Σαντορινιό terroir: Μύθος ή πραγματικότητα;

Τρομακτικά χαμηλό Ph, ορυκτότητα, ατελείωτο νεύρο, τανικό τελείωμα, αχαλίνωτη δύναμη. Έχουμε ξεστομίσει αμέτρητες φορές τα παραπάνω όταν αναφερόμαστε στα κρασιά της Σαντορίνης, τα επικαλούμαστε όμως όλο και περισσότερο όταν δοκιμάζουμε δείγματα εκτός νησιού. Η αλήθεια είναι ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν φαντάζει ανακριβές όταν χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιοδήποτε Ασύρτικο, όμως είναι το Ασύρτικο περισσότερο …Ασύρτικο στην Σαντορίνη ή μια τυφλή δοκιμή θα “αποκαθήλωνε” τον βασιλιά και θα κατέστρεφε ένα από τα ωραιότερα οινικά αφηγήματα του κόσμου;

Η αλήθεια είναι ότι παρά την 20χρονη ενασχόλησή μου με το κρασί και το συνομήλικο πάθος μου για την Σαντορίνη ουδέποτε έτυχε να προβώ σε ένα τέτοιο blind taste. Έτσι λοιπόν στα πλαίσια των γευσιγνωστικών βραδιών “Κρασαρίσματα”- που φιλοξενούνται στο υπέροχο Vintage Wine Bar & Bistro- για πρώτη φορά έφερα τυφλά στα ποτήρια 10 εντός κι εκτός νησιού κρασιά.

Η επιλογή των ομάδων έγινε με κριτήρια που θεωρούσα ότι θα μπέρδευαν όσο το δυνατόν περισσότερο την τράπουλα και ως εκ τούτου “οι άλλοι” αποτελούνταν από τα Ασύρτικο Αθανασίου, Λίνον Σταυρόπουλου, Alba Vissa Καραδήμου, Ασύρτικο “Αλεπότρυπα” Χατζημιχάλη και Ασύρτικο Λαλίκου. Κρασιά τα οποία όχι μόνο εκτιμώ ιδιαίτερα αλλά τα οποία παράγονται σε συνθήκες εγγύτερες στις Σαντορινιές. Αυτός ήταν και ο λόγος που (εκτός του τελευταίου) δεν συμπεριέλαβα εκπροσώπους από τον εμβληματικό αμπελώνα της Δράμας, που ενώ πρωτοστάτησε στην καλλιέργεια της ποικιλίας στην ηπειρωτική Ελλάδα προσφέρει το πλέον φρουτώδες στυλ.

Από την άλλη μεριά απέφυγα όλες αυτές τις περίεργες και ιδιαίτερες Σαντορίνες  του νέου κύματος, επιλέγοντας κλασσικές  (φυσικά οινοποιημένες σε δεξαμενή) ετικέτες. Και αυτό γιατί χωρίς να παραγνωρίζω το μεγαλείο των πρώτων πιστεύω ότι κρασιά όπως ο Θαλασσίτης της Γαίας, η Σαντορίνη Σιγάλα, η Σαντορίνη Καραμολέγκου και το Ασύρτικο Αργυρού  εκφράζουν “ασφαλέστερα”  την τυπικότητα αυτού του σπουδαίου terroir.

Και αυτή η τυπικότητα έλαμψε στην δοκιμή με τα κρασιά του  νησιού να ξεχωρίζουν εμφανώς, όχι τόσο ποιοτικά όσο στιλιστικά. Η πρώτη μεγάλη διαφορά ήταν στο σώμα όπου οι Σαντορίνες παρουσιάστηκαν ελαφρύτερες επιβεβαιώνοντας τα νούμερα όπου ήθελαν το μέσο όρο της αλκοόλης τους να είναι τουλάχιστον μισό βαθμό χαμηλότερος από τους ανταγωνιστές τους. Ακόμα μεγαλύτερη όμως ήταν η διαφορά στην αγριάδα, αφού απαλλαγμένες από κάθε ιδέα γλυκού φρούτου σφυροκοπούσαν ανελέητα με όξινη επιθετικότητα, λεμονάτη κυριαρχία και δωρική αυστηρότητα. Τέλος η Σαντορίνη επικύρωνε το χαρακτήρα της με μια χαρακτηριστική τανική υπογραφή πολύ πιο “ερυθρή” από των υπολοίπων.

Ίσως συχνά έχουμε πιάσει τον εαυτό μας να βρίσκει  μια Σαντορίνη πιο γλυκόπιοτη από μια άλλη, ή ένα εκτός νησιού Ασύρτικο χαρακτηριστικά όξινο ή στυφό, όμως η “side by side” δοκιμή φώτιζε ολόλαμπρα σε πιο side ανήκε το κάθε κρασί!

Είμαι σίγουρος ότι κάποιοι θα έχουν μετρήσει 4 τις Σαντορίνες, αφού από αυτές έλειπε ο εκπρόσωπος της εκπληκτικά φορμαρισμένης τον τελευταίο καιρό Santo Wines. Έχοντας προσέξει την ξεχωριστή  ποιότητα όσο και τον ακόμα πιο ξεχωριστό χαρακτήρα του, επέλεξα από την γκάμα της το Assyrtiko Organic, ένα κρασί από 2 βιολογικούς αμπελώνες της Επισκοπής με ηλικία μόλις 7-8 ετών! Και ναι, η κρεμώδης και ιδιαίτερα φρουτώδης  αυτή Σαντορίνη κατάφερε να ανακατώσει για τα καλά την τράπουλα και να μας δείξει  ότι η μεγάλη ηλικία του αμπελώνα του νησιού ίσως να ευθύνεται περισσότερο από όλους τους άλλους παράγοντες  για την μοναδικότητα αυτού του terroir.

Είμαι σίγουρος ότι θα μπορούσαν να γίνουν πολλές σκέψεις σε σχέση με την επιλογή των κρασιών και πολλές υποθέσεις σε σχέση με την έκβαση μιας άλλης ανάλογης δοκιμής. Ωστόσο νομίζω ότι όλοι οι παραβρισκόμενοι θα συμφωνήσουν περί της σαφήνειας με την οποία ο μοναδικός αυτός τόπος “μίλησε” στα ποτήρια. Σαφήνεια που δεν μεταφράζεται σε καλύτερα ή απολαυστικότερα κρασιά –μιας και οι εκτός Σαντορίνης εκπρόσωποι ήταν το ίδιο ή ίσως και περισσότερο ευχάριστοι- αλλά σε πιο αναγνωρίσιμο χαρακτήρα. Άλλωστε τι είναι επί της ουσίας ένα  terroir πέρα από ένα “μονοπώλιο γεύσης”;