Φυλλομετρώντας ωστόσο το περιοδικό “Art and Music” της εμβληματικής Saatchi Gallery του Λονδίνου που μου έφερε η φίλη μου η Αλεξάνδρα Μπουτοπούλου για να του ρίξω μια ματιά, με περίμενε μια έκπληξη. Το καλοκαιρινό τεύχος, ανακοίνωνε ότι εγκαινιάζει μια νέα στήλη γαστρονομίας επειδή ακριβώς η μαγειρική είναι μια εκ των Καλών Τεχνών.
Το πρώτο άρθρο της σειράς, το υπέγραφε ένας curator ο οποίος μάταια προσπαθούσε να κρύψει την αμηχανία που του προκαλούσε η αδαημοσύνη του για το θέμα πίσω από την στιλάτη σαχλαμάρα. Προσπερνώντας το ύφος του ωστόσο και διαβάζοντας προσεκτικά τα όποια επιχειρήματά του, κατέληξα ότι ανακεφαλαίωναν και τις βασικές παρανοήσεις για τη φύση της μαγειρικής (ίσως και της τέχνης αλλά δεν είμαι ο καταλληλότερος να την υπερασπιστώ).
Η μαγειρική είναι τεχνική, δεν είναι τέχνη. Η τέχνη δεν είναι ένα απλό αποτέλεσμα μιας δημιουργικής διαδικασίας έστω κι αν αυτή απαιτεί τις πιο σοφιστικέ δεξιότητες. Κάθε καλλιτεχνική δημιουργία είναι και μια ιδέα, μια πρόταση, μια απόπειρα ερμηνείας του κόσμου, ένα παράθυρο που μας δείχνει μια θέα προς τη ζωή που για μας τους μη καλλιτέχνες δεν είναι προφανής. Η τέχνη σχολιάζει, ερμηνεύει, προλέγει την καθημερινότητα. Η μαγειρική δεν κάνει τίποτε από αυτά. Στην καλύτερη περίπτωση, κάθε πιάτο λειτουργεί ως ένα statement φιλοσοφικό με την ευρεία έννοια απέναντι στην κατανάλωση, τη χρήση των φυσικών πόρων, το well-being. Αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση με την καλλιτεχνική διαδικασία που είναι πολυπλοκότερη, έχει διαφορετική αφετηρία και τέρμα.
Το βασικό επιχείρημα (και σφάλμα) του άρθρου ήταν ότι είχε μπερδέψει τις αναπαραστάσεις της μαγειρικής την τέχνη, από τη ζωγραφική, το θέατρο, τον κινηματογράφο, με την ίδια τη μαγειρική διαδικασία. Να το πω απλά. Η ταινία “Η γιορτή της Μπαμπέτ” είναι τέχνη. Το να μαγειρέψεις στην κουζίνα και το εστιατόριό σου όλα τα πολύπλοκα πιάτα που παρουσιάζονται στην ταινία, όχι. Κι αυτό γιατί στην τέχνη, το φαγητό χρησιμοποιείται ως μεταφορά ενώ η μαγειρική, στην πιο ψαγμένη της εκδοχή να είναι μια τελετουργία και όχι μια αναπαράσταση.
Γιατί έχει σημασία όλη αυτή η συζήτηση; Ειλικρινά δεν θα καταλάβω ποτέ. Έχω διάφορες “θεωρίες” επ’ αυτού και θ’ αντισταθώ στον πειρασμό να τις αναπτύξω μ’ ένα πλήθος χολερικών σχολίων ως γαρνιτούρα, “I shall keep my breath for my soup” που λέει και η Ελάιζα Μπένετ στο “Περηφάνεια και Προκατάληψη” τη στιγμή που συγκρατείται να πει τί πιστεύει για τον Ντάρσυ, πέντε λεπτά μετά από τις πρώτες κουβέντες που άλλαξαν. Θα κάνω μόνο μια παρατήρηση: η σπουδή μας να βαφτίσουμε το ντύσιμο, το φαγητό, το σεξ, τέχνη δεν δείχνει απλώς ότι αγνοούμε τί σημαίνει τέχνη αλλά ότι προσπαθούμε να σχολιάσουμε τη ζωή με τις ίδιες τις εκφάνσεις της, δηλαδή να μιλάμε για τη ζωή, αντί να τη ζούμε. Αστεία πράγματα, δηλαδή τουλάχιστον για μας τους γκουρμέδες.
Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση