Η γοητεία του λινού υφάσματος

02 Μαΐου 2023
Στέλιος Πενταρβάνης
Το λινό είναι μια φυσική ίνα που παρασκευάζεται από το φυτό λινάρι και χρησιμοποιείται στα ρούχα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Με πλούσια ιστορία και πολλά οφέλη, παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή υφάσματα μέχρι σήμερα

Η χρονολόγηση με ραδιοάνθρακα ιχνών υφαντικών ινών που βρέθηκαν σε προϊστορικές τοποθεσίες κυμαίνονται από τέσσερα έως και τριάντα τέσσερις χιλιάδες χρόνια, όπως όμως αποδυκνείεται από πολλές έρευνες, το ρητό είναι το αρχαιότερο ύφασμα όλων. Υπάρχουν δύο είδη ινών λιναριού, οι κοντύτερες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πιο χονδρών υφασμάτων και εκείνες που είναι πιο λεπτές και μακρύτερες και χρησιμοποιούνται για υφάσματα πιο φίνα και λεπτότερα. Το λινάρι αναπτύσσεται κυρίως στην περιοχή που εκτείνεται από τη Βόρεια Αφρική έως την Ινδία και βόρεια, μέχρι τα βουνά του Καυκάσου στη Δυτική Ευρώπη. Στην ανατολική Τουρκία, ανακαλύφθηκε ένα κομμάτι λινού υφάσματος, που η παραγωγή του χρονολογήθηκε 9.000 χρόνια πριν. Η αρχαιολόγος και ειδικός στα αρχαία κλωστοϋφαντουργικά, Gillian Vogelsang-Eastwood θεωρεί ότι αυτό το υποτυπώδες ύφασμα κατασκευάστηκε σε έναν ξύλινο, πρωτόλειας μορφής αργαλειό με τρόπο που προέρχεται από την ήδη καθιερωμένη πρακτική της καλαθοπλεκτικής.  Όμως, σε μια περιοχή ανασκαφών της ανώτερης παλαιολιθικής εποχής στο σπήλαιο Dzudzuana στην ανατολικοευρωπαϊκή χώρα της Γεωργίας, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ίνες από λινάρι που διατηρήθηκαν μέσα σε θαλάμους γύρης για 34.000 χρόνια.

Ένα απλό κομμάτι λινής ίνας ή λινού υφάσματος μπορεί να μη φαίνεται τόσο συναρπαστική ανακάλυψη μπροστά στα αστραφτερά πλούτη από τους τάφους των Φαραώ για παράδειγμα, αλλά στην πραγματικότητα προσφέρει μια ξεκάθαρη εικόνα για την εξέλιξη των εργαλείων του πρώιμου ανθρώπου. Το λινό εθεωρείτο σημάδι αγνότητας και πλούτου για τους Αρχαίους Μεσοποτάμιους, Έλληνες και Αιγύπτιους, οι οποίοι το φύλαγαν για την ανώτερη τάξη. Από το χοντρό ύφασμα που κάλυπτε τα σώματα των σκλάβων μέχρι τα περίτεχνα υφάσματα των αρχιερέων, το λινάρι έγινε γρήγορα η νούμερο ένα καλλιέργεια μη εδώδιμων προϊόντων της αρχαίας Αιγύπτου. Πολλές θρησκείες έθεσαν κανόνες σχετικά με τη χρήση λινών, υπάρχουν αναφορές του ύφασματος στη Βίβλο. Τελικά, οι Φοίνικες, ένας αρχαίος πολιτισμός από την ανατολική Μεσόγειο, έφεραν την καλλιέργεια λιναριού και την παραγωγή λινού στην Ιρλανδία. Στα τέλη του 18ου αιώνα, το Μπέλφαστ είχε γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός λευκών λινών ειδών στον κόσμο


Το λινό έχει διατηρήσει μέχρι σήμερα τη δημοτικότητά του λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων που διαθέτει. Είναι ισχυρό, ανθεκτικό και ιδανικό ύφασμα για καθημερινή χρήση. Κατάλληλο για ευαίσθητες επιδερμίδες, είναι παράλληλα αντιβακτηριακό λόγω και της ιδιότητας του να απομακρύνει την υγρασία. Ως φυσική ίνα, είναι ανακυκλώσιμο και βιοδιασπώμενο εάν δεν έχει φυσικά υποστεί κάποια περίεργη επεξεργασία. Είναι ελαφρύ και επιτρέπει στο σώμα να αναπνέει κατά τη διάρκεια της ζέστης του καλοκαιριού, παράλληλα, διαθέτει χαρακτηριστικά μόνωσης που του επιτρέπουν να κρατάει σταθερή τη θερμοκρασία μας. Προσοχή όμως, στο καθάρισμα των λινών, χρησιμοποιούμε χαμηλές θερμοκρασίες ή σε κάποιες περιπτώσεις όπως τα σακάκια, στεγνό καθάρισμα για μην αλλοιωθεί το μέγεθος και η υφή τους. Να θυμόμαστε επίσης ότι αυτα τα ρούχα δεν πρέπει να τα στύβουμε μετά το πλύσιμο, μια και η λινή ίνα μπορεί να καταστραφεί, να σπάσει. Σε γενικές γραμμές καλύτερα να στεγνώνουν στον φυσικό αέρα και στην περίπτωση που χρησιμοποιήσουμε σίδερο (πάντα με ατμό), να είναι ελαφρώς βρεγμένα. Το λινάρι είναι ένα «φαγανό» φυτό, αφαιρεί σχεδόν όλα τα θρεπτικά από το έδαφος που καλλιεργείται μέχρι την ωριμότητα του που είναι σχετικά σύντομη χρονικά μια και ολοκληρώνεται σε εκατό μέρες. Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τις χαρισματικές του ιδιότητες, ακόμα και για την υγεία μας, ως σπόρος (λιναρόσπορος). Μετά τη συγκομιδή του, τα χωράφια χρειάζονται αρκετά χρόνια ξεκούρασης μέχρι να καλλιεργηθούν εκ νέου.

Προσωπικά, θεωρώ ότι τα τσακίσματα που δημιουργούνται από τις κινήσεις μας σε ένα λινό πουκάμισο ή ένα παντελόνι, προσθέτουν αντί να αφαιρούν από τη γοητεία τους. Δεν εννοώ φυσικά ότι αν φορέσουμε το πρωί ένα λινό ρούχο στη δουλειά, μπορούμε να συνεχίσουμε με το ίδιο στη βραδινή έξοδο μας, μια και θα έχει ταλαιπωρηθεί πολύ. Υπάρχουν πάντως αρκετές προτάσεις ρούχων που διαθέτουν σύνθεση λινού με βαμβάκι που βοηθάει να «στέκεται» περισσότερη ώρα το ύφασμα, χωρίς πολλές ρυτίδες στη όψη του. Καλό είναι να αποφεύγουμε όλα τα υφάσματα που στη σύνθεση τους αναφέρουν λινό και πολυέστερ, μια και το δεύτερο, ανατρέπει τις ιδιότητες του πρώτου και μπλοκάρει εντελώς τη φυσική του λειτουργία. Και για να μη ξεχνιόμαστε, δεν υπάρχει τίποτα πιο κομψό και με μποέμ χαρακτήρα από ένα ελαφρώς loose ανδρικό λινό κοστούμι.