Aθηνά Σουγλέρη, από τη γη με χρώμα

04 Δεκεμβρίου 2013
Ήρα Σινιγάλια
Πώς η επιστήμη –είναι πολιτικός μηχανικός με εξειδίκευση σε περιβαλλοντικά θέματα- γίνεται τέχνη και μάλιστα γήινη; Η Αθηνά Σουγλέρη είναι μια ξεχωριστή περίπτωση ζωγράφου η οποία συνενώνει στα έργα της το θαύμα της φύσης με εκείνο του ανθρώπου.

 

-Έχουν επιδράσει οι σπουδές σου ως μηχανικού την τέχνη σου;

Ως μηχανικός απεικονίζεις την τρισδιάστατη πραγματικότητα, συνήθως σε δύο διαστάσεις. Άρα είσαι εξοικειωμένος να μετουσιώνεις την πράξη και σκέψη σου στο χαρτί. Πέραν αυτού, για μένα τέχνη δεν είναι μόνο το έργο τέχνης αλλά η διαδρομή που σε οδηγεί να φτάσεις έως αυτό. Εκτός από τις σπουδές μου, είτε ως πολιτικός μηχανικός είτε στην εξειδίκευσή μου σε περιβαλλοντικά θέματα, η επαγγελματική μου διαδρομή καθόρισε και καθορίζει την καλλιτεχνική μου έκφραση μέσα από τις καθημερινές εικόνες-εμπειρίες και τα τεχνικά, τεχνοκρατικά θέματα που είχα ή έχω να αντιμετωπίσω. Για παράδειγμα, η εμπειρία μου ως μηχανικός στο χώρο διαχείρισης των απορριμμάτων πυροδότησε τη δημιουργία της δεύτερης θεματικής δουλειάς μου με θέμα την «προστασία του περιβάλλοντος»  και έργα, όπως την «κομποστοποίηση», τη «χαρτογράφηση όντων», την «πόλη»…

-Ποιο ρόλο παίζει ο πειραματισμός στη δουλειά σου;

Ο πειραματισμός τροφοδοτεί και διαδρά με τον αυτοσχεδιασμό , εμπλουτίζοντας τη διαδρομή μου. Προσωπικά αναζητούσα τη θεωρία μέσα από την πράξη από την παιδική ηλικία, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου και στην καθημερινότητά μου. Ο πειραματισμός μου προσφέρει εκπλήξεις, γνώσεις, ίσως έως πριν θεωρητικές, που εμπεδώνονται καλύτερα.

-Τι μήνυμα θέλεις να περάσεις μέσα από τα επιζωγραφισμένα μικρά έργα από τη σειρά «Παράλληλοι Κόσμοι» που θα παρουσιαστούν προσεχώς;

Στην Cube Gallery θα συμμετάσχω στην ομαδική έκθεση «Μοιραζόμαστε την τέχνη» (19 Δεκεμβρίου με 21 Ιανουαρίου), ενώ στις 29 Δεκεμβρίου θα γίνει ειδική παρουσίαση των επιζωγραφισμένων μικρών έργων από τη γνωστή σειρά «Παράλληλοι κόσμοι». Το εννοιολογικό μέρος της έκθεσης και της παρουσίασης είναι μια  ιδέα, την οποία υιοθετώ, της ιδιοκτήτριας της Cube Gallery, Λιάνας Ζωζά. Πιστεύω δηλαδή ότι η τέχνη απευθύνεται σε όλους και θεωρώ σημαντικό την οικειοποίησή της και τη δυνατότητα απόκτησης ενός έργου τέχνης από κάθε ενδιαφερόμενο. Λόγω της παραπάνω φιλοσοφίας, τα έργα θα διατεθούν σε συμβολικές τιμές.

