Κρασιά-ινδάλματα ή κρασιά-είδωλα;

Χρόνια είχε να γράψει ένα τόσο επικριτικό άρθρο η αγγλίδα οινογράφος JancisRobinson, όσο αυτό που δημοσίευσε πρόσφατα στην εφημερίδα FinancialTimes. H κα Ρόμπινσον καταπιάνεται με το φαινόμενο των «icon wines», δηλαδή των κρασιών-ινδαλμάτων που κατορθώνουν να πωλούνται πανάκριβα χάρη στο μάρκετινγκ και μόνο. «Δεν ξέρω εάν είναι μία λέξη ή δύο» («Icon» ή «I con», που σημαίνει εξαπατώ), γράφει η κα Ρόμπινσον, κάνοντας ένα έξυπνο λογοπαίγνιο με στόχο τους παραγωγούς, κυρίως, του Νέου Κόσμου όπως διευκρινίζει.

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων εξαιρεί από την κριτική της τα ακριβά κρασιά του Μπορντό και άλλων ιστορικών περιοχών που «έχουν αποδείξει την αξία τους εδώ και δύο αιώνες επειδή και να παλαιώσουν μπορούν και αξία μεταπώλησης έχουν». Επικεντρώνει τα φαρμακερά της βέλη σε οινοπαραγωγούς όπως ο Stéphane Serre του Λανγκεντόκ της Νοτίου Γαλλίας, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεταιως «τεχνίτης-κοσμηματοποιός οίνων» και ο επιτραπέζιος οίνος του οποίου (όνομα: «L’Indivisible», «Ο Αδιαίρετος»), πωλείται προς 235 € η φιάλη. Αν και θα μπορούσε να κυκλοφορεί ως οίνος ελεγχόμενης ονομασίας προέλευσης, ο «Αδιαίρετος» κυκλοφορεί ως απλός «Οίνος Γαλλίας» γιατί, όπως λέει ο οινοποιός του με έπαρση, «η προσέγγισή μας είναι πολύ σημαντική για να μπορεί να καλουπωθεί από την κρατική γραφειοκρατεία».

«Ούτε με σφαίρες», λέει η Τζάνσις Ρόμπινσον, «δεν θα αγόραζα το κιβώτιο των 12 φιαλών με τον “Αδιαίρετο” και τις άλλες μάρκες του κτήματος, “L’Extravagante” και “L’Elliptique”, για 2.000 €». Όμως η φράση του κ. Σερ που έβγαλε την αγγλίδα δημοσιογράφο από τα ρούχα της ― και για την οποία πρέπει να έχει τώρα μετανιώσει πικρά ― ήταν ότι «εγώ φτιάχνω κρασιά για τον εαυτό μου και όχι για άλλους». Η κα Ρόμπινσον τον ειρωνεύεται ― όπως μόνο οι Εγγλέζοι ξέρουν να κάνουν τόσο καλά ― γράφοντας πως «ένας από τους λόγους που ο κ. Σερ και ο συνέταιρός του δεν ενδιαφέρονται να πουλήσουν είναι προφανώς ότι απολαμβάνουν τόσο πολύ την αμπελοκαλλιέργεια και την οινοποίηση, εφαρμόζοντας τεχνικές πολύ πιο περίπλοκες από εκείνες των γειτόνων τους», όπερ μεθερμηνευόμενο σημαίνει πως δεν έχουν ιδέα τι κάνουν.

Ωστόσο, το πρόβλημα της υπερτιμολόγισηςπολλών νεοεισερχόμενων στην αγορά κρασιών είναι παγκόσμιο. Η κα Ρόμπινσον αναφέρεται και σε περιπτώσεις αυστραλέζικων και αμερικανικών κρασιών που θεωρούν πως το ευ βρίσκεται εν τω πολλώ(«more is more», λέει χαρακτηριστικά), όπως για παράδειγμα το Thousand Candles από την κοιλάδα Yarraτης Μελβούρνης, το οποίο πωλείταιπρος 100 $ AUS η φιάλη(70€) αν και «μυρίζει σαν το Marmite». Για την κα Ρόμπινσον, η τιμή αυτή επιλέχθηκε μόνο και μόνο γιατί οι παραγωγοί τού κρασιού ήθελαν να αποδείξουν  πως και η Αυστραλία μπορεί να προτείνει κρασιά σε «αστρονομικές τιμές». Τιμές για... Κινέζους, γράφει δεικτικά η κα Ρόμπινσον, αφού η συνολική παραγωγή των... 7.800 φιαλών του Thousand Candles προορίζεται για τους αδαείς καταναλωτές της αχανούς αυτής αγοράς, που «πιστεύουν, λανθασμένα, πως υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ τιμής και ποιότητας». Εξάλλου, λέει η δημοσιογράφος, το κρασί σε γενικές γραμμές δεν είναι ένα ακριβό προϊόν να παραχθεί· το κόστος παραγωγής, σύμφωνα πάντοτε με την Τζάνσις Ρόμπινσον, είναι γύρω στα 10€ το λίτρο, ακόμα και για τα καλύτερα κρασιά του Μπορντό, άντε 30€ «εάν το σατόλειτουργεί με χρέη στις τράπεζες».

Οι βολές της κας Ρόμπινσον πιάνουν στη συνέχεια το αμερικανικό οινόφιλο κοινό που κάθεται και υπομένει τις όντως απίστευτες τιμές των κρασιών της Napa Valley (τα περισσότερα ξεκινούν από τα 100$), αλλά η σταγόνα που έκανε να ξεχειλίσει το οινοπότηρο της κας Ρόμπινσον, ήταν η επιστολή που έλαβε από κάποιον πρώην οινοχόο και νυν οινοπαραγωγό ονόματι Rajat Parr (το ινδικής προέλευσης όνομά του δεν πρέπει να βοήθησε και πολύ την κατάσταση), ο οποίος αφού την ενημέρωσε για το πρωτοεμφανιζόμενο κρασί του, Domaine de la Côte (από το υποδεέστερο Central Valley) που τιμολογείστα 90$, της έλεγε ― ο αθεόφοβος! ― πως «σύντομα θα σας πουμε πόσες φιάλες δικαιούστε να αγοράσετε».

Όσο για την Ελλάδα, ευτυχώς δεν καταπιάστηκε μαζί της γιατί σίγουρα θα έγραφε: «τι Νόημα έχουν όλα αυτά;».