H ενηλικίωση του ροζέ κρασιού (και των καταναλωτών του)

09 Ιουνίου 2016
Ντίνος Στεργίδης
Μερικές, ακόμα, σκέψεις για τα ροζέ κρασιά που κάθε χρόνο τέτοια εποχή ζουν το τεταρτάκι της φήμης τους.


Θα ήθελα πολύ να αποφύγω την πολυχρησιμοποιημένη λέξη «παρεξηγημένο» για να χαρακτηρίσω τη θέση του ροζέ κρασιού στην Ελλάδα, αλλά δεν μπορώ γιατί αυτή είναι η πραγματικότης. Το ροζέ είναι παρεξηγημένο απ’ όλους: οινοπαραγωγούς, καταναλωτές και εστιάτορες.

Οι πρώτοι για πολλά χρόνια το είχαν στην κυριολεξία του κλώστου και του μπάτσου, σε πλήρη ανυπολυψία, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως τα χειρότερα κρασιά στην προ-αναγεννησιακή οινικά Ελλάδα ήταν τα ροζέ κρασιά. Στη συνέχεια, όταν έγιναν μόδα (στην Ελλάδα) τα τόσο στυφά και εκχυλισμένα κόκκινα κρασιά που σου έπεφταν τα δόντια, άρχισαν όλοι τις αφαιμάξεις για να ισχυροποιήσουν το κόκκινο κρασί (που ήταν ο κύριος στόχος) και έβγαιναν (ως παραπροϊόν) κάτι ο Θεός-να-τα-κάνει-ροζέ, κατάμαυρα σαν τις ξανθιές στα τέλη του Αυγούστου. Και τώρα που είναι μόδα το «ροζέ της Προβηγκίας» όλοι θέλουν να γίνουν Whispering Angel(s) (το πιο επιτυχημένο ροζέ κρασί στον κόσμο). Στην παραγωγή ακόμα ψαχνόμαστε αλλά είμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο.

Οι καταναλωτές από την άλλη, έχουν κάτι απίστευτες εμμονές, προκαταλήψεις και κολλήματα με τα ροζέ κρασιά που προέρχονται κυρίως από άγνοια για την κατηγορία αυτή, παρά από κάποια κακή εμπειρία. Πολλοί ΑΝΤΡΕΣ θα προτιμούσαν να σκάψουν χαντάκια μέρα-μεσημέρι το Δεκαπενταύγουστο παρά να τους δει κάποιος να κρατάνε στο χέρι τους ένα ποτήρι ροζ-πως-λέμε-pink κρασί, αντί μια τσάπα, ενώ πολλές γυναίκες το αποφεύγουν ακριβώς όλοι περιμένουν από αυτές να τους αρέσει.  Όλοι, δε, θεωρούν πως οι ροζέ οίνοι είναι μία ερμαφρόδιτη κατηγορία δίχως γευστικό ενδιαφέρον. Όπως έλεγε ο αείμνηστος Mark Davis «drinking rose wine is like kissing your sister». Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοούσε αλλά περιγράφει με πολύ γλαφυρό τρόπο την αποστροφή πολύ κόσμου για τα ροζέ κρασιά. Ωστόσο, κάτι κινείται. Είναι η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια (από τη χρυσή εποχή του Mateus) που υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για το ροζέ κρασί, το οποίο αν μετουσιωθεί σε αγορές θα δώσει πραγματική ώθηση σε όλη την κατηγορία.

Οι εστιάτορες, τέλος, που θα έπρεπε να είναι οι κατεξοχήν πρέσβεις αυτού του εξαιρετικά φιλικού προς το φαγητό κρασιού, του συμπεριφέρονται εντελώς απαξιωτικά, πράγμα που φαίνεται από το πόσες ετικέτες επιλέγουν (ποτέ πάνω από τέσσερις) και ποιες (τις πιο απίθανες). Κοιτάζω τις λίστες κρασιών, και ενώ στα λευκά και στα κόκκινα μπορεί να υπάρχει κάποια λογική, στα ροζέ είναι σαν να τρελάθηκε ο μάεστρος με επιλογές που τις περισσότερες φορές φανερώνουν άγνοια και απουσία στρατηγικής. Το πιο σύνηθες λάθος τους είναι ότι τα λιγοστά κρασιά που υπάρχουν στη λίστα είναι απελπιστικά όμοια μεταξύ τους.