-Έχει συμβάλλει η επαφή με τη φύση και κυρίως η ενασχόλησή σου με τη γη στο έργο σου;

Η ενασχόλησή μου με τη γη εμπεριέχει την ευρηματικότητα, ας πούμε, με τι τεχνική θα σκάψω, πώς θα καλλιεργήσω. Ψάχνω τρόπους, καταγράφω μεθόδους αυτοσχεδιάζοντας. Το προϊόν, λόγου χάρη, η πατάτα, το πεπόνι, είναι για μένα ένα έργο τέχνης ενώ ο ανθρώπινος οργανισμός που θα είναι ο τελικός αποδέκτης είναι το σπουδαιότερο έργο τέχνης. Η παρατήρηση, η εμπέδωση της φυσικής μου υπόστασης, βοηθούν στην απελευθέρωση, σύνθεση και ανασύνθεση του φυσικού μου εαυτού που κάπου τον είχα χάσει. Η όλη παραπάνω διαδικασία σίγουρα επηρεάζει τον πνευματο-χειρονομιακό ζωγραφικό σχεδιασμό των έργων τέχνης. Σκέφτομαι δε στο μέλλον να εκθέσω φωτογραφίες με τα προϊόντα μου, σαν την φωτογραφία με τα καρπούζια μου, με την οποία συμμετείχα σε παγκόσμιο διαγωνισμό στο saatchionline.

-Έχεις πει ότι η κρίση είναι αποτέλεσμα της απομάκρυνσης του ανθρώπου από το φυσικό του εαυτό. Δηλαδή δεν συσχετίζεται με τη δομή του ίδιου του οικονομικού συστήματος η οποία δημιουργεί κρίσεις και αναπαράγεται από αυτές;

Πέρα από τις δομές των οποιονδήποτε «οικο-νομικών» συστημάτων μέσα στο έως τώρα ταξίδι της ανθρωπότητας, για μένα οι κρίσεις αφορούσαν και αφορούν και τους δημιουργούς που τις παράγουν και τις αναπαράγουν με στόχο το εξατομικευμένο κέρδος και τους τελικούς αποδέκτες , οι οποίοι ήταν ή είναι έτοιμοι να τις δεχτούν. Η διαδρομή μας στο διάβα των αιώνων προς την απόκτηση του ολοκληρωτικού υλικού πλούτου ήταν και είναι σαν τη διαδρομή ενός κέρματος σε ένα πηγάδι χωρίς πάτο. Για μένα, κρίσεις υπήρχαν και θα υπάρχουν, αν το ανθρώπινο είδος ως κυρίαρχο στον πλανήτη γη δεν αναθεωρήσει τις αξίες του, δεν αναζητήσει τον φυσικό του εαυτό, αυτόν που τον οδηγεί στον σεβασμό της ύπαρξής του εξασφαλίζοντας την αέναη πορεία του.

-Ο γεωγράφος Ντέιβιντ Χάρβεϊ έχει πει ότι το οικονομικό σύστημα που ζούμε θα μπορούσε να ξεπεράσει μέσω της τεχνολογίας ακόμα και την περιβαλλοντική κρίση, καθώς είναι στη δυναμική του καπιταλισμού να εφευρίσκει συνεχώς νέες πηγές πλούτου. Πώς μπορούμε να αντισταθούμε και να αντιπροτείνουμε ένα νέο τρόπο ζωής;

H τεχνολογία ήταν και είναι σημαντικό ανθρώπινο εργαλείο προόδου. Toθέμα είναι όμως ότι η αμετροέπεια, η πλεονεξία, η ανισορροπία στον τρόπο σκέψης του σύγχρονου ανθρώπου την οδήγησε απέναντι του, απέναντι στη φύση του, στον εαυτό του. Τώρα είναι οριακή στιγμή, επειδή είναι δικό μας παιδί, να της δείξουμε τη σωστή  πορεία. Δεν μπορεί το μέλλον του ανθρώπινου είδους να εξαρτάται από το πάτημα μερικών κουμπιών. Στην ιστορία της ανθρωπότητας οι πολιτισμοί βρίσκονταν σε ακμή παρακμή ή αφανίζονταν. Φανταστείτε οι απόγονοί μας να είναι ένα είδος που θα μοιάζει –ίσως, κάπου- και σε εμάς ή, αν καταφέρουν να επιβιώσουν αυτούσιοι, να βρίσκουν ως αρχαία ευρήματά τους τα πλαστικά σκουπίδια μας, τα οποία δεν θα μπορέσει ποτέ η φύση να τα αφομοιώσει. Συμφωνώ ότι η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει στην περιβαλλοντική κρίση, λόγου χάρη η τεχνολογία της αντιρρύπανσης. Αν όμως ο τρόπος σκέψης του ανθρώπου δεν αλλάξει, είμαστε ικανοί να ρυπαίνουμε για να χρησιμοποιήσουμε αυτή την τεχνολογία ως νέα πηγή πλούτου. Όσον αφορά την Ελλάδα, η οικονομία πηγάζει κυρίως από το πλεόνασμα των φυσικών μας πόρων, από το γεωκλίμα μας. Είναι βασικό αυτό για τη λύση πολλών θεμάτων μας. Φυσικά το πιο εύκολο είναι πρώτα να ξεκινήσουμε από τον εαυτό μας,  αλλάζοντας τον τρόπο σκέψης και δράσης μας, δίνοντας προτεραιότητα στο φυσικό μας εαυτό, ξεκινώντας με μικρές καθημερινές ενασχολήσεις-πράξεις και έργα που αφορούν το οικοσύστημα και τις ανακυκλώσεις του.

-Υπάρχει κάποιος/κάποιοι ζωγράφοι που θεωρείς εμβληματικούς;

Ένας εμβληματικός ζωγράφος, ορισμός της πολυδιάστατης ύπαρξης, της τέχνης και της επιστήμης είναι ο Leonardo da Vinci. Δεν ξέρω αν κάποιος ασχολήθηκε με περιβαλλοντικό προβληματισμό στο παρελθόν και αν προέβλεψε μέσα από τα έργα του την αρνητική πορεία της τεχνολογικής επανάστασης σε σχέση με το περιβάλλον. Αυτόν θα τον θεωρούσα σημαντικό.

-Με ποια προσωπικότητα θα ήθελες να δειπνήσεις;

Θα ήθελα να δειπνήσω με τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο για να δω πώς τρέφεται, πώς σκέφτεται και πώς ορίζει την ευτυχία.

-Ποιος είναι ο επιτυχημένος άνθρωπος;

Πετυχημένος είναι αυτός που έχει καταφέρει να προσεγγίσει τη φυσική του ύπαρξη. Συμπλέει με τη φύση του, ισορροπεί με μέτρο και σεβασμό απέναντί της. Έχοντας πνευματική και σωματική αρμονία,  σταδιακά αποδεσμεύεται από τις περιττές ανθρωπογενείς εξαρτήσεις. Με απλά λόγια, όταν είσαι υγιής, μπορείς να ζήσεις και χωρίς θέρμανση ή μπορείς να χρησιμοποιήσεις το ποδήλατο….

-Η δουλειά σου διατίθεται και διεθνώς μέσω του saatchionline. Είχες βοήθεια από αυτό τον οργανισμό στην προώθησή της;

Είναι τιμή μου που το saatchionline αναγνώρισε την ιδιαιτερότητα και διαφορετικότητα του έργου μου και τη διαθέτει αυτή τη στιγμή σε παγκόσμιο επίπεδο. Η παγκόσμια στιγμιαία μετάδοση της πληροφορίας είναι ένα βασικό πλεονέκτημα της σύγχρονης τεχνολογίας!

-Πιστεύεις στη δύναμη του αυτοσχεδιασμού και στη δυναμική του τώρα;

Πιστεύω στη δύναμη της στιγμής. Το τώρα διαμορφώνει το αύριο εμπεριέχοντας το χθες. Ο αυτοσχεδιασμός είναι μια γέννηση, μια ενέργεια της στιγμής, παίζεις θέατρο χωρίς πρόβα, αφήνεσαι σε αυτό που πραγματικά είσαι. 

-Η κακή τέχνη είναι...

