνουν τα μετάλλια σε όλους τους διαγωνισμούς. Το Νέκταρ του 2008 πρέπει πραγματικά να έσκισε για να βγει Νο 1 ανάμεσα σε όλα τα γλυκά κρασιά του διαγωνισμού!

Σάμος ΠΟΠ, Vin Doux 2010, Οίνος γλυκύς, ΕΟΣ Σάμου

Λίγα λευκά κρασιά έχουν ένα τόσο όμορφο κίτρινο-χρυσαφί χρώμα όσο αυτό αυτό το Σάμος, που μακάρι να μπορούσε κανείς να το φορέσει σαν βραχιόλι! Όλα τα ελκυστικά αρώματα του μοσχάτου είναι ανέπαφα, με έντονες νύξεις εσπεριδοειδών. Στο στόμα είναι όμορφα λιπαρό αλλά με τη φρεσκάδα του φρούτου να διεγείρει ανεπαίσθητα τους γευστικούς κάλυκες που παρακαλούν για δεύτερη γουλιά. Ένα καλοφτιαγμένο και καθαρό στη γεύση μοσχάτο που άνετα βάζει τα γυαλιά στα περισσότερα μοσχάτα που κυκλοφορούν στη διεθνή αγορά. Ιδανικό δώρο για ξένο, τέλειο επιδόρπιο καλοκαιρινής μεσημεριανής κραιπάλης, με πεπόνι, πίνεται οπωσδήποτε πολύ δροσερό.

Συμπέρασμα: αν κάποιος σας πει πως δεν του αρέσει, ρωτήστε τον από τι πάσχει.

Βαθμός: 7/10

Λιανική τιμή: 7,25 ευρώ (75cl).

Σάμος ΠΟΠ, «Νέκταρ» 2006, Οίνος φυσικώς γλυκύς, ΕΟΣ Σάμου

Δεν ξέρω για το 2008, αλλά το 2006 έχει αυτήν την πτητική που λέγαμε, την οποία δεν αντέχω ακόμα και σε πολύ μικρά ποσοστά ― αν και υπάρχουν πολλοί που τη λατρεύουν (είναι οι ίδιοι που συγχωρούν τα πάντα στα Vinsanto). Σόρυ γκάις, αλλά...

Συμπέρασμα: θα περιμένω το 2008.

Βαθμός: 4,5/10

Λιανική τιμή: 9,50 ευρώ (σε φιάλες 50 cl).

Σάμος ΠΟΠ, «Anthemis» 2004, Οίνος γλυκύς, ΕΟΣ Σάμου

Δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να αναδημοσιεύσω ένα σχόλιο που είχα γράψει για το κρασί αυτό στο περιοδικό «Γεύση» το 1991 και στο οποίο δεν θα άλλαζα σχεδόν τίποτε σήμερα:

«Χρώμα κίτρινο-καραμέλα (καμένη ζάχαρη), εκπληκτική αρωματική παρουσία τριτογενών αρωμάτων σε υπόβαθρο μοσχάτου. Κηρήθρα, εκκλησία, ατέλειωτες ψαλμωδίες. Λουλούδια τίλιου και εξαιρετική, γλυκιά ισορροπία. Ένα θαυμάσιο κρασί. Κάτι ήξερε το Βατικανό».*

* Το Βατικανό είχε δικό του οινοποιείο στη Σάμο για να εφοδιάζεται με «Σάμος» για τη Θεία Κοινωνία.

Βαθμός: 8/10

Λιανική τιμή: 10,50 ευρώ (σε φιάλες 50 cl).