Πριν από μερικές μέρες όταν σε μια επαρχιακή καφετέρια ζήτησα να μου φέρουν μια μπάλα παγωτού βανίλια και έναν espresso αλλά να εκχειλίσουν τον τελευταίο πάνω στο παγωτό τόσο η σερβιτόρα όσο και οι φίλοι μου κοίταξαν με περιέργεια. «Πάλι περίεργα πράγματα ζητάς» μου είπαν. Βέβαια, εγώ δεν είχα παραγγείλει κάτι δικής μου έμπνευσης, αλλά ένα καλοκαιρινό ιταλικό ρόφημα που στην γείτονα χώρα καταναλώνεται πολλά χρόνια τώρα.
Ο λόγος για το affogato που στα ιταλικά σημαίνει «πνιγμένος», και στην ουσία είναι αυτό που περιγράφει το όνομα του: ο espresso «πνίγει» μια μπάλα παγωτού μέσα στο φλιτζάνι, δημιουργώντας μια πλούσια κρέμα και το αποτέλεσμα είναι ένα ρόφημα που ισορροπεί ανάμεσα στο γλυκό και το πικρό. Φτιάχνεται εύκολα, αφού το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι να ρίξετε τον espresso στο παγωτό. Κάποιοι λένε ότι θα πρέπει το φλιτζάνι ή φαρδύ ποτήρι να το έχουμε νωρίτερα παγώσει στο ψυγείο, όμως κάτι τέτοιο πράγμα δεν ισχύει. Στην Ρώμη, εκεί οπού το δοκίμασα για πρώτη φορά, η εκχείλιση του καφέ γίνεται απευθείας πάνω στο παγωτό σε ένα φλιτζάνι όπου σερβίρεται ο cappuccino.
Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν και πάρα πολλές παραλλαγές του εν λόγω ροφήματος. Κάποιοι, λοιπόν έχουν αντικαταστήσει τον καφέ με ρόφημα σοκολάτας, κάποιοι άλλοι έχουν επιλέξει για βάση τους, τον καφέ mocha και φυσικά υπάρχουν και εκείνοι που αντί για παγωτό με γεύση βανίλια, προτιμούν εκείνη της φράουλας, του φιστικιού ή ακόμα και της μπανάνας. Άλλοι προσθέτουν κάποιο λικέρ συνήθως Kahlua, Baileys ή ακόμα και Amaretto. Τέλος, υπάρχουν και εκείνοι που το «μετατρέπουν» σε επιδόρπιο προσθέτοντας του σιρόπι καραμέλας, νιφάδες σοκολάτας και καβουρδισμένα αμύγδαλα, φουντούκια, σαντιγί και πολλά ακόμα.
Προσωπικά, είμαι λάτρης της παραδοσιακής συνταγής. Μάλιστα επιλέγω ένα καφέ που να έχει ένταση, πλούσιο σώμα και χωρίς πολυπλοκότητα στην γεύση με γήινο χαρακτήρα (ξηροί καρποί, σοκολάτα, κακάο). Σε αυτή την περίπτωση ιδανικά είναι και τα blend που περιέχουν κάποιο ποσοστό από robusta, μιας και έχουν περισσότερη ένταση και πλούσια κρέμα. Όσο για το παγωτό πάντα βανίλιας (fiore di latte) με κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις οπού χρησιμοποιώ σοκολάτας.
Ο affogato είναι ιδανικός για να δροσίσει κάποιο καλοκαιρινό απόγευμα σας ή να κλείσει ευχάριστα, γλυκά και απολαυστικά ένα δείπνο. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι σκοπός του παγωτού είναι να μετριάσει τις πικράδες και τις οξύτητες του καφέ και όχι να τον καλύψει με την γεύση του.