Γιώργος Στάμου : A Greek man in New York

Το Cooking Odyssey είναι η βραβευμένη εκπομπή ελληνικής μαγειρικής που συνδυάζει τη γεύση με το ταξίδι και τον πολιτισμό, και προβάλλεται στην Αμερική με μεγάλη επιτυχία. Η Ελλάδα κάνει διεθνή καριέρα και πίσω από αυτή την περίπτωση κρύβεται ο Γιώργος Στάμου. Είναι δύσκολο να του δώσεις μία ιδιότητα, γιατί στην κουβέντα μας ο παραγωγός του Cooking Odyssey μέσα από την ιστορία του μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, πείτε το διαφήμιση, πείτε το παραγωγή, πείτε το επικοινωνία. Συνεργάζεται και με την Ελλάδα –βλ.Βέρα στο δεξί, Αναστασία, Ελλήνων Γεύσεις- στην οποία απολαμβάνει τον ήλιο όχι όμως και την ανασφάλεια της φυλής, ενώ δίνει και μια αφοπλιστική απάντηση στην κλασική ερώτηση της στήλης «σε ποια προσωπικότητα θα έκανε το τραπέζι». Να μια συνέντευξη που διαβάζεται από το τέλος. 

-Στη Νέα Υόρκη πώς βρέθηκες;

Το 1996 είχα δική μου εταιρεία στην Αθήνα, την PnG (Plot’n’Graphic), όπου έκανα φουλ σέρβις (σενάρια για μικρότερες εταιρείες, εταιρικά βίντεο κ.λπ.). Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς πάω στη Νέα Υόρκη για να δούμε συγγενείς της γυναίκας μου. Σε ένα πάρτυ συναντάω έναν τρελό creativedirector και τα πίνουμε. Κάποια στιγμή μου λέει «ψήνεσαι να δουλέψουμε μαζί;». Του απαντάω αρνητικά. «Καλά» μου λέει «σκέψου το». Στην Ελλάδα ωστόσο συνεχίζουμε την επικοινωνία. Κάποια στιγμή μου λέει ότι σκέφτονται να έρθουν στη Σαντορίνη για το γύρισμα ενός διαφημιστικού για αυτοκίνητο. Πήγα στο ρεπεράζ και μου κάνει ξανά την πρόταση να δουλέψουμε μαζί. Αρνούμαι πάλι. Όμως ένα απόγευμα συμβαίνει κάτι ξαφνικό και αποφασίζω να φύγω. Προηγουμένως πουλάω την εταιρεία μου στους γραφίστες μου. Ένιωσα άλλωστε ότι έκλεινε ένας κύκλος. Φτάνω στη Νέα Υόρκη και πιάνω δουλειά, αρχικά σε ομογενειακά media κάνοντας σχεδιασμό διαφήμισης. Ταυτόχρονα δουλεύω στη The Rosen Group, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες δημοσίων σχέσεων, αναλαμβάνοντας το σχεδιασμό όλων των προωθητικών εντύπων. Έτσι σκέφτηκα να στήσω μια δική μου εταιρεία και πράγματι τη στήνω. Φτάσαμε λοιπόν στην DMG στα μισά του 2010 η οποία πάει καλά και ο ένας λογαριασμός έρχεται μετά τον άλλο.

Ο Γιώργος Στάμου αφηγείται την εξέλιξη της ιστορίας. Είναι προφανές ότι του αρέσουν οι προκλήσεις και οι αλλαγές. Άγνωστο αν στο κατ’ όνομα επιχειρηματικό περιβάλλον της Ελλάδας θα ευοδώνονταν. Ούτε πάλι θα είχε την εμπειρία να είναι αυτόπτης μάρτυρας στο γεγονός που άλλαξε την ιστορία της πρώτης δεκαετίας του 2000: στην 11^η Σεπτεμβρίου του 2001. Από καθαρή τύχη δεν βρέθηκε εκεί επειδή άργησε σε ένα ραντεβού του. Τη σύγκρουση του αεροπλάνου με τον δεύτερο πύργο την είδε όχι απλώς ζωντανά. Σχεδόν πρόσωπο με πρόσωπο!

-Πώς ήταν τα πράγματα μετά την 11^η Σεπτεμβρίου;

Διακόπηκε η συνεργασία μου με τη Rosen Group, γιατί μετά την 11^η Σεπτεμβρίου απαγορεύτηκαν οι δημόσιες εκδηλώσεις. Έτσι στράφηκα στην παραγωγή. Κοιτάω ποιο μικρό κομμάτι υπάρχει στην αγορά και νοικιάζω εξοπλισμό από έναν Σέρβο, πρώην τεχνικό διευθυντή στο κρατικό σερβικό κανάλι, που βρέθηκε στις ΗΠΑ λόγω του πολέμου. Αυτός εξυπηρετούσε τα ξένα συνεργεία για τον ΟΗΕ. Στήνω έτσι το κομμάτι της οργάνωσης και της εκτέλεσης για ειδήσεις και εκπομπές έρευνας και στέλνω προσφορές σε όλη την Ευρώπη, οπότε έρχονται πελάτες - και από την Ελλάδα, με σήριαλ, όπως το Βέρα στο δεξί, ταινίες όπως η Αθανασία που βγήκε και ήμουν συμπαραγωγός και πήρε βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στο Μόντρεαλ και το Forgetmenot που δεν βγήκε τελικά.

Πάντα συνεχίζω να εκτελώ παραγωγές. Δοκιμάζω και την εκπομπή The Million Dollar Contractor για το κανάλι DIY (Do it yourself /DIY Networks). O πιλότος που στήσαμε πάει σφαίρα, όμως το κανάλι θέλει να κάνει εσωτερική παραγωγή. Ο Stephen Fanuka, o Kροάτης παρουσιαστής της, ενθουσιάστηκε και μου πρότεινε να αναλάβω το μάρκετινγκ στο Ίντερνετ και της εκπομπής και του ίδιου και τρέξαμε τα πάντα στα social media.

-Είναι φίλος σου ο Fanuka;

Στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν φίλοι, μόνο συνεργάτες. Business transactions δηλαδή. Και αυτό μου λείπει πολύ.

-Πώς γεννήθηκε το Cooking Odyssey;

Η γυναίκα μου με πίεζε χρόνια. Άλλωστε μαγειρεύω και ο ίδιος, από ταϊλανδέζικα μέχρι κεφτεδάκια. Δεν έχω πατήσει σε Mc Donald’s σημειωτέον. Φτιάχνω ένα business plan και πλησιάζω το Food Network. Παρουσιάζω το σκεπτικό και μου λένε ότι δεν υπάρχει κοινό που να ενδιαφέρεται για ελληνική κουζίνα. Πάω στη γυναίκα μου και της λέω ότι φάγαμε πόρτα, μου απαντά «ψάξε αλλού» και πηγαίνω στο PBS (Public Broadcasting Services, το δημόσιο κανάλι των ΗΠΑ). Σημειωτέον, δεν υπάρχει τέτοια εκπομπή στις ΗΠΑ. Εκεί μου λένε «κάνε πιλότο!»Τους άρεσε και κάναμε αποκλειστικό συμβόλαιο συνεργασίας με 13 επεισόδια για δύο σεζόν. Έτσι ξεκίνησε το Cooking Odyssey με μέσο όρο τηλεθέασης 9 εκατομμύρια τηλεθεατές την εβδομάδα. Πρώτη σεζόν η εκπομπή προτείνεται για τα Tasty Awards, τα Emmy των εκπομπών μαγειρικής. Η μουσική του Χρήστου Ραφαηλίδη προτείνεται για βραβείο, όπως επίσης η εικόνα και το concept. Kαι κερδίζουμε! Δεν μπορώ να το πιστέψω, νομίζω ότι κάποιος μας κάνει πλάκα.

-Υπάρχει ελληνική εκδοχή αυτής της εκπομπής;

Πριν από ένα χρόνο έρχομαι στην Ελλάδα για την 3η σεζόν. Μου προτείνουν από ελληνική εταιρεία media να στήσουμε μια πλατφόρμα με τρίλεπτα μαγειρικής στο Ίντερνετ. Μέσα από αυτή την προσπάθεια γεννήθηκε η ιδέα της προσαρμογής του Cooking Odyssey. Έτσι έγινε το Ελλήνων Γεύσεις με την Ντίνα Νικολάου στο Σκάι που πήγε σφαίρα με μέσο όρο τηλεθέασης 26-28% στο γυναικείο κοινό. Επίσης με το Ελλήνων Γεύσεις άλλαξε το placement των προϊόντων στις ελληνικές εκπομπές. Μπήκε τέλος στις πυραμίδες και τα προϊόντα φαίνονται στο φυσικό τους χώρο με την ένταξή τους στη διαδικασία του μαγειρέματος. Είναι βλάκες οι Αμερικάνοι που κάνουν το placement με έμμεσο τρόπο; Είναι πιο πιστευτός.

-Τι πέτυχε συνολικά το Cooking Odyssey για την Ελλάδα;

Στείλαμε κόσμο στην Ελλάδα που εμπνέεται από τις εκπομπές αυτές. Τρώνε ή μένουν κάπου με βάση τα αφιερώματα.