Πρόσφατα μου δόθηκε η ευκαιρία να δοκιμάσω πάνω από 100 ροζέ κρασιά της ελληνικής αγοράς στο πλαίσιο της προετοιμασίας της εκδήλωσης Drink Pink, Rose Wine Extravaganza*. Δεν θα έλεγα, βέβαια, πως ήταν όλα συναρπαστικά αλλά είναι σίγουρο πως η Ελλάδα έχει να προτείνει μερικά εντυπωσιακά ροζέ κρασιά και μάλιστα σε διαφορετικά στυλ.

Η νέα τάση προς τα πολύ ανοιχτόχρωμα και με σομόν αποχρώσεις κρασιά, που άρχισε πριν από μόλις δύο-τρία χρόνια, επιβεβαιώνεται φέτος με μερικούς οινοποιούς μάλιστα να διατηρούν ήδη υπάρχοντα σκουρόχρωμα ροζέ και να προσθέτουν στην γκάμμα τους ροζέ της «Προβηγκίας». Νομίζω πως είναι μία θετική εξέλιξη γιατί, σε γενικές γραμμές, το πιο ανοιχτό χρώμα συνεπάγεται ένα πιο αρωματικό και φρουτώδες κρασί που είναι και το ζητούμενο στα ροζέ, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχουμε και δεν θα συνεχίσουμε να έχουμε πάρα πολλά όμορφα και κλασικά για την Ελλάδα βαθύχρωμα ροζέ σε αποχρώσεις ρουμπινιού. Στο κάτω κάτω και στη Γαλλία δίπλα στα εντελώς «ξεβαμμένα» της Προβηγκίας υπάρχουν κρασιά όπως τα απίθανα Bandol, τα Tavel, τα ροζέ της Nîmes και του Luberon που έχουν πολύ πιο έντονες και βαθιές αποχρώσεις.

Σε κάθε περίπτωση αυτό που προέχει σε ένα ροζέ κρασί, είναι να είναι λαμπερό και κριστάλλινο όχι μουντό στην όψη και αυτό είναι κάτι που δεν έχει να κάνει με το πόσο σκουρόχρωμο ή ανοιχτόχρωμο είναι.

Ένα από τα προβλήματα που έχει το ροζέ κρασί και μάλιστα διεθνώς είναι ότι πολλοί νομίζουν πως όλα τα ροζέ είναι ίδια μεταξύ τους. Δοκιμάζοντας τόσα κρασιά καθώς προετοιμάζαμε τον κατάλογο του Drink Pink, είδαμε να προκύπτουν ξεκάθαρα κάποιες στυλιστικές/γευστικές κατηγορίες, τις οποίες εάν έχουμε κατά νου θα διευκολυνθούμε πολύ στις επιλογές μας, ειδικά αν στόχος μας είναι το ροζέ κρασί να σερβιριστεί στο τραπέζι.

Με αφετηρία, λοιπόν, τα 5 στοιχεία που διαμορφώνουν το γευστικό προφίλ ενός ροζέ οίνου (αρωματική ένταση, οξύτητα/φρεσκάδα, στυφάδα/ταννίνες, γευστικός όγκος, αίσθηση μυελώδους/γλυκύτητας) καταλήξαμε σε 5+1 γευστικές/στυλιστικές κατηγορίες, όπου η 6η κατηγορία είναι τα αφρώδη, ακόμα πολύ λίγα στην Ελλάδα.

