Όπως έχω γράψει και στο παρελθόν, οι σοβαροί έλληνες αποσταγματοποιοί ― εκείνοι δηλαδή που τυποποιούν τα προϊόντα τους και σέβονται τους νόμους ― είναι βαθύτατα απογοητευμένοι από τη θέση τους στην αγορά. Διότι ενώ το τσίπουρο είναι ένα ανερχόμενο προϊόν, το 90% της κατανάλωσής του συνεχίζει να είναι σε μορφή χύμα, το οποίο είναι πιο φθηνό επειδή είναι παράνομο. Αλλά ας αφήσουμε προς στιγμήν κατά μέρος το θεσμικό ζήτημα του αθέμιτου ανταγωνισμού και ας δούμε την ποιότητα του ενός και του άλλου.
Ε λοιπόν, μετά την έκθεση «Οινοπνεύματα» δεν νομίζω να υπάρχει αμφιβολία για τη γευστική υπεροχή των εμφιαλωμένων αποσταγμάτων και είναι βέβαιος πως αυτό είναι κάτι που έγινε αντιληπτό σε όλους τους επισκέπτες. Αυτός είναι ο λόγος πρέπει να οδηγήσει τους οργανωμένους αποσταγματοποιούς να αφήσουν τις απαισιοδοξίες και να ριχτούν στη μάχη της αγοράς: οι καταναλωτές που θα ανακαλύψουν το εμφιαλωμένο τσίπουρο δεν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψουν στο χύμα ― τόσο μεγάλη είναι η μεταξύ τους διαφορά στην ποιότητα.
Μου έκανε πραγματικά εντύπωση η υψηλή ποιότητα των αποσταγμάτων που δοκίμασα στην έκθεση. Ασφαλώς υπήρχαν και εκείνα που δεν ήταν συναρπαστικά, αλλά κανένα δεν ήταν απαράδεκτο και όλα μου φάνηκαν τεχνολογικά σωστά. Επίσης, εντυπωσιακή ήταν η μεγάλη σχετικά γκάμμα γεύσεων, με τσίπουρα, αποστάγματα σταφυλής και αποστάγματα οίνου σε φρέσκιες και παλαιωμένες εκδόσεις και σε πολλά διαφορετικά στυλ ― χωρίς να ξεχνάμε και τα τσίπουρα με γλυκάνισο που είναι ο κανόνας στη Θεσσαλία αλλά που δεν γνωρίζει η Αθήνα (επίσης: τα ιδιαίτερα δημοφιλή στους νέους «ρακόμελα»).
Όσο θα μπαίνουν στο παιχνίδι της απόσταξης οργανωμένα οινοποιεία, τόσο περισσότερο θα βλέπουμε να εμφανίζονται στην αγορά υψηλής ποιότητας ψαγμένα τσίπουρα και άλλα αποστάγματα με βάση το σταφύλι. Ο λόγος είναι απλός: οι έλληνες οινοποιοί είναι ήδη άριστα εξοπλισμένοι για την παραγωγή καλού κρασιού. Αυτό σημαίνει υγιή πρώτη ύλη για απόσταξη, ενώ μπαίνει σε λειτουργία το ίδιο μεράκι που εξασφαλίζει την παραγωγή καλών κρασιών. Εκτιμώ πως αν αρχίσουν να ασχολούνται με την απόσταξη και άλλα πρωτοκλασάτα οινοποιεία της χώρας (κάτι που θα διευκολύνει η επικείμενη τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας) το τσίπουρο μπορεί σε 10-15 χρόνια να είναι παγκοσμίως το ίδιο γνωστό με την grappa.
Μερικά τσίπουρα και άλλα αποστάγματα που με εντυπωσίασαν στα Οινοπνεύματα 2011: ο φρουτώδης χαρακτήρας του «Τσίπουρου των Φίλων» του Λαφαζάνη, η μεστή αλλά απαλή γεύση του παλαιωμένου τσίπουρου από αγιωργίτικο του Μπάμπη Σπηλιόπουλου «Verino Υψικάμινος», η φινέτσα του «Άβατον» του Τσάνταλη, η εξαιρετική κομψότητα όλης της γκάμμας Τσιλιλή και ειδικά του αποστάγματος σταφυλής από Μοσχάτο Αμβούργου, το απίθανο τσίπουρο με γλυκάνισο του μικρού παραγωγού Σονιάδη από το Αμύνταιον, η αναπάντεχη ελαφρύτητα του ηπειρώτικου «Ζοίνος» από την παρεξηγημένη ποικιλία ντεμπίνα…
Αφήνω για το τέλος τα δύο καλύτερα αποστάγματα της έκθεσης, που προέρχονται παραδόξως από έναν από τους νεότερους και από έναν από τους παλαιότερους αποσταγματοποιούς της χώρας. Το «Puro» του οινολόγου Θάνου Καραθάνου από την περιοχή της Καρδίτσας είναι ένα πραγματικά εξαιρετικής ποιότητας τσίπουρο από μοσχάτο Αμβούργου, ένα χαρμάνι από τσίπουρα το νεώτερο σε ηλικία των οποίων είναι 5 ετών. Εντυπωσιακά απαλό και πλούσιο, θυμίζει σε ποιότητα ένα καλό μαλτ ουίσκι. Νομίζω πως ακόμα και ο ίδιος έχει εκπλαγεί από το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας που ξεκίνησε κάπως σαν χόμπι.
Όσο για το «Απόσταγμα Οίνου Παλαιωθέν», του σπουδαίου οινοπαραγωγού της Αχαϊας Θανάση Παρπαρούση, είναι δίχως αμφιβολία ο βασιλιάς των ελληνικών αποσταγμάτων και ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η χώρα μας στο συγκεκριμένο είδος: απόσταγμα κρασιού από σιδερίτη, παλαιωμένο 12 χρόνια σε βαρέλια. Ένα γεμάτο φινέτσα σπουδαίο απόσταγμα, που μας κάνει όλους υπερήφανους και θα έπρεπε να είναι στα μπαρ όλων των πολυτελών ξενοδοχείων της χώρας.
* Η έκθεση Οινοπνεύματα οργανώθηκε από την εταιρεία Vinetum του κου Στεργίδη.
Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση
Αν και έχω στο παρελθόν διαφωνήσει με την προσέγγιση του κ. Στεργιάδη για το χύμα τσίπουρο, θέλω εδώ να συμφωνήσω απόλυτα μαζί του για την ποιότητα που κι εγώ δοκίμασα στην τελευταία έκθεση αποσταγμάτων, στο Ζάππειο, την Κυριακή. Αν και πιστεύω ότι εξακολουθούμε να είμαστε πίσω από του Ιταλούς στις γκράπες, τείνω να υιοθετήσω την άποψη ότι δεν απέχουμε και πολύ.
Μία μικρή ίσως επισήμανση που αν δεν προσεχθεί θα μας οδηγήσει στα ίδια λαθεμένα μονοπάτια με το κρασί. Το θέμα της τιμολόγησης των αποσταγμάτων. Θεωρώ ότι κάποιοι παραγωγοί (όχι πολλοί ευτυχώς) πάνε να καβαλήσουν το καλάμι. Αν και όλοι λένε ότι οι τιμές έχουν πάρει υπόψη τους την κρίση, τούτο δεν συμβαίνει πάντα και υπάρχουν κάποια υπερτιμημένα προϊόντα. Αυτό μόνο ως επισήμανση για τους ειδικούς και τους ανθρώπους του χώρου.