Old Fashioned: η γοητεία του κλασικού

29 Νοεμβρίου 2022
Βασίλης Δημαράς
Old Fashioned CV Distiller Jazz in Jazz Low Profile Barreldier Upupa Epops Barro Negro
Είναι ένα από τα έξι κλασικά κοκτέιλ που έχει αγαπηθεί όσο κανένα. Ο απλός, αλλά ταυτόχρονα στιβαρός, ελαφρώς γλυκός χαρακτήρας του, του δίνουν μια γοητεία που συναρπάζει από την πρώτη γουλιά.

Ένας κύβος ζάχαρης μπαίνει στο mixing glass. Δύο σταγόνες από Angostura bitters μαζί με λίγο νερό πέφτουν πάνω του και ο επιδέξιος bartender αρχίζει να ανακατεύει. Έρχεται η σειρά του bourbon, αρχικά 30 ml. Το ανακάτεμα συνεχίζεται για να «ανοίξει» το ουίσκι να δώσει όλα τα αρώματα του και να «συμφιλιωθεί» με τα υπόλοιπα υλικά. Μετά από μερικές βόλτες ο bartender συμπληρώνει με άλλα 30 ml από bourbon και ρίχνει ένα τελευταίο ανακάτεμα. Σερβίρει σε old fashioned (χαμηλό με βαρύ πάτο) ποτήρι αφού όμως πρώτα έχει προσθέσει ένα μεγάλο παγάκι και πριν το προσφέρει προσθέτει μια φλούδα από πορτοκάλι ή λεμόνι. Έτσι, κάπως ιεροτελεστικά, φτιάχνεται το Old Fashioned, ίσως το πιο κλασικό κοκτέιλ στην ιστορία. Απλό, γοητευτικό, στιβαρό, γεμάτο σε γεύση, ισορροπημένα γλυκά που ταιριάζει γάντι στα απογεύματα – βράδια του χειμώνα.

Το Old Fashioned είναι ένα από τα πρώτα κοκτέιλ που η ιστορία του ξεκινά στις τις αρχές του 19ου και που τότε ονομαζόταν Whiskey Cocktail. Ακολουθούσε την φόρμουλα των ποτών εκείνης της εποχής σύμφωνα με μια περιοδική έκδοση, το The Balance and Columbian Repository. Αυτό όριζε ως κοκτέιλ ένα ποτό με οποιαδήποτε αλκοολική βάση, ζάχαρη, νερό και bitter. Αργότερα το 1870, συναντάμε μια «βελτιωμένη» έκδοση του Whiskey Cocktail που έφτιαχναν οι τότε bartenders που πρόσθεταν άλλοτε αψέντι, άλλοτε λικέρ από μαρασκίνο ή Curacao. Αυτό όμως προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις τους ήδη φαν του εν λόγω ποτού που ζητούσαν γνώριμο τους πότο, το Old Fashioned Whiskey Cocktail. Και μάλλον από εκεί έμεινε το όνομα Old Fashioned, αν και δεν είναι 100% βέβαιο.

Πολλοί ήταν εκείνοι που διεκδίκησαν την πατρότητα του Old Fashioned όμως, αυτή φαίνεται να ανήκει στον James E Pepper, έναν bartender που το 1880 εργαζόταν σε έναν ιδιωτικό κοινωνικό σύλλογο στο Λούισβιλ του Κεντάκι με την ονομασία Pendennis. Φημολογείται, λοιπόν, ότι έφτιαξε το εν λόγω κοκτέιλ για τους άνδρες του συλλόγου. Βέβαια η δημοτικότητα του, κατά αυτή την εκδοχή, άρχισε να αυξάνεται όταν ο Pepper περιέλαβε το ποτό αυτό στον κατάλογο του μπαρ Waldorf του ξενοδοχείου Astoria στη Νέα Υόρκη.

Το Old Fashioned μέχρι τις αρχές του 20ου ήταν ένα από τα πιο δημοφιλή κοκτέιλ που μάλιστα αγαπούσαν οι μοντέρνοι της εποχής. Μετά το τέλος της ποτοαπαγόρευσης, το συναντάμε αλλαγμένο. Στα υλικά του έχουν προστεθεί και φρούτα όπως μια φέτα πορτοκάλι, ανανάς ή κεράσι μαρασκίνο. Πρόκειται για μια συνήθεια που έμεινε από την εποχή της ποτοαπαγόρευσης όταν έβαζαν και φρούτα για να καλύψουν την κακή ποιότητα του αλκοόλ που υπήρχε εκείνη την περίοδο.

Η γοητεία της απλότητάς του σε συνδυασμό με τον ισορροπημένο γλυκό χαρακτήρα του αλλά και τις νότες των εσπεριδοειδών, έχουν κάνει το Old Fashioned ίσως πιο αγαπημένο ποτό όλων των εποχών. Φυσικά και έχει υποστεί βαρβαρότητες από τους επίδοξους bartenders αλλά έχει γνωρίσει και πολύ αξιόλογες παραλλαγές.

Προτάσεις αθηναϊκών μπαρ

Στην Αθήνα τώρα ενδιαφέρουσες και αξιόλογες κλασικές εκδοχές του θα βρείτε κατεξοχήν στα μπαρ που αγαπούν το ουίσκι. Όπως για παράδειγμα αυτό που φτιάχνουν στο CV Distiller με τον παραδοσιακό, χρονοβόρο τρόπο. Επίσης στο κολωνακιώτικο Jazz in Jazz αλλά και στο Low Profile που «κρύβεται» μέσα στη στοά Μπολάνη. Προσωπικά έχω δοκιμάσει μια εξαιρετική εκτέλεση του εν λόγω κοκτέιλ από τα χέρια του Mario Basso στο Barreldier αλλά και στο Upupa Epops από την Μάρφη Μπαλή. Τέλος, στο Barro Negro έχω δοκιμάσει μια παραλλαγή του με mezcal που το έκανε ακόμα πιο στιβαρό αλλά δεν μπορώ να μην σας αναφέρω και την elegante παραλλαγή του με Metaxa 12 Stars.