-Στο Harvard τι θα γίνει;

Θα παρουσιαστεί ένα τριήμερο event για τα οφέλη της υγιεινής διατροφής. Το Σάββατο 27/9 θα παρουσιάσω το πώς κατάφερε μια εκπομπή να βάλει την Ελλάδα στο χάρτη ως γαστρονομικός προορισμός συνδυασμένος με πολιτισμό και ιστορία. Στο κλείσιμο θα παρουσιαστεί και η καινοτομία της 3^ης σεζόν που θα είναι onlocation. Θα γίνει διαγωνισμός ώστε οι πρώτοι τηλεθεατές να έρθουν μαζί μας. Μετά το γύρισμα θα γίνουν food classes που θα παρουσιάζονται και στην εκπομπή. Με αυτό θέλουμε να δείξουμε ότι εν μέσω κρίσης η Ελλάδα παράγει. Θέλουμε μαζί με το Yoleni’s να κάνουμε μια πλατφόρμα μαγειρικών εκπομπών όπου θα προβάλλουμε έναν organic τρόπο παρουσίασης organic προϊόντων. Πρέπει να υπάρχει μια ιστορία πίσω από το προϊόν και αυτό πρέπει να το καταλάβουν οι Έλληνες παραγωγοί, γι’ αυτό όταν φτιάξαμε την εκπομπή βάλαμε συνταγές που έχουν ιστορία. Ας πούμε, στην εκπομπή που κάναμε στην Πύλη Τρικάλων, συνδέσαμε την πίτα από καλαμποκάλευρο με τα Μετέωρα.

Να σημειώσω εδώ ότι το συνέδριο που αναφέρει ο Γιώργος Στάμου έχει τον τίτλο Mediterranean Diet and Workplace Health (Η Μεσογειακή Δίαιτα και η υγεία στο χώρο εργασίας). Θα γίνει 27-28 Σεπτεμβρίου στο Harvard και διοργανώνεται από τη σχολή δημόσιας υγείας του πανεπιστημίου αυτού. Περισσότερα εδώ: http://www.hsph.harvard.edu/oemr/mediterranean-diet/

-Ανταποκρίθηκε καθόλου η ελληνική πολιτεία στην εκπομπή σου;

Δεν έχω την προσέγγιση που θα περίμενα. Αναμένω με μια τέτοια πλατφόρμα προώθησης της ελληνικής γαστρονομίας και του τουρισμού κάτι πιο ουσιαστικό. Δεν έχω ανάγκη να πληρωθώ τα εισιτήρια ή τα ξενοδοχεία. Αντίθετα έχω ανάγκη υποστήριξης σε χορηγικό επίπεδο.

-Σου λείπει η Ελλάδα;

Μου λείπουν ο ήλιος, η θάλασσα, οι άνθρωποί μου. Δεν μου λείπουν τα πισώπλατα μαχαιρώματα, η ανασφάλεια, οι εργασιακές σχέσεις, όπως και το ότι δεν με αντιμετωπίζουν κάποιοι ανοιχτά στο επίπεδο μιας πιθανής συνεργασίας. Άλλωστε έχω αποκτήσει δική μου εργασιακή ηθική και προτιμώ πλέον να δίνω έτοιμο το προϊόν. Πιστεύω επίσης ότι στην Ελλάδα δεν είμαστε ομαδικοί παίχτες, γι’ αυτό προτιμώ να δουλεύω με ανθρώπους που έχουμε την ίδια αντίληψη.

-Τι σημαίνει επιτυχία;

Η επιβράβευση έρχεται όταν τελειώνεις κάτι. Όμως η επιτυχία δεν είναι δεδομένη, γιατί κάποτε μπορεί να πέσεις. Για μένα μετράει η σωστή προσπάθεια με συνέχεια χωρίς να «σκοτώνεις» τον άλλο.

-Περίεργο να το λες εσύ, που ζεις και εργάζεσαι στην Αμερική.

Δεν έχω αφομοιωθεί πλήρως. Αν σε καταπιεί το corporate America, το έχασες!

-Και για κλείσιμο: πώς βλέπεις τις εκπομπές μαγειρικής στην Ελλάδα;

Εστιάζουμε περισσότερο στο ποιος μαγειρεύει παρά στο τι μαγειρεύει. Ξεχνώντας το γαστρονομικό κομμάτι και επιμένοντας στο αν βγαίνουμε ωραίοι, χάνουμε το νόημα.

-Σε ποια προσωπικότητα θα έκανες το τραπέζι;

Σε έναν άστεγο! Στις ΗΠΑ έχω δει πολλούς και επειδή εκεί είναι πολύ εύκολο να πέσεις και να μην ξανασηκωθείς, θέλω να καλέσω όσους άστεγους μπορώ σπίτι μου κι εκείνη την ώρα να μου πουν την ιστορία τους.