1) Ξηρά ελαφριά ροζέ κρασιά, με έντονη οξύτητα (ελαφριά & φρέσκα)

Είναι η κατηγορία των ροζέ οίνων που προσεγγίζει περισσότερο απ’ όλες τα λευκά κρασιά, όχι μόνο χρωματικά ―αφού είναι τα πλέον ανοιχτόχρωμα (ξεκινώντας από το πολύ απαλό σομόν)― αλλά και γευστικά, ενώ ξεχωρίζουν για την τραγανή τους οξύτητα. Ακόμα και τα αρώματά τους είναι πιο κοντά σε εκείνα των λευκών κρασιών, ενώ η στιφάδα τους είναι περιορισμένη έως ανεπαίσθητη. Είναι κρασιά που συνοδεύουν πολλά φαγητά που κλασικά ταιριάζουν με λευκά κρασιά, όπως ψάρια στη σχάρα και μαγειρευτά, θαλασσινά, δημιουργικές σαλάτες, ζυμαρικά με σκόρδο και ελαιόλαδο, διάφορα ριζότο κ.ά. Είναι, επίσης, ιδανικά για απεριτίφ, με ξηρούς καρπούς και άλλες αλμυρές γεύσεις και αλμυρά σνακ. Τυπικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας θα μπορούσαν να είναι το Βουδόματο του Γαβαλά από τη Σαντορίνη, το Idylle d’Achinos του Κύρου Μελά, το Flamingo από το Κτήμα Χαρλαύτη και το Μαύρο Πρόβατο της Nico Lazaridi.

2) Ξηρά, γεμάτα ροζέ κρασιά, πλούσια σε αλκοόλ (γεμάτα & πλούσια)

Τα περισσότερα ελληνικά ροζέ συνεχίζουν να βρίσκονται χρωματικά πιο κοντά στα ελαφριά κόκκινα κρασιά, με γεύση πλούσια και γεμάτη, ενιότε και «θερμή» αν όχι «ζεστή» (δηλαδή με αρκετό αλκοόλ). Ωστόσο διαθέτουν φρεσκάδα και λαμπερά χρώματα που τα διαφοροποιούν αμέσως από ένα κλασικό κόκκινο κρασί, ενώ στη γεύση οι ταννίνες τους είναι ζωηρές και διαπεραστικές. Χάρη στην πιο ταννική τους δομή ταιριάζουν με μεγάλη γκάμα κρεατικών, κυρίως στη σχάρα, με καλής ποιότητας αλλαντικά και με πολλές άλλες, ακόμα πιο δυνατές και πολύπλοκες γεύσεις τής μεσογειακής κουζίνας, εκεί όπου η ζέστη του καλοκαιριού μάς αποτρέπει από το να επιλέξουμε ένα κλασικό κόκκινο κρασί. Τυπικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας θα μπορούσαν να είναι το Βυσσινόκηπος του Παλυβού, το Kτήμα Θεόπετρα Ροζέ, το Τέχνη Αλυπίας Ροζέ, το Thema Ροζέ.

3) Ξηρά, φρουτώδη, απαλά ροζέ κρασιά, μεσαίου όγκου (φρουτώδη & απαλά)