Είναι η τέχνη που καλύπτει μόνο υλικές ανάγκες, απομακρυσμένη από το φυσικό ένστικτο. Παράδειγμα είναι οι πανομοιότυπες πολυκατοικίες που χτίστηκαν τη δεκαετία του ‘70 σε όλη την Ελλάδα με μόνο στόχο το κέρδος, χωρίς σεβασμό στη φύση του ανθρώπου. Ως μηχανικός θέλω να διαχωρίσω τη θέση μου από όλες αυτές τις ακαλαίσθητες γκρίζες τσιμεντουπόλεις που χτίστηκαν πάνω στις υπέροχες πόλεις με τα φυσικά νεοκλασικά αρχοντικά, χωρίς κανένα σεβασμό στην ιστορία τους και την τεχνογνωσία τους.

-Έχει αλλάξει πιστεύεις κάτι στην Ελλάδα λόγω κρίσης προς το καλύτερο;

Για μένα σε κρίση είναι ο άνθρωπος που δεν είναι κοντά στη φύση του, στον εαυτό του. Η κρίση αυτή έφτασε στο αποκορύφωμά της λίγο πριν. Ο άκρατος  υπερκαταναλωτισμός λόγω έλλειψης γνώσης και πνευματικής αναζήτησης, είχε ως συνέπεια τις τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων τόσο σε ατομικό-οργανικό επίπεδο, όσο και στο ευρύτερο φυσικό μας. Πλέον παρατηρώ δίπλα μου μια στροφή των ανθρώπων προς την φύση και σε πιο λιτή ζωή, άρα αυτή είναι μια αλλαγή προς το καλύτερο.

-Ποιο είναι το πιο βαρύ περιβαλλοντικό έγκλημα που γίνεται στην Ελλάδα στις μέρες μας;

Το πιο βαρύ περιβαλλοντικό έγκλημα είναι η έλλειψη περιβαλλοντικής ηθικής. Τα  περιβαλλοντικά  θέματα είναι όλα εξίσου σημαντικά. Φανταστείτε έναν κύκλο πάνω στον οποίο τρέχουν περιβαλλοντικά προβλήματα γύρω-γύρω. Όλα θα περάσουν από τα ίδια σημεία του κύκλου. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν υπάρχει άλλη διαδρομή, ότι είναι κλειστό το σύστημα και τα εμπεριέχει ισάξια όλα, μαζί με εμάς. Η περιβαλλοντική σπουδή μού δίδαξε και μου διδάσκει ότι η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση προϋποθέτει διεπιστημονικότητα, ικανότητα συσχετισμών, ολιστική, πολυεπίπεδη αντιμετώπιση, όχι μονοδιάστατη. Αυτή τη στιγμή, αφού γεμίσαμε τη γη σκουπίδια και εννοώ κάθε είδος απόβλητου, υγρό, στερεό, αέριο, έχουμε γεμίσει και το διάστημα, για να πετούν και πάνω από το κεφάλι μας!

-Τι θα ήθελες να περάσεις ως κληρονομιά πνευματική και ηθική στο παιδί σου;

Να γυμνάζεται, κυρίως στη φύση, να τρώει καθαρή τροφή η οποία πιστεύω ότι καθορίζει και την ποιότητα της σκέψης, να είναι σε επαφή με τη μάνα γη, να συνδυάζει την πράξη -το βίωμα- με τη θεωρία και τον αυτοσχεδιασμό, να σέβεται τον εαυτό του. Να αντιμετωπίζει το ανθρωπογενές και ευρύτερο φυσικό περιβάλλον με ολιστική φιλοσοφία και ευρύτητα πνεύματος. Τέλος να έχει τη δυναμική του καπνού, που, αν τον κλείσεις σε κουτί, θα βρει χαραμάδα για να βγει.

Η Αθηνά Σουγλέρη θα συμμετάσχει στην ομαδική έκθεση «Μοιραζόμαστε την τέχνη» στην CubeGallery από 19 Δεκεμβρίου-21 Ιανουαρίου. Στις 29 Δεκεμβρίου θα γίνει ειδική παρουσίαση  επιζωγραφισμένων μικρών έργων από τη σειρά «Παράλληλοι κόσμοι».

CubeGalleryMιαούλη 39, Πάτρα, τηλ.. 2611 110069, 6945399754. www.cubegallery.gr 

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση