Απόστολος Τραστέλης, Παν μέτρον Τρασ-τέλειον

Πάνος Δεληγιάννης: Ας ξεκινήσουμε "μπαίνοντας κατ` ευθείαν στο ψητό". Ποιo είναι το καλύτερο φαγητό που έχεις φάει στη ζωή σου;

Εξαρτάται από τη στιγμή. Είχα εντυπωσιαστεί -αλλά ήταν όλο το σύστημα ανάλογο, δηλαδή η παρέα, η όλη οργάνωση- στην πρώτη παρουσίαση του Σιμπουά στη Σπονδή. Μπορεί να μην ήταν το καλύτερό μου, αλλά είχε μια εξαιρετική αρμονία που άφησε μια τεράστια ζεστασιά μέσα μου. Καταλάβαινα τότε ότι η Σπονδή ξέφευγε, έμπαινε σε μια πορεία ευρωπαϊκού επιπέδου, εκείνη τη στιγμή ξαφνικά ένιωσα ισορροπία, είδα τι θα γίνει στα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια. Ήταν μια χημεία που ενεργοποιούσε τα πράγματα. Δεν θα έλεγα ότι ήταν η καλύτερή μου στιγμή, γιατί αυτή είναι στιγμές μέσα σε διάφορα άλλα, αν θέλω να είμαι αντικειμενικός.

Π.Δ.: Σε ποια εστιατόρια έζησες αυτές τις στιγμές;

Στη Σπονδή.

Π.Δ.: Γ... μας με τη Σπονδή!

Αυτό σας παρακαλώ πολύ να το γράψετε.

Ήρα Σινιγάλια: Βεβαίως!

Γιατί είστε δημοσιογράφος και υπηρετείτε την αλήθεια (γέλια).
Λοιπόν στη Σπονδή είναι τα παιχνίδια που κάναμε με τον Αρνό Μπινιόν κυρίως, στις δοκιμές των πιάτων. Όμως, μαζί με τον Αρνό έχουμε κάνει μερικά ταξίδια στη Γαλλία κι εκεί είχαμε ένα δείπνο στον Passard που ήταν μαγευτικό, πιο παλιά ένα εκπληκτικό στον Pacaud, στο Arpege και το Ambroisie αντίστοιχα. Με τραβάει να ξαναπάω στο L` Astrance. Πολλές φορές είχα ωραίες στιγμές στον Eric Frechon, είτε στο γραφείο του, είτε στην κουζίνα, είτε στο εστιατόριο, κάποια πολύ όμορφα στην Ιταλία, σε τρατορίες, όχι ιδιαίτερα ονομαστά εστιατόρια. Στο Λονδίνο στον Blumenthal όπου όλο το στυλ ήταν εξαιρετικό, στο Dinner. Ε, δεν σας φτάνουν αυτά;

Η.Σ.: Μαγειρεύεις;

Όχι! Για να μαγειρέψεις πρέπει να έχεις χρόνο και εγώ δεν έχω...

Π.Δ.: Ή τουλάχιστον να ξέρεις (γέλια). Υπάρχει κάποιος σεφ που ζηλεύεις και θα ήθελες να τον έχεις στην ομάδα σου;

Θα ήθελα να έχω τις συνθήκες των εστιατορίων του εξωτερικού, γιατί πιστεύω ότι μια τέτοια δομή θα ανέπτυσσε και τη δική μας δυναμική ομάδα. Επίσης θα ήταν και ένας πόλος έλξης, θα μπορούσαν να έρθουν άνθρωποι πολύ ιδιαίτεροι από το εξωτερικό εδώ. Οι πολύ μεγάλοι και φτασμένοι σεφ του εξωτερικού έρχονται και εγκαθίστανται με όλα τους τα όπλα, δεν μπορείς εύκολα να δουλέψεις μαζί τους, θα τους ακολουθήσεις θέλοντας και μη. Εμένα θα μου άρεσε να δημιουργήσω μια συνθήκη και να εξελιχθώ και εγώ μαζί της.

Π.Δ.: Για ποιο «δημιούργημα» σου είσαι πιο περήφανος;

Ο Αρνό είναι το πιο δυνατό κομμάτι, ξεκίνησε ως sous chef του Bristol και πιστεύω ότι φτάσαμε λίγο πριν το τρίτο αστέρι μαζί. Εκεί απόλαυσα και την ανθρώπινη σχέση γιατί ο Αρνό είναι ένας πολύ καλός και ιδιαίτερος άνθρωπος. Δεν αρκεί κάποιος να είναι δυνατός σαν σεφ, πρέπει να είναι και κοντρολαρισμένος σαν άνθρωπος, διότι διαφορετικά σου γεννάει προβλήματα τα οποία ανατρέπουν και τις σχέσεις μέσα στην κουζίνα.

Π.Δ.: Σε ποια χώρα θα ήθελες να ανοίξεις εστιατόριο;

Σίγουρα στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, αλλά μια πόλη που με ενδιαφέρει ιδιαίτερα, για πολλούς λόγους, είναι η Κωνσταντινούπολη.

Π.Δ.: Κάποια σχέδια για το μέλλον;

Είναι πολύ κοντά η έξοδος κάποιων εστιατορίων στο εξωτερικό. Δεν θα πω κάτι παραπάνω, περισσότερες λεπτομέρειες όταν γίνει. Είμαστε στη φάση των συζητήσεων.

Η.Σ.: Είσαι αυστηρός;

Αν δεν είσαι αυστηρός, αν δεν τηρείς το μέτρο σου, αν δεν είσαι συνεπής, αν δεν έχεις συνέχεια στον τρόπο που έχεις οραματιστεί και έχεις στοχεύσει, τότε δεν θα εκτελέσεις τίποτα. Αν θέλεις να ξεπεράσεις τα μέτρα που υπάρχουν σε αυτή τη χώρα, δεν μπορείς να μην είσαι αυστηρός. Ο μόνος τρόπος είναι η στόχευση και η συνεχής εναρμόνιση προς το στόχο. Αν ξεχνιέσαι, το έχεις χάσει το παιχνίδι. Και η Ελλάδα προσφέρεται για να χάσεις το παιχνίδι, γιατί δεν υπάρχει επαγγελματισμός και όλα κινούνται με ελλείψεις.

Η.Σ.: Πώς βλέπεις τη γαστρονομική σκηνή στην Ελλάδα; Μπορείς να οραματιστείς το μέλλον της;

Στην περίοδο της κρίσης με τίποτα. Λέμε ότι η κρίση θα μπορούσε να εξελιχθεί ως μια συνθήκη ευκαιριών αλλά δεν αρκεί μόνο ο ιδιωτικός παράγων. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή πάρα πολλοί παράγοντες παρακολουθούν λίγο παθητικά τα δρώμενα. Βλέπεις ότι οι επενδυτές δεν επενδύουν, ότι το κράτος ενεργεί περιμένοντας να οριστεί η δυναμική της ενέργειας που θα κάνει. Έχει μπει σε μια αδράνεια όλος ο ρυθμός και πότε θα φύγουμε από αυτό δεν ξέρω.

Π.Δ.:Δεν βλέπεις να φεύγουμε;

Μα η ψυχολογία δεν έχει αλλάξει.

Η.Σ.: Παρόλες τις εξαγγελίες;

Στην Ελλάδα μόνο εξαγγελίες είμαστε και δεν τις πιστεύω. Εγώ, σε κόντρα των καιρών, προσπαθώ να αλλάξω το κάθε τι στο δικό μου μέτρο με πόνο και κόπο. Αυτή τη στιγμή προσπαθώ να εξελίξω και να ενεργοποιήσω τους δικούς μου χώρους. Σίγουρα υπάρχουν πορείες νέων παιδιών που έχουν την τάση να εξελιχθούν στην κουζίνα αλλά υπάρχει ένας μιμητισμός. Μλήσαμε για τη νέα ελληνική κουζίνα, αν θέλετε την άποψή μου, δεν υπάρχει.  Ποια είναι η άποψή σου Πάνο;

Π.Δ.: Θεωρώ ότι δεν υπάρχει με την έννοια των σαφώς διαμορφωμένων τάσεων αλλά μπαίνουν πολλοί άνθρωποι στο παιχνίδι και όσο κι αν ο ένας μιμείται τον άλλο, σίγουρα από αυτή τη διαδικασία παράγονται καινούριες ιδέες...

Υπάρχει όμως προσωπικότητα σε αυτό το καινούριο που παράγεται; Βγαίνει ταυτότητα ή είναι ένας μιμητισμός, λίγο από εδώ λίγο από εκεί; Δεν πιστεύω ότι χαράζουμε ρεύμα.

Π.Δ.: Αν θέλεις την άποψή μου, βιαστήκαμε να την ορίσουμε, θεωρώ ότι βρίσκεται υπό διαμόρφωση.

Έχεις απόλυτο δίκιο. Άρα λοιπόν αυτή τη στιγμή στην εν δυνάμει νέα ελληνική κουζίνα  γίνονται σπαργανικές κινήσεις για να πάρει το πρόσωπό της, γιατί για εμένα νέα ελληνική κουζίνα είναι αυτή που θα διαμορφωθεί, θα έλξει, θα ενεργοποιήσει και εν είδει επανάστασης θα δημιουργήσει ρεύμα.
Έχουν παράξει διάφορες χώρες ρεύματα, θα έπρεπε -και θα μπορούσαμε- να το πετύχουμε, όμως θέλει κάλυψη, συνθήκες βοήθειας από όλους τους φορείς και βέβαια έμψυχο υλικό. Γιατί όμως λέμε εν δυνάμει; Σημαίνει ότι τα παιδιά που είναι μέσα στην κουζίνα ήδη αρχίζουν και δημιουργούν ένα επίπεδο και κάποια στιγμή θα βγουν οι δυνατές προσωπικότητες. Γιατί, αν τώρα στην πράξη μου ορίσεις τους μεγάλους Έλληνες σεφ, δύσκολα θα ξεπεράσεις τους δέκα. Κι όταν λέμε σεφ, εννοούμε ολοκληρωμένες προσωπικότητες που να παράγουν βήματα μπροστά, να δημιουργήσουν και να μην αναμασήσουν.
Όταν λοιπόν θα υπάρξει μια κινητικότητα τέτοια, που θα «παράγονται» περισσότεροι, θα δημιουργεί ο καθένας μια αυτόνομη προσωπικότητα και δεν θα κοιτάει να κλέβει ή να διαβάζει για να αναπαράγει τι συμβαίνει στη μία χώρα ή στην άλλη, τότε θα είμαστε πιο τυχεροί στη δημιουργία και την παρουσίαση της νέας ελληνικής κουζίνας. Επειδή λοιπόν βλέπουμε ότι φυτρώνουν μερικά νέα παιδιά τα οποία έχουν ελπίδες (στο σέρβις πάντως δεν το βλέπουμε ακόμη) κάποια στιγμή πιστεύω ότι θα ξεπεταχτεί πραγματικά η νέα ελληνική κουζίνα.
Σε αυτό το πλαίσιο ξεκινάω με τη λογική της συνάθροισης τόσων προσωπικοτήτων εδώ, στη Χύτρα, με τη λογική να την κάνω εργαστήρι ελληνικής κουζίνας, προβολής και αξιοποίησης ελληνικών προϊόντων, ενεργοποίησης αλυσίδων και ακτίνων που θα προέλθουν από αυτά για να δώσουμε μια μυρωδιά διαφορετική. Δεν θέλω σώνει και καλά να κάνω μια τομή, ακόμα και την κλασική κουζίνα της μαμάς, την κουζίνα της γεύσης να πετύχω σε ικανοποιητικό βαθμό, για μένα θα είναι ένας στόχος και μια επιτυχία, γιατί αυτό μυρίζει μνήμες, βγάζει τιμιότητα, καθαρότητα και δημιουργεί μια πρώτη βάση. Τι θα βγει δεν ξέρω, θα το δούμε στην πορεία.

Π.Δ.: Πάντως είναι μια τολμηρή κίνηση δύο πρώτα ονόματα, ο Νίκος Καραθάνος και ο Χρύσανθος Καραμολέγκος, να συνυπάρχουν σε μια κουζίνα, έστω και σε δύο διπλανά project.

Θα έλεγα τρεις και όχι δύο, γιατί και ο Δημήτρης ο Δημητριάδης είναι ένας εξαιρετικός σεφ και πολύ ταλαντούχος. Είναι ικανότατος στη δουλειά του, έχω συνεργαστεί πολλά χρόνια μαζί του και αποτελεί μεγάλη ασφάλεια η ύπαρξη του Δημήτρη σε όλο αυτό το project. Η στιγμή βοηθάει και μου επιτρέπει να κάνω κάποια βήματα αλλά νομίζω ότι και η δυναμική που παρέχεται από τη Στέγη, αν κάνουμε σωστά βήματα, επαγγελματικά και με ωριμότητα, θα φέρουμε κάποιο αποτέλεσμα, το οποίο πραγματικά θα είναι ευπαρουσίαστο.

Π.Δ.: Μετά από τόσες επιμέλειες που έχεις κάνει στην Κρήτη, στη Μύκονο και πάνω από όλα στο Sani και τώρα στην Καβάλα με το Ιmaret, ποια είναι η αίσθησή για την τουριστική πλευρά της γαστρονομίας; Είναι οι συνθήκες ώριμες για τα καλά ξενοδοχεία ώστε να πουλήσουν γαστρονομία;

Είναι σαφές ότι το F&B είναι ένα τεράστιο κομμάτι που αποτελεί κυρίαρχο μέρος του καλού σέρβις, που απαραίτητα όλες οι μονάδες πρέπει να το καλύψουν πλουσιοπάροχα. Δεν γίνεται αυτό. Η αλήθεια είναι ότι σε πολλές συνεργασίες συχνά ένιωθα τεράστια κενά. Έβλεπα βέβαια διάθεση από τους ανθρώπους αλλά το λάθος ήταν ότι δεν είχαν υπομονή να χτίσουν το πρώτο βήμα. Γιατί οι πάντες πιστεύουν ότι συνεργαζόμενοι με το οποιοδήποτε όνομα, μικρό, μεγάλο, θα φυτέψουν το concept και θα παρουσιάσουν μια μεταμόρφωση. Δεν γίνεται αυτό. Στο Sani, που είμαι φέτος ένατο έτος, κάθε χρόνο αλλάζουμε επίπεδο και η στιγμή που άρχιζε και ξέφευγε η συνεργασία μας ήταν μετά την τρίτη χρονιά.
Είναι  χαρακτηριστικό μου ότι εγώ δεν δουλεύω για να εντυπωσιάσω, η λογική μου είναι να χτίσω κάτι. Μπαίνοντας λοιπόν στους χώρους, έβλεπες τεράστια κενά και την απαίτηση να καλυφθούν άμεσα. Επίσης κανείς δεν καταλάβαινε ότι αυτό είναι μια επένδυση, δηλαδή ξεκινάς τώρα ώστε μετά από τρία-τέσσερα χρόνια να έχεις ένα σωστό πρόσωπο. Μπορεί να μην άντεχαν οικονομικά, να μην είχαν την υπομονή, το δικό μου τρόπο, οτιδήποτε. Έβλεπες λοιπόν τεράστιο έλειμμα σε σχέση με την υποδομή, υπολειπόταν δηλαδή πολύ το F&B. Αν κάτι με έχει εντυπωσιάσει είναι η λογική των ιδιοκτητών του Sani, που για να είμαστε και τόσα χρόνια μαζί, σημαίνει ότι έχει δημιουργηθεί και μια χημεία η οποία παράγει από μόνη της πράγματα. Από εκεί και πέρα ως προς τα εστιατόρια που έχω κάνει: είμαι περήφανος για το Sea You Up, το Japanese στη Χαλκιδική, αλλά και για επιμέρους βήματα, μικρά που δεν φαίνονται, γιατί με έχουν ταυτίσει με την ακριβή εστίαση: έχουμε κάνει για παράδειγμα, μια εξαιρετική τρατορία, το Μacaroni, πάλι στη Χαλκιδική, η οποία νομίζω ότι λείπει από την Αθήνα.

Η.Σ.: Να υποθέσω ότι σε διακρίνει η υπομονή;

Κυρίωςη επιμονή θα έλεγα. Με διακρίνει το άγχος, αλλά και το πάθος, ο έρωτας σε μια τέτοιου είδους διάσταση. Από μικρός θεωρούσα ότι ο έρωτας είναι με κεφαλαία, έρωτας σε μια ιδέα, σε μια διαδρομή. Έρωτας με μια πιο αρχαιοελληνική φιλοσοφική τοποθέτηση. Ήταν κάτι έμφυτο που με έχει βοηθήσει πάρα πολύ στη δημιουργία κάποιων συνθηκών, που σαν αποτέλεσμα είχαν να ξεπεράσω τα μέσα επίπεδα που επικρατούσαν στην Ελλάδα.

Η.Σ.: Πώς πετυχαίνεις τους στόχους σου;

Μια στιγμή, πώς το λένε αυτό; Με αίμα, ιδρώτα... Δίνοντας κομμάτι από τον εαυτό μου κυριολεκτικά. Αν δεν καταθέσεις ψυχή, αν δεν θυσιάσεις μέρος της καθημερινότητάς σου, δεν γίνεται τίποτα. Ένας δικός μου τρόπος είναι η περιοδική επανάληψη, δηλαδή πηγαίνεις, χτυπάς, στοχεύεις και επειδή δεν μπορείς να είσαι σε διαρκή ένταση, χαλαρώνεις, ξαναχτυπάς... Κι έτσι δυναμώνεις το σύστημα και ανεβάζεις επίπεδο.

Η.Σ.: Τι σημαίνει για εσένα επιτυχία;

Αυτός που στην καθημερινότητά του βρίσκεται σε μια δυναμική ηρεμία. Πρέπει να ελέγχεις ήρεμα τα πράγματα. Όχι αδιάφορα, είσαι ήρεμος αλλά δεν κοιμάσαι, βρίσκεσαι σε μια δυναμική ισορροπία. Και τότε νιώθεις γεμάτος, αν νιώθεις πληρότητα.

Η.Σ.: Ποιος είναι ο ιδανικός σεφ;

Ο ιδανικός σεφ δεν είναι αυτός που απλά μαγειρεύει καλά. Πρέπει να διαχειρίζεται σωστά την πρώτη ύλη, την οικονομία της κουζίνας και του προσωπικού. Είναι ένας καλός κόουτς. Μπορεί να πάρεις πέντε καλούς παίχτες και να μη φτιάξεις ποτέ ομάδα. Μπορεί να φτιάχνεις εξαιρετικές συνταγές αλλά, αν δεν αναπτύξεις τα υπόλοιπα, θα καταστραφεί η κουζίνα σου και δεν θα έχεις ποτέ ομάδα, δεν θα μπορέσεις ποτέ να ανέβεις, αν δεν υπάρχει ομάδα μέσα κι έξω. Υπάρχει η καρδιά, το μυαλό, τα δομικά κύτταρα αυτής της ιστορίας, αλλά είναι ένα ολόκληρο σώμα.

Η.Σ.: Εσύ σε όλη αυτή την ομάδα τι είσαι;

Εσύ τι λες; Μάλλον η καρδιά, αλλά δεν μπορώ να το ξεχωρίσω.

Π.Δ.: Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε δέκα χρόνια;

Θα απαντούσα πιο εύκολα αν δεν είχαμε μπει σε μια δίνη όπου πρέπει να προσπαθώ για να φαντάζομαι τον εαυτό μου μετά από δύο μήνες. Για να μπορώ να ισορροπώ τις καταστάσεις και να καλουπώνω λίγο τους επόμενους έξι μήνες. Άρα δεν έχω τη χαλάρωση ώστε ατενίζοντας τη δεκαετία να καταλήξω. Θα ήθελα να έχω καλύψει κάποιους στόχους, θα ήθελα η Σπονδή να προχωρήσει έτσι όπως τη φαντάζομαι στο επόμενο διάστημα, θα ήθελα να έχει....

Π.Δ.: ...τρίτο αστέρι;

Νομίζω ότι είναι αυτό που της λείπει.

Π.Δ: Θεωρείς ότι είναι εφικτό;

Λοιπόν στην Ελλάδα ακόμα και το δεύτερο αστέρι θεωρείτο κάτι ανέφικτο. Πολλοί γνωστοί μου, του χώρου, θεωρούσαν ουτοπιστικό να το προσπαθήσω. Επίσης θα μπορούσα να προχωρήσω σε μια έκφραση στο εξωτερικό, όπου εκεί να παγιωθεί πραγματικά μια κατάσταση ελληνικότητας και να αποκτήσει ένα σοβαρό όνομα, γιατί πιστεύω ότι η εστίαση μπορεί να λειτουργήσει διττά, δηλαδή να ενεργοποιήσει κόσμο έξω και να κάνει εισαγωγή τουρισμού στην Ελλάδα. Πιστεύω ακράδαντα ότι μπορεί να λειτουργήσει ένα τέτοιο ρεύμα και μια τέτοια κίνηση και νομίζω ότι οι φορείς έχουν αρχίσει να ενεργοποιούνται.

Η.Σ.: Πότε κάνουν καλό τα βραβεία και πότε όχι;

Όταν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα και είναι αντικειμενικά, οπότε, μέσω αυτών, αναγνωρίζεται το  υψηλό επίπεδο. Βλάπτουν όταν διέπονται από λογική δημοσίων σχέσεων και πρόκλησης θορύβου.

Η.Σ.: Όταν φύγουμε από τη μόδα των τηλεμαγείρων τι θα έχει μείνει;

Ελπίζω  ποιότητα στο καθημερινό τραπέζι, μαγείρεμα με καλύτερα υλικά, περισσότερο μεράκι και αγάπη.

Π.Δ.:Πες ότι η Ελλάδα σε μια τριετία έχει στρώσει λίγο και ταυτόχρονα έχεις ξεκινήσει τα project σου στο εξωτερικό. Φαντάζεσαι τον εαυτό σου ως επιχειρηματία με βάση το εξωτερικό;

Θα ήθελα την έκφραση στο εξωτερικό σαφέστατα. Νομίζω ότι εδώ πλέον δεν μπορώ να εκφραστώ σε πολλά επίπεδα, μπορώ να δημιουργήσω πράγματα που δεν έχουν γίνει ακόμα, αλλά αυτό που με ιντριγκάρει είναι το εξωτερικό.

Π.Δ.: Με ποιον Έλληνα σεφ θα ήθελες να συνεργαστείς ή ποιο Ελληνικό εστιατόριο θα ήθελες να έχεις...

Ως αρχιτεκτονική; (γέλια). Ως Έλληνα σεφ θα ήθελα να συνεργαστώ με τον Χρύσανθο, γι` αυτό και συνεργάζομαι. Τον θεωρώ απίστευτα δημιουργικό, είναι μια προσωπικότητα πολύ ιδιαίτερη και αν συντονιστούμε, θα βελτιωθούμε και οι δύο. Μπορεί να γίνει δυναμική η σχέση και να επιφέρει εξέλιξη στο επίπεδό μας. Από εκεί και πέρα, οι Έλληνες σεφ είναι λίγοι αλλά σας διάλεξα έναν. Εκτιμώ ως προσωπικότητα τον Χριστόφορο Πέσκια με τον οποίο και λόγω της εκπομπής είχαμε περάσει πανέμορφα, βρεθήκαμε πολύ κοντά και έχουμε μια σχέση ιδιαίτερη.

Η.Σ.: Το εστιατόριο όμως δεν το διάλεξες...

Μου αρέσει το Vezene, η αισθητική του, ο ιδιοκτήτης του, έχει κάνει ενδιαφέροντα πράγματα. Θα έλεγα επίσης τον Παπαϊωάννου, πρόσεξε όμως αυτοί δεν είναι ακριβώς σεφ, είναι μια ενδιάμεση κατάσταση. Στον Παπαϊωάννου μου αρέσει ο τρόπος που προσεγγίζει και σέβεται τη δουλειά του. Μου αρέσουν πολύ επίσης η μαμά και τα παιδιά στον Κρητικό, ο Μαυρίκος στη Ρόδο… Αν μιλήσεις μαζί του, νιώθεις ότι η ευγένεια ξεχειλίζει. Χαίρεσαι να μιλάς με τέτοιους ανθρώπους, άρα αυτή τη χαρά την επικοινωνούν με το φαγητό τους. Θα ήθελα λοιπόν να έχω την προσέγγιση εκείνου που έχει την καλύτερη δυνατότητα στην πρώτη ύλη, στο τυρί, το κρέας, τα λαχανικά. Υπάρχουν άνθρωποι που πασχίζουν για κάτι τέτοιο στο μέτρο τους και στην περιοχή τους.

Η.Σ.: Η Ελλάδα θα βγει από την κρίση και πώς θα είναι;

Νομοτελειακά θα βγει. Ζητούμενο είναι πραγματικά η κρίση να λειτουργήσει ταυτόχρονα ως ευκαιρία διόρθωσης των παθογενειών και των στρεβλώσεων.

Η.Σ.: Σε φοβίζει η αποτυχία;

Πάντα έχεις ένα κόστος και αυτό σε στεναχωρεί. Και όταν παλεύεις, δεν πρόκειται ποτέ να ανέβεις, αν δεν αποτύχεις. Εκείνο που με χαρακτηρίζει είναι ότι ζω πιο έντονα τη στεναχώρια από τη χαρά στην οποία λέω «εντάξει πάμε στο επόμενο», σαν να μην δίνω το χρόνο να τη ζήσω.

Η.Σ.: Και μια τελευταία ερώτηση...

Είσαι σίγουρη ότι θα είναι η τελευταία;

-Η.Σ.: Ναι

Τώρα μου το χαλάς (γέλια).

ΗΣ.: Σε μια κοινωνία που αλλάζει με ποιες αξίες θα πρέπει να πορευθούμε;

Με την εσωτερικότητά μας.

Η.Σ.: Σε τι συνίσταται αυτή;

Αν δεν ανατρέξουμε και δεν αναγνωρίσουμε τις δομές μας ως μονάδα και ως άνθρωποι νομίζω ότι το πλοίο θα τρίξει επικίνδυνα. Θα πρέπει να βρούμε τις αξίες, τις αρχές και τις συγγένειες που διέπουν τον καθένα, να αναγνωρίσει την οικογένειά του, να την αναπτύξει, να δημιουργήσει τις διαστάσεις που χρειάζονται μέσα του για να μπορέσει να δημιουργήσει ένα υγιές, ενεργό παρόν και όχι μέλλον.