Μια καθημερινή στήλη κριτικής κρασιών ξεκινά στο FnL

Από την πρώτη ημέρα που κάθισα στα θρανία της γευσιγνωσίας, στο πανεπιστήμιο του Μπορντό διδάχτηκα ότι περιγραφή χωρίς βαθμολογία –αλλά και το αντίθετο- δεν έχει κανένα νόημα. Εκεί, οι καθηγητές μας θεωρούσαν αυτονόητο ότι θα κρίνουν και θα βαθμολογήσουν τα κρασιά που δοκιμάζαμε. Την ίδια άποψη εδώ και χρόνια προσπαθώ να μεταφέρω και εγώ σήμερα στους μαθητές μου.

Την πρώτη φόρα στην Ελλάδα, στη δεκαετία του 80, που πρότεινα σε έκδοτη περιοδικού να γράφω γευσιγνωσίες μετά βαθμολογίας αρνήθηκε λέγοντας ότι δεν θα ξανάβλεπε διαφήμιση. Απο τότε βεβαία έχουν αλλάξει πολλά. Φυσικά, στο μεταξύ υπήρξαν και υπάρχουν τέτοιου είδους στήλες σε περιοδικά.

Η νέα αυτή σειρά γευσιγνωσιών επικεντρώνεται στην προσπάθεια να εξηγηθεί η βαθμολόγια. Η απλή παράθεση επιθέτων μιας περιγραφής αφήνει σίγουρα νύξεις αλλά διστάζει να επικεντρωθεί στον πραγματικό στόχο της, που είναι η βαθμολόγηση.

Κάθε είδους γευσιγνωσία έχει τη χάρη της και νομίζω ότι έχω περάσει από όλα τα στάδια. Μαθητής, οινολόγος, οινοποιός, κριτής, δημοσιογράφος, δάσκαλος και φυσικά καταναλωτής. Η σειρά γευσιγνωσιών που θα ακολουθήσει και ελπίζω να μακροημερεύσει θα μπορούσε να ονομάζεται «μονός στο σπίτι».

Η ατομική γευσιγνωσία έχει τα καλά και τα κακά της. Το πρώτο καλό της είναι ότι είναι απαλλαγμένη από κάθε ανάγκη στατιστικής επεξεργασίας και αμφισβήτησης αφού τα πράγματα είναι απλά. Ένας δοκιμάζει και ένας βάζει βαθμό. Το έχω κάνει ξανά για αρκετά χρόνια, δυο δεκαετίες πριν, γράφοντας στο περιοδικό Αθηνόραμα. Το κακό είναι ότι δεν σου δίνει τη δυνατότητα να βελτιώσεις τις ικανότητες σου και να αντιληφτείς πτυχές που θα υποδείξει κάποιο άλλο μέλος της ομάδας γευσιγνωσίας. Έτσι μπορεί να σου διαφύγουν κάποιες πτυχές του κρασιού. Ένα από τα καλά ή κακά είναι ότι δεν αναπτύσσεται ανταγωνιστική άμιλλα. Έχω περάσει εξαιρετικά απολαυστικές στιγμές δοκιμάζοντας παρέα με σεβαστούς συναδέλφους.

Δοκιμάζοντας μόνος σου προφανώς δοκιμάζεις φανερά που όσο και αν φαίνεται παράξενο είναι ο πιο αντικειμενικός τρόπος. Στην τυφλή δόκιμη επικεντρώνεσαι στις δυνατότητες σου ενώ στην φανερή στο κρασί.

Τα καλύτερο της δοκιμής στο σπίτι είναι ο χρόνος που αφιερώνεις για να δοκιμάσεις ένα κρασί. Για να δοκιμάσεις και να γράψεις ένα κρασί σε ένα κείμενο 200 λέξεων απαιτείται χρόνος, περισσότερος από μια ώρα, όταν το πρακτικό μέρος της δοκιμής είναι μόνο μερικά λεπτά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είσαι πιο κοντά στις πραγματικές συνθήκες κατανάλωσης, αφού μπορείς να το παρατηρήσεις πως εξελίσσεται στο ποτήρι. Ακόμη και να το δοκιμάσεις με το φαγάκι που θα φτιάξεις σε λίγο.

Το ιδανικό όταν δοκιμάζεις είναι να έχεις δίπλα σου τον παραγωγό του κρασιού ώστε να ρωτήσεις και να επιβεβαιώσεις κάποιες παρατηρήσεις. Αυτό μπορεί να γίνει μόνον με επίσκεψη στο οινοποιείο ή πιο εύκολα σε μια έκθεση. Εκεί βεβαία πάντα θα βρεθεί κάποιος που πρέπει ή θέλεις να μιλήσεις την ώρα που δοκιμάζεις. Το τέλειο δεν υπάρχει.

Τα κρασιά που δοκιμάζω δεν τα ζητάμε από τους παραγωγούς. Δεν πρόκειται για έλλειψη εμπιστοσύνης. Απόδειξη ότι θα δοκιμαστούν και κρασιά που θα θελήσουν οι ίδιοι οι παραγωγοί να μας στείλουν. Το θέμα είναι λειτουργικό και πρακτικό. Το κόστος αγοράς είναι μικρότερο από τις εργατοώρες που απαιτούνται για την επικοινωνία και συλλογή των κρασιών. Τα κρασιά, μας το προμηθεύει η γνωστή κάβα Ανθίδης, βάση μιας συμφωνίας με το FnL.

Η επιλογή των κρασιών που θα δοκιμαστούν γίνεται κυρίως με κριτήριο τη φήμη τους, ότι ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα του καταναλωτή, το πόσο γνωστά είναι και τέλος πόσο εύκολα μπορεί να βρει ο καταναλωτής.

Αυτά για αρχή. Ελπίζω ότι μελλοντικά με την συνδρομή και άλλων συναδέλφων να προκύψει η δυνατότητα να παρουσιάζονται περισσότερα, ίσως και όλα ελληνικά κρασιά.

Για τέλος θέλω να ευχαριστήσω τον Πάνο Δεληγιάννη, με τον οποίο εργαστήκαμε μαζί παλιότερα επί σειρά ετών, για την εμπιστοσύνη του.