Οινόραμα 2012, ένας θεσμός στο χώρο του κρασιού

29 Φεβρουαρίου 2012
Ντίνος Στεργίδης

Μια αναδρομή στη δημιουργία της έκθεσης Οινόραμα, εν όψει της 11ης τέλεσής της τον ερχόμενο Μάρτιο. Το 11ο Οινόραμα θα γίνει στο ΕΚΕΠ, 16 με 19 Μαρτίου και είναι ανοιχτό στο κοινό και σε επαγγελματίες.

Οι Γάλλοι έχουν μανία με τις εκθέσεις και τις οργανώνουν πάρα πολύ καλά. Εκτιμώ πως, μαζί με τους Γερμανούς, είναι οι καλύτεροι διοργανωτές εκθέσεων ανά την υφήλιο. Είχα την τύχη να «ανακαλύψω» την εκθεσιακή δραστηριότητα στη χώρα αυτή, την ίδια ακριβώς στιγμή που με κέρδιζε το κρασί. Αρκετά χρόνια αργότερα, αφού επέστρεψα στην Ελλάδα και διαπίστωσα την απουσία εξειδικευμένης έκθεσης για το κρασί, μου ήρθε η ιδέα να οργανώσω το Οινόραμα.

Μια έκθεση, ιδιαίτερα, μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση στη Γαλλία, η έκθεση των κρασιών του Λίγηρα που γίνεται κάθε χρόνο στην πόλη Ανζού. Μικρή και άριστα οργανωμένη, φιλική προς τον χρήστη, με πολλές και ενδιαφέρουσες παράλληλες εκδηλώσεις, έμελλε να γίνει το πρότυπο του Οινοράματος, που οργανώθηκε για πρώτη φορά στο Sport Hall του Ολυμπιακού Σταδίου, το 1994. (Το Sport Hall ήταν, ειρήσθω εν παρόδω, ένας πάρα πολύ ωραίος χώρος που κάποιοι ανεγκέφαλοι κατέστρεψαν κόβοντάς τον στα δύο, αφού είχε αφεθεί και στη μοίρα του...).

Την εποχή εκείνη (αρχές της δεκαετίας του ’90), η εικόνα του ελληνικού κρασιού ήταν εντελώς διαφορετική απ’ ό,τι σήμερα. Στην αγορά δέσποζαν τέσσερις μεγάλες εταιρείες (Μπουτάρης, Αχάια-Κλάους, Κουρτάκης και Τσάνταλης), ενώ πολύ ισχυροί ήταν και οι οινοποιητικοί συνεταιρισμοί, τα ταμία των οποίων ξεχύλιζαν από χρήμα μετά τη χρυσή γι’ αυτούς δεκαετία Παπανδρέου. Οι «μικροί παραγωγοί» ήσαν ελάχιστοι. Είχα απόλυτη επίγνωση πως για να μπορέσει να γίνει και να στεριώσει μια έκθεση για το κρασί χρειαζόταν απαραιτήτως η συμμετοχή και η στήριξη των «μεγάλων». Έτσι, σε μια συνάντηση στο οινοποιείο Μπουτάρη στη Στενήμαχο (μάλλον θα πρέπει να ήταν στα εγκαίνια του οινοποιείου), εξασφάλισα προφορικά από την ηγεσία του κλάδου την υποστήριξή τους για να γίνει το πρώτο Οινόραμα. Το γεγονός έχει τη σημασία του, γιατί συνήθως όταν μια κλαδική έκθεση γίνεται για πρώτη φορά, οι market leaders δεν τη στηρίζουν, φοβούμενοι πως θα βοηθήσουν και άλλους να μπουν στο χώρο. Είναι το «σύνδρομο Sato», όπως λένε οι διοργανωτές εκθέσεων στην Ελλάδα, όπου για ένα μεγάλο διάστημα κανείς δεν κατόρθωνε να οργανώσει έκθεση επαγγελματικού επίπλου, παρά τον μεγάλο δυναμισμό που παρουσίαζε ο συγκεκριμένος κλάδος, επειδή η Sato, που δέσποζε τότε στην αγορά, δεν δεχόταν να συμμετάσχει.

