H Eλλάδα χρειάζεται μία -μόνο- δυνατή σχολή αμπελοοινικής εκπαίδευσης

22 Αυγούστου 2012
Ντίνος Στεργίδης

Το 1963 η εταιρεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων Avis, λάνσαρε το περίφημο σλόγκαν «We’re only No 2. We try harder...», που έμεινε στην ιστορία της διαφήμισης. Ο δεύτερος, που προσπαθεί να ξεπεράσει τον πρώτο, είναι πανανθρώπινη κινητήριος δύναμη.

Όταν, πριν από 27 χρόνια, ιδρύθηκε σχολή Οινολογίας στο... Αιγάλεω, στο πλαίσιο των νεοσύστατων τότε «Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων», όλοι προεξοφλούσαν την αποτυχία της. Απέναντί της είχε το «Χημικό» και τη «Γεωπονική», δύο σχολές-θηρία με μεγάλη παράδοση και κύρος. Επίσης, απέναντί της είχε όλους τους αποφοίτους πανεπιστημίων, Ελλάδας και εξωτερικού, που έβλεπαν με στραβό μάτι τα διπλώματά τους να εξισώνονται — αν μη τι άλλο στην πράξη — με τα διπλώματα ενός ιδρύματος που, μεταξύ άλλων, εκπαίδευε κομμωτές και ακτινολόγους. Πράγματι, το Τμήμα Οινολογίας του ΤΕΙ Αθηνών θα μπορούσε να είχε (αυτο)περιοριστεί σε ένα ρόλο καλλιέργειας «βοηθών» οινοποιείου, ας πούμε κάτι σαν «chef de cave», με αντικείμενο το πλύσιμο των βαρελιών, άντε και καμιά εύκολη μέτρηση στο εργαστήριο. Όμως, το πάθος των καθηγητών του και η ευγενής άμιλλα που τους ενέπνευσε έναντι των πανεπιστημίων, οδήγησε τη σχολή σε άλλο δρόμο, σε εκείνον της εκπαίδευσης ολοκληρωμένων οινολόγων, που έχουν μάλιστα προσφέρει τα μέγιστα στην οινική επανάσταση της χώρας.

Ωστόσο, είμαστε μια χώρα που έχει συνηθίσει στη μετριότητα και που βλέπει με κακό μάτι τη φιλοδοξία. Απέναντί μας έχουμε, επίσης, ένα κράτος, όχι απλώς ανίκανο, αλλά άκρως επικίνδυνο, έτοιμο να τορπιλίσει οποιαδήποτε πρωτοβουλία θέτει εν αμφιβόλω κάποια από τις αμέτρητες εξουσίες του. Υπουργείο Παιδείας; Mα καλύτερα να μην υπήρχε! Τι δουλειά έχουν με την εκπαίδευση οι κονδυλοφόροι του και οι πανάσχετοι με αυτήν πολιτικοί; Χίλιες φορές καλύτερα να είχαν τα ιδρύματα (όλα και σε όλες τις βαθμίδες!) πλήρη αυτονομία, με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αυτά συνεπάγονται, βέβαια. Είναι σαφές, μιλώντας με καθηγητές και διοικούντες του ΤΕΙ Αθήνας, πως δίχως τη συνεχή ανάμειξη του κράτους, το επίπεδο των παρεχομένων υπηρεσιών θα ήταν ακόμα πιο υψηλό.

Σε ό,τι αφορά, ειδικότερα, την οινολογική εκπαίδευση στην Ελλάδα, είμαστε μια πολύ μικρή χώρα για να έχουμε τόση διασπορά δυνάμεων. Το πιο σωστό θα ήταν να υπάρχει ένας και μόνο εκπαιδευτικός και συνάμα ερευνητικός οργανισμός, που θα αφομείωνε όλα τα υπάρχονται (και φυτοζωούντα) ινστιτούτα έρευνας για το κρασί και το αμπέλι και όλες τις σχολές (ΤΕΙ-πανεπιστήμια), συμπεριλαμβανομένων και των γεωπονικών, που θα στηνόταν εκ του μηδενός, προφανώς μέσα σε μια αμπελουργική ζώνη, και θα παρείχε ταυτόχρονα αμπελοοινική εκπαίδευση και έρευνα. Αυτό είναι το μοντέλο που αναπτύσσεται πλέον στις ΗΠΑ, με μεικτή, ιδιωτική και δημόσια, χρηματοδότηση. Μια τέτοια σχολή-ερευνητικό κέντρο, πανεπιστημιακού επιπέδου και με δίδακτρα, όχι μόνο θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες του κλάδου σε έρευνα και ανάπτυξη, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα, με ένα πρόγραμμα και στα αγγλικά, να γίνει πόλος έλξης για φοιτητές Οινολογίας απ’ όλον τον κόσμο. Και όπως το Brock University στον Καναδά έγινε γνωστό ως «ειδικό» σε θέματα αμπελουργίας «cool climate», εμείς θα γινόμασταν ειδικοί σε εκείνα των «warm climate». Αλλά πρόκειται, φυσικά, για όνειρα θερινής νυκτός...