Το παράδοξο της Μεσογειακής διατροφής

Το παράδοξο της Μεσογειακής Διατροφής έγκειται στο γεγονός πως χρησιμοποιούμε περήφανα μια περιγραφική ασάφεια που μας κάνει κακό χωρίς να το συνειδητοποιούμε.

Ξέρω πως ήδη κάποιοι διαβάζοντας ως εδώ θα έχουν αρχίσει να ενοχλούνται, είναι δύσκολο να συζητούμε για στερεότυπα, καλό όμως είναι σήμερα να χρησιμοποιήσουμε τη λογική μας. Το συγκεκριμένο θέμα αποτελεί αντικείμενο Συνεδρίου και δεν μπορεί να καλυφθεί εδώ. Εντούτοις θα επιχειρήσω απλά να το θίξω δίνοντας μια αφορμή για σκέψη και προβληματισμό. Τι είναι η Μεσογειακή διατροφή και πως αυτή ορίζεται; Τι περιλαμβάνει; Σε τι αναφέρεται; Ισχύει; Αν δώσετε απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα θα διαπιστώσετε πως η Μεσογειακή διατροφή είναι ένας ασαφής περιγραφικός όρος, σχεδόν παραπλανητικός για εμάς.

Η ιστορία της μεσογειακής διατροφής είναι λίγο πολύ γνωστή και εύκολα ανακτήσιμη στο διαδίκτυο ως Mediterranean Diet. Πρόκειται για μια μελέτη που έγινε πριν από περίπου 60 χρόνια σε 7 χώρες και έδειξε πως συγκεκριμένος τύπος διατροφής με βάση το ελαιόλαδο, τα λαχανικά, τα φρέσκα φρούτα και τα δημητριακά μειώνει τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων. Για τη συνέχεια της κουβέντας θα δεχτούμε ως αποτέλεσμα πως η υγιεινή διατροφή, όπως την κατανοούμε σήμερα, πράγματι επιφέρει πολλαπλά οφέλη στον οργανισμό μας. Ο παραπλανητικός χαρακτήρας προσδιορίζεται στην ονομασία «Μεσογειακή» η οποία δόθηκε με σκοπό να συμπεριλαμβάνει μια ευρύτερη ομάδα καταναλωτών. Στην πραγματικότητα η μελέτη αφορούσε πληθυσμούς από την Κρήτη και την Κέρκυρα, όσο αφορά το ελληνικό σκέλος, και πράγματι εκείνη την εποχή τα συμπεράσματα από την κρητική διατροφή ήταν εντυπωσιακά. Ποιά είναι όμως η σχέση της κρητικής διατροφής με την διατροφή της Θράκης, της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Κεντρικής Ελλάδας. Ποιά η ομοιότητα της κρητικής κουζίνας με την κουζίνα της Λισαβόνας ή ακόμη και της κάτω Ιταλίας.

Σίγουρα θα ήταν πιο σωστό εάν η περιγραφή ήταν «Κρητική Διατροφή» όπως αντίστοιχα θα λέγαμε Κυκλαδίτικη Διατροφή, Ναπολιτάνικη Διατροφή κ.ο.κ. Με τη χρήση του όρου Μεσογειακή Διατροφή καταφέρνουμε να είμαστε ασαφείς, ανακριβείς, μη εμπεριστατωμένοι και κυρίως παραγνωρίζουμε την πολυπλοκότητα και την ποικιλία της Ελληνικής Κουζίνας δημιουργώντας λανθασμένο brand. Ειδικά για την Κρητική Κουζίνα η οποία περιλαμβάνει μια σειρά εξαιρετικών προϊόντων και συνταγών, ο όρος είναι μάλλον περιοριστικός. Γιατί κάποιος να έρθει να φάει στην Ελλάδα αντί για την Ιταλία αφού και εκεί θα βρει Μεσογειακή Διατροφή; Ή ακόμη γιατί να αγοράσει ελληνικό ελαιόλαδο αντί για ιταλικό; Μήπως να το ξανασκεφτούμε;  

Χάρης Τζαννής, Fnl-guide.com