Ευτυχώς, όμως, οι «μεγάλοι» οινοποιοί του ’90 είχαν ήδη αντιληφθεί πως στο κρασί, όσο μεγαλώνει η πίτα, μεγαλώνει για όλους και πως το ζητούμενο ήταν να αναπτυχθεί περαιτέρω η οινική κατανάλωση και να δει ο κόσμος τη μεγάλη ποιοτική προσπάθεια που είχε ήδη ξεκινήσει. Καθοριστικής σημασίας ήταν και στήριξη του Διονύση Κούκη ο οποίος λίγα χρόνια νωρίτερα είχε δημιουργήσει το πρώτο εξειδικευμένο δίκτυο διανομής κρασιού, την εταιρεία Intervino, μέσω του οποίου αντιπροσώπευε μερικούς από τους καλύτερους και ανερχόμενους «μικρούς παραγωγούς», όπως τον Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Ο Διονύσης Κούκης αμέσως κατάλαβε περί τίνος επρόκειτο και πίεσε τους παραγωγούς-συνεργάτες του να συμμετάσχουν.

Ο στόχος του Οινοράματος ήταν εξαρχής να συμβάλλει στη δημιουργία μιας επαγγελματικής τάξης ανθρώπων που θα έπαιζαν το ρόλο του «ιμάντα μεταφοράς» οινικής κουλτούρας προς τον καταναλωτή. Από την πρώτη, κιόλας, φορά που έγινε το Οινόραμα, έθεσε πάρα πολύ ψηλά τον πήχυ, καινοτομώντας σε πολλά πράγματα. Κατ’ αρχάς, θεσπίσαμε την ελεύθερη πορεία, τη στιγμή που όλες οι άλλες εκθέσεις στην Αθήνα είχαν την απαιχθέστατη υποχρεωτική πορεία (μρικές ακόμα και σήμερα), που υποβάλλει στον επισκέπτη μια παθητική συμπεριφορά (βλέπω και φεύγω). Εμείς θέλαμε οι επισκέπτες μας να έρθουν και να κάτσουν όλη την ημέρα μέσα στην έκθεση και ει δυνατόν να ξανάρθουν και να τελειώσει η έκθεση και να μην τα έχουν δει όλα. Επιβάλλαμε πρωτοφανή για την Ελλάδα ωράρια λειτουργίας (9:00 με 18:00, την πρώτη χρονιά!) κάτι που «φρίκαρε» ουκ ολίγους, καθώς την εποχή εκείνη η επίσκεψη σε εμπορικές εκθέσεις ήταν κυρίως απογευματινή ενασχόληση (πώς να δοκιμάσεις κρασί αργά το απόγευμα;).

Έπρεπε ο κόσμος να καταλάβει πως στο Οινόραμα δοκιμάζεις. Αυτό μπορεί να φαίνεται σήμερα αυτονόητο, αλλά την εποχή εκείνη οι λιγοστοί παραγωγοί που συμμετείχαν στην «Τρόφιμα & Ποτά», απλώς έβαζαν τα μπουκάλια τους σε ράφια και ο κόσμος περνούσε και τα χάζευε! Να δοκιμάζει, λοιπόν, αλλά να δοκιμάζει σωστά. Εξ ου και το ποτήρι γευσιγνωσίας INAO που δίναμε δωρέαν σε όλους τους επισκέπτες.  Γευστική δοκιμή χωρίς πτυελοδοχία δεν γίνεται, βάλαμε και ένα σωρό πλαστικά βαρέλια για ελιές, που ο κόσμος χρησιμοποιούσε για να ρίχνει τα τσιγάρα του…

Το επόμενο βήμα ήταν η προσέλκυση του «σωστού» επισκέπτη, του επαγγελματία. Το Οινόραμα ήταν η 1η έκθεση στην Ελλάδα που όχι μόνο εφάρμοσε την υποχρεωτική εγγραφή στην είσοδο της έκθεσης με επιτόπου έκδοση ατομικού badge, αλλά που απαιτούσε κιόλας από τους επισκέπτες του να προεγγραφούν (ταχυδρομικώς, δεν υπήρχε τότε Ίντερνετ). Μόνο έτσι μπορούσαν να μπουν δωρεάν στην έκθεση. (Το τι έχουμε ακούσει γι’ αυτήν την προεγγραφή δεν λέγεται, αλλά ήταν εκείνο που κράτησε το επίπεδο των επισκεπτών μας πάρα πολύ ψηλά).

Κρασί δίχως γαστρονομία επίσης δεν γίνεται και έτσι το Οινόραμα ήταν η πρώτη (και μοναδική μέχρι σήμερα) έκθεση που δημιούργησε (από το 1994) μέσα στην έκθεση κανονικό εστιατόριο γαστρονομίας, με τον σεφ Ντομινίκ Περό, με καθιστό-σερβιριστό φαγητό υψηλού επιπέδου. (Το 1995 η διοίκηση του Ολυμπιακού Σταδίου θέλησε να μας επιβάλλει τους δικούς της μαγείρους με τραγελαφικά αποτελέσματα!). Σε αυτά να προσθέσουμε πολυτελείς συνεντεύξεις Τύπου, πλούσιο πρόγραμμα παραλλήλων εκδηλώσεων και πολλά άλλα, μικρά και μεγάλα.

Σήμερα το Οινόραμα έχει καθιερωθεί πλέον ως το πιο σημαντικό ραντεβού του αμπελοοινικού κλάδου. Η συντριπτική πλειονότητα των επισκεπτών όχι μόνο φτύνει όταν δοκιμάζει αλλά κρατά και σημειώσεις. Οι καιροί πραγματικά έχουν αλλάξει προς το καλύτερο.

Φέτος, παρά την κρίση, η έκθεση οργανώνεται με επιτυχία και με μεγάλη συμμετοχή οινοποιείων και εταιρειών αμπελοοινικού εξοπλισμού. Ασφαλώς η ύφεση έχει οδηγήσει τους οινοποιούς σε πιο μικρά περίπτερα και ενίοτε σε ομαδοποιημένες συμμετοχές. Κάποιοι αποφάσισαν να μη συμμετάσχουν, με την αιτιολογία ότι η εσωτερική αγορά έχει καταρρεύσει. Θεωρώ πως πάνω απ’ όλα προδίδουν την εμπιστοσύνη που όλα αυτά τα χρόνια τους έχει δείξει το καταναλωτικό κοινό, που σίγουρα θα απογοητευτεί όταν διαπιστώσει την απουσία τους.

 

Και ένα οινικο-κοινωνικό σχόλιο

«Μούτρωσα» και εγώ, με την απαράδεκτη οργάνωση της παρουσίασης του βιβλίου «Ανδρέας Π. Καμπάς», τη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου, στο Μαρούσι. Όταν καλείς τη μισή κοσμική Αθήνα, όλους τους οινοπαραγωγούς των Μεσογείων και ποιος ξέρει πόσους ακόμα, φροντίζεις να κλείσεις και τον αντίστοιχα κατάλληλο χώρο για να υποδεχθείς όλον αυτόν τον κόσμο (ο οποίος μπήκε στον κόπο να αφήσει τις δουλειές του για να σε τιμήσει). Πατείς με, πατώ σε και στριμωξίδι στην ανεπαρκέστατη αίθουσα του Ιππικού Ομίλου· όσοι έμειναν απέξω ― και ήταν πολλοί ― δεν άκουσαν τίποτα απ’ όσα ειπώθηκαν μέσα και, γενικά, πλήρης ανοργανωσιά ήταν η εικόνα που απεκόμισα, φεύγοντας άπραγος και εκνευρισμένος. Φαντάζομαι πως οι διοργανωτές θεώρησαν πως η εκδήλωση ήταν απόλυτα επιτυχημένη, λόγω της μεγάλης προσέλευσης. Εγώ αισθάνθηκα απλώς προσβεβλημένος.

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση