Νίκος Βατόπουλος, Πολίτης του τώρα

-Γιατί γίνατε δημοσιογράφος;

Έγινα δημοσιογράφος για δύο λόγους. Αφενός για την έλξη που ένιωθα πάντα για τον κόσμο των εντύπων και αφετέρου γιατί μου άρεσε να είμαι κομμάτι της καταγραφής του «τώρα» που θα γινόταν η ιστορία ή η μικροϊστορία του μέλλοντος.

-Το «χαρτί» και κατ’επέκταση οι εφημερίδες οδεύουν προς το τέλος τους;

Όχι. Πιστεύω ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα επιβιώσει η ανάγκη για αντικείμενα με όγκο και βάρος, είναι η ανάγκη για φυσική εξοικείωση. Αλλά, η διάχυση της πληροφορίας έχει ήδη αλλάξει δια παντός, όπως και η διαδικασία της ανάγνωσης.

-Πρόσφατα δημοσιεύθηκε η λίστα της οργάνωσης Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα (RSF) για την ελευθερία του Τύπου, όπου η Ελλάδα βρέθηκε στην  99η θέση σε σύνολο 180 χωρών, 15 θέσεις πιο κάτω συγκριτικά με πέρυσι. Αντανακλά αλήθειες αυτή η «κάθοδος» κατά τη γνώμη σας;

Αν και δεν έχω πληροφόρηση, έχω να πω ότι η Ελλάδα σε πολλές λίστες καταλαμβάνει μία όχι τιμητική θέση. Δεν με εκπλήσσει, απλώς είχαμε γαλουχηθεί με την ιδέα ότι ζούμε σε μία ανοικτή κοινωνία. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη για να αποδεχθούμε τους όρους της ελεύθερης αγοράς και του υγιούς ανταγωνισμού. Εφόσον, όμως, η ερώτηση αφορά την ελευθερία του Τύπου, έχω να πω ότι παρότι η ελευθερία είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη, επιβιώνουν νοοτροπίες που χαρακτηρίζουν το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας σε όλες τις εκφάνσεις της. Δηλαδή, παραγοντισμός, ευνοϊκή μεταχείριση φίλων, οικογενειοκρατία και παρασιτισμός. Πάντως, η δημοσιογραφία στην Ελλάδα είναι ελεύθερη, αν θελήσει κανείς να την υπηρετήσει έτσι. Υποθέτω, όμως, ότι το κλείσιμο της ΕΡΤ, με τον τρόπο που έγινε, επέδρασε σε αυτήν τη χαμηλή βαθμολογία.

-Πιστεύετε ότι η Αθήνα έχει γευστική ταυτότητα και αν ναι, πώς την περιγράφετε;

Η Αθήνα σαφώς και έχει γευστική ταυτότητα. Συνδέεται με την μεσογειακή κουλτούρα της γεύσης, με επιρροές από την ιταλική και την οθωμανική κουζίνα. Στον πυρήνα, όμως, υπάρχει η ελληνική παράδοση, που δεν είναι μόνο η γεύση και η παρασκευή και τα υλικά, αλλά και ο τρόπος της απόλαυσης του φαγητού, η κοινωνική συναστροφή.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε διεθνή έκρηξη του γαστριμαργικού πολιτισμού. Αυτή η τάση έφτασε και στην Ελλάδα και έχει εκδηλωθεί σχεδόν σε όλες τις κοινωνίες.

Εχει ενδιαφέρον να σημειώσει κανείς ότι ενώ στη δεκαετία του 2000 υπήρχε έμφαση στην πολυτέλεια και στην εκζήτηση, στην δεκαετία του 2010 έχει καλλιεργηθεί η ανάγκη για τόνωση της απλής και αγνής γεύσης, των τοπικών παραγωγών και των γαστρονομικών παραδόσεων.

-Ποιο είναι το καταφύγιό σας στην Αθήνα;

Στην Αθήνα, έχω δύο αγαπημένες περιοχές. Και οι δύο έχουν αστικό βάθος. Η μία είναι η Νεάπολη, ανάμεσα στο Κολωνάκι και τα Εξάρχεια και η άλλη είναι η Πατησίων, από το Μουσείο ως την Πλατεία Αμερικής. Σε αυτές τις περιοχές, αισθάνομαι ότι είμαι στο «καταφύγιό» μου.

-Πιστεύετε ότι με την κρίση υπάρχει στην Ελλάδα πολιτιστική άνθιση;

Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει πολιτιστική άνθιση, γιατί πρέπει να συνηγορούν πολλοί παράγοντες για κάτι τέτοιο, αλλά σίγουρα συμβαίνουν ενδιαφέροντα πράγματα. Έχω παρατηρήσει μια άνοδο στην ποιότητα και στην πυκνότητα των καλών δημιουργικών εκφράσεων. Πιστεύω στην αξία και στις δυνατότητες του Έλληνα καλλιτέχνη.

-Έχετε μια ιδιαίτερη σχέση με την Αθήνα,που αποτυπώνεται τόσο στο βιβλίο σας «Το πρόσωπο της Αθήνας» όσο και στη σελίδα στο Facebook «Κάθε Σάββατο στην Αθήνα». Σε τι συνίσταται η ψυχή της πόλης κατά τηγ νώμη σας;

Η ψυχή της πόλης, κάθε πόλης, είναι οι άνθρωποί της. Ο τρόπος που βιώνω και αντιλαμβάνομαι προσωπικά την πόλη είναι μέσα από μία γραμμή ζωής που πάει πίσω και περιλαμβάνει όσους πέρασαν από την Αθήνα (και την είχαν δική τους πόλη) και που απλώνεται και στο μέλλον και περιλαμβάνει και όσους θα την αγαπήσουν, όταν εμείς δεν θα υπάρχουμε πια. Με αυτόν τον τρόπο, βιώνω τον ιστορικό χρόνο ως παρόντα και το ανάποδο. Έτσι, αισθάνομαι το βάθος και την προοπτική της πόλης. Μνήμη και δράση. Αγάπη και ευθύνη.

-Ποια είναι τα επόμενα βήματα του «Κάθε Σάββατο στην Αθήνα»;

Το «Κάθε Σάββατο στην Αθήνα», με τα 15.000 μέλη του, είναι μία δυναμική κοινότητα πολιτών που στηρίζει πολλές πολιτιστικές δραστηριότητες προάγοντας τη γνώση και την κοινωνικότητα. Στο μέλλον θα ακολουθήσουμε την ίδια γραμμή δίνοντας περισσότερο χώρο και χρόνο σε θεματικές κατηγορίες και σε ειδικά ενδιαφέροντα, κάτι που μας το υπαγορεύει το μεγάλο μέγεθος και η πολυσπερμία της ομάδας.

-Ποιο θεωρείτε ως ιδιαίτερο γνώρισμα του χαρακτήρα σας;

Την αυτοκυριαρχία. Κατ` επέκτασιν, την ψυχραιμία, την απόσταση από τις εν θερμώ καταστάσεις, την ισορροπία λογικής και συναισθήματος.

-Ποιος είναι για εσάς ο επιτυχημένος άνθρωπος;

Αυτός που κάνει θετικό απολογισμό της ημέρας κάθε βράδυ. Αυτός που ξυπνάει το πρωί γεμάτος όρεξη για τη ζωή. Αυτός που χτίζει, προτείνει, ενθαρρύνει.