Σε σχέση με τα προηγούμενα έχουν πιο απαλή και ήπια γεύση, δεν είναι τόσο ογκώδη, είναι πιθανότατα αλλά όχι απαραίτητα πιο όξινα αλλά όχι τόσο όσο εκείνα της 1ης κατηγορίας. Η γκάμα των φαγητών με τα οποία ταιριάζουν είναι τεράστια: σαλάτες, λαδερά (π.χ. γεμιστά, μπριάμι, ιμάμ, αρακά, φασολάκια κ.λπ.), όσπρια, πίτες και πίτσες, αλμυρές κρέπες, ψητά ή μαγειρευτά θαλασσινά (π.χ. καλαμάρια ψητά και γεμιστά, γαρίδες στη σχάρα), κοτόπουλο στη σχάρα. Ταιριάζουν και με αλλαντικά, με πολλά τυριά, ιδιαίτερα κατσικίσια. Τα βγάζουν συνήθως πέρα ακόμα και με εν γένει δύσκολες επιλογές για κρασί (αγκινάρες, σπαράγγια, αυγολέμονο κ.ά.) με πολλούς και διάφορους μεζέδες ταυτόχρονα, αλλά και με ρουστίκ παραδοσιακά πιάτα της ελληνικής κουζίνας και, ευρύτερα, της Μεσογείου! Τυπικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας θα μπορούσαν να είναι το Άκρες Ροζέ του Γιώργου Σκούρα, το Έμμετρος Λόγος του Τσάνταλη, το Τομή Ροζέ της Οινοποιίας Τρουπή, το Κτήμα Χαρλαύτη Πεταλούδες.

4) Ελαφρώς γλυκά και φρουτώδη ροζέ κρασιά (μυελώδη & φρουτώδη)

Είναι μία πολύ δύσκολη και απαιτητική κατηγορία γιατί η ισορροπία του κρασιού παίζεται στην κόψη του ξυραφιού. Το ζητούμενο εδώ είναι να υπάρχει μία υποψία ζάχαρης, για την ακρίβεια μία αίσθηση μυελώδους που θα συμβάλλει στην αρμονία του κρασιού, ίσα για να σπάσει λίγο την οξύτητά του και να λειάνει την όποια στιφάδα των ταννινών του. Είναι ίσως η κατηγορία με τα περισσότερα κρασιά που δεν ανέρχονται στο ύψος των φιλοδοξιών τους. Πάντως είναι κρασιά εξαιρετικά δημοφιλή, ενώ έχουν το προτέρημα να ταιριάζουν με μια σειρά από πιάτα που δύσκολα βρίσκουν αλλού ταίρι. Παντρεύονται, για παράδειγμα, με όλα τα φαγητά που γλυκίζουν ή είναι πικάντικα, με πιάτα από κουζίνες της Άπω Ανατολής, με λουκάνικα και πιπεριές στη σχάρα, με τα μπέργκερ, με πιάτα που έχουν κάρι κ.ο.κ. Όσα δε εξ αυτών έχουν χαμηλό αλκοόλ ταιριάζουν ιδανικά με καυτερά και πικάντικα έθνικ πιάτα. Τυπικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας θα μπορούσαν να είναι το Κατώγι-Αβέρωφ Ροζέ, το Μοσχάτο Τυρνάβου του Δημήτρη Μίγα και το Variété Rosé του Κώστα Λαλίκου.

5) Ημίγλυκα, ελαφριά σε αλκοόλ ροζέ κρασιά (γλυκά & ελαφριά)

Εδώ η γλυκιά γεύση είναι ακόμα πιο έντονη και το ζητούμενο να μην εντείνεται και με την παρουσία υψηλού αλκοόλ. Είναι ένας τύπος κρασιού που συχνά πίνεται σκέτο ή συνοδεύοντας ένα φρούτο ή ένα γλυκό με φρούτα. Ενδεχομένως να ταιριάξει και με κάποια αλμυρά φαγητά με γλυκιά επίγευση, ίσως με glazed spare ribs με σάλτσα Jack Daniels. Βέβαια, πολλοί θα αρκεστούν στο να τα απολαύσουν μόνα τους, καλά παγωμένα, στη βεράντα ή στο μπαρ εν μέσω θερινής ραστώνης. Τυπικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας θα μπορούσαν να είναι το Άδολη Γης Ροζέ και το Moi Je m’en Fous Rosé του Γιώργου Καραμήτρου

*Drink Pink, Rosé Wine Extravaganza: Κυριακή 12 Ιουνίου, 12:00-20:00, Ξενοδοχείο Hilton. Δοκιμάζετε 104 ροζέ κρασιά δίχως την παρουσία των παραγωγών τους. Είσοδος 8€